Một tổ chức thương mại Nhật Bản đại diện cho các nhà xuất bản, bao gồm cả Studio Ghibli nổi tiếng, đã gửi thư tới OpenAI vào tuần trước, yêu cầu gã khổng lồ AI này ngừng sử dụng nội dung có bản quyền của họ để huấn luyện các mô hình AI mà không được phép.
Studio Ghibli, hãng phim hoạt hình đứng sau các tác phẩm kinh điển như “Spirited Away” và “My Neighbor Totoro”, đã bị ảnh hưởng nặng nề bởi các sản phẩm AI tạo sinh của OpenAI. Kể từ khi công cụ tạo ảnh của ChatGPT ra mắt vào tháng Ba, việc người dùng tạo ra các hình ảnh cá nhân hoặc thú cưng theo phong cách của Studio Ghibli đã trở thành một xu hướng phổ biến. Ngay cả Giám đốc điều hành OpenAI, Sam Altman, cũng đã đổi ảnh đại diện trên X thành một bức ảnh “Ghiblified” của mình.
Hiện nay, khi ứng dụng Sora và công cụ tạo video của OpenAI ngày càng phổ biến, Hiệp hội Phân phối Nội dung Hải ngoại Nhật Bản (CODA) đã chính thức yêu cầu OpenAI không sử dụng nội dung của các thành viên để huấn luyện máy học mà không có sự cho phép.
Việc OpenAI tiếp cận nội dung có bản quyền bằng cách “xin lỗi sau chứ không xin phép trước” đã gây ra nhiều tranh cãi, khiến người dùng dễ dàng tạo ra ảnh và video về các nhân vật có bản quyền cũng như những người nổi tiếng đã qua đời. Những phản đối tương tự cũng đến từ các tổ chức như Nintendo và quỹ di sản của Mục sư Martin Luther King, Jr., người có thể dễ dàng bị “deepfake” trên ứng dụng Sora.
Quyết định hợp tác hay không với các yêu cầu này hoàn toàn tùy thuộc vào OpenAI. Nếu không, các bên bị ảnh hưởng có thể khởi kiện, dù luật pháp Hoa Kỳ về việc sử dụng tài liệu có bản quyền để huấn luyện AI vẫn còn chưa rõ ràng. Cho đến nay, có rất ít tiền lệ pháp lý hướng dẫn các thẩm phán về cách giải thích luật bản quyền, vốn chưa được cập nhật kể từ năm 1976. Tuy nhiên, một phán quyết gần đây của Thẩm phán Liên bang Hoa Kỳ William Alsup đã kết luận rằng Anthropic không vi phạm luật khi huấn luyện AI của mình bằng sách có bản quyền, mặc dù công ty này bị phạt vì hành vi sao chép lậu các cuốn sách đó.
Tổ chức CODA của Nhật Bản lập luận rằng hành vi này có thể bị coi là vi phạm bản quyền tại Nhật Bản. Theo CODA, “trong các trường hợp, như với Sora 2, khi các tác phẩm có bản quyền cụ thể được sao chép hoặc tạo ra tương tự dưới dạng sản phẩm đầu ra, CODA cho rằng hành vi sao chép trong quá trình máy học có thể cấu thành hành vi vi phạm bản quyền.” Tổ chức này nhấn mạnh rằng theo hệ thống luật bản quyền của Nhật Bản, việc sử dụng tác phẩm có bản quyền thường yêu cầu phải được phép trước, và không có hệ thống nào cho phép tránh trách nhiệm vi phạm thông qua việc phản đối sau này.
Hayao Miyazaki, một trong những nhân vật sáng tạo chủ chốt của Studio Ghibli, chưa bình luận trực tiếp về sự lan tràn của các tác phẩm được tạo ra bằng AI dựa trên phong cách của ông. Tuy nhiên, khi được xem một đoạn phim hoạt hình 3D được tạo bằng AI vào năm 2016, ông đã phản ứng rằng mình “hoàn toàn ghê tởm.” Ông nói vào thời điểm đó: “Tôi không thể xem những thứ này và thấy thú vị. Tôi cảm thấy mạnh mẽ rằng đây là một sự xúc phạm đến chính sự sống.” (Theo TechCrunch)
