TÓM LƯỢC: Chương trình CARE Court của Thống Đốc Gavin Newsom, nhằm đưa những người vô gia cư và mắc bệnh tâm thần nghiêm trọng vào diện điều trị, đang gặp khó khăn với số lượng người tham gia thấp hơn dự kiến tại Vùng Vịnh. Giới chức và những người ủng hộ chương trình chỉ ra các yêu cầu khắt khe, thủ tục hành chính rườm rà và thiếu nhận thức về chương trình. Một số gia đình bày tỏ sự thất vọng vì chương trình còn những hạn chế trong việc bắt buộc người bệnh chấp nhận điều trị.
Chương trình CARE Court (Community Assistance, Recovery and Empowerment Court) của Thống Đốc California Gavin Newsom, ra mắt vào năm 2023, được kỳ vọng sẽ giúp khoảng 12.000 người vô gia cư và những người mắc bệnh tâm thần nghiêm trọng tại tiểu bang tiếp cận được với dịch vụ điều trị. Tuy nhiên, theo báo cáo mới nhất, tính đến tháng 5 năm 2025, chỉ có khoảng 2.000 người được giới thiệu đến tòa án này, và con số thực tế tham gia chương trình cũng như được kết nối với dịch vụ điều trị vẫn chưa rõ ràng.
Tại Vùng Vịnh, chỉ có 439 đơn yêu cầu được nộp lên tòa án CARE Court tại năm quận lớn nhất trong khu vực tính đến tháng 10 năm 2025. Từ những đơn yêu cầu này, chỉ khoảng 100 người thực sự tham gia chương trình.
Các quan chức địa phương và nhà hoạt động về sức khỏe tâm thần cho rằng nguyên nhân của sự khởi đầu chậm chạp này là do các yêu cầu về tiêu chuẩn tham gia chương trình còn quá khắt khe, thủ tục hành chính phức tạp và sự thiếu hiểu biết về cách thức giới thiệu người dân đến chương trình.
Bà Soo Jung, giám đốc Sở Y tế Hành vi Quận Santa Clara, cho biết: “Nhìn chung trên toàn tiểu bang, số lượng người tham gia ít hơn chúng tôi dự kiến ban đầu.”
Phía văn phòng Thống Đốc Newsom lại đổ lỗi cho một số quận về việc “trốn tránh trách nhiệm” trong việc áp dụng CARE Court, và đặc biệt nêu tên Quận Santa Clara, nơi chỉ có hai người đăng ký tham gia chương trình. Bà Tara Gallegos, Phó Giám đốc Truyền thông của Thống Đốc Newsom, nhấn mạnh: “Đã đến lúc các quận chậm chân phải ngừng đưa ra lý do và bắt đầu cung cấp sự giúp đỡ mà người dân California đang rất cần.”
Tuy nhiên, Giám đốc Điều hành Quận Santa Clara, ông James Williams, phản bác rằng quận đã chọn ưu tiên các chương trình điều trị khác thay vì “cơ chế dài dòng, tốn kém và không đầy đủ như CARE Court.”
Trong khi các quan chức còn đang tranh cãi về chương trình, một số gia đình có người thân đang trong diện CARE Court đã bày tỏ sự thất vọng với những hạn chế của chương trình trong việc yêu cầu người tham gia chấp nhận điều trị. Mặc dù những người này thường được giới thiệu đến tòa án mà không có sự đồng thuận, những người ủng hộ chương trình cho rằng nó được thiết kế để tạo điều kiện cung cấp dịch vụ thông qua một quy trình tự nguyện.
Bà Jennifer Su đã nộp đơn yêu cầu đưa con trai trưởng thành của mình vào CARE Court của Quận Contra Costa vào tháng 1 năm 2025. Bà hy vọng rằng sau nhiều năm chứng kiến con trai mình rơi vào cảnh vô gia cư và nghiện ngập, cuối cùng cậu ấy sẽ nhận được sự giúp đỡ cần thiết. Tuy nhiên, kể từ đó, con trai bà đã bị bắt nhiều lần và phải ngồi tù nhiều tháng, theo hồ sơ tòa án và cảnh sát. Bà Su cho biết các nhân viên xã hội được chỉ định cho trường hợp của con trai bà thông qua CARE Court đã không thể thuyết phục anh ta chấp nhận dùng thuốc hoặc kết nối anh ta với nơi ở. Kinh nghiệm này cũng được chia sẻ bởi nhiều gia đình khác trên toàn tiểu bang, theo các nhà hoạt động vì sức khỏe tâm thần.
“Tôi không nghĩ chúng tôi lại ở trong tình huống này,” bà Su nói. “Rõ ràng là rất tệ cho con trai tôi và tệ cho xã hội khi nó không bị bắt buộc phải nhận sự giúp đỡ.”
Theo tin từ Bay Area News Group, Thống Đốc Newsom đã ký một dự luật vào tháng 10 năm 2025 để mở rộng tiêu chuẩn đủ điều kiện tham gia chương trình, bao gồm cả những người được chẩn đoán mắc chứng rối loạn lưỡng cực nghiêm trọng và hợp lý hóa các phiên điều trần để loại bỏ sự chậm trễ trong việc tiếp nhận người tham gia. Tuy nhiên, các nhà hoạt động vì quyền của người khuyết tật, những người thường phản đối việc điều trị theo lệnh của tòa án, cho rằng luật mới có thể mở rộng đáng kể đối tượng đủ điều kiện mà không cung cấp thêm kinh phí cho dịch vụ sức khỏe tâm thần hoặc nhà ở.
