Tổ chức bán quân sự bị cáo buộc thảm sát hàng ngàn thường dân Sudan, gây ra khủng hoảng nhân đạo nghiêm trọng, vừa thông báo chấp thuận đề nghị ngừng bắn do các nhà hòa giải do Hoa Kỳ dẫn đầu đề xuất.
Lực lượng Hỗ trợ Nhanh (RSF), vốn bị cáo buộc rộng rãi về các hành động tàn bạo trong suốt 18 tháng giao tranh, tuyên bố trong một thông cáo rằng họ đã chấp nhận thỏa thuận ngừng bắn “nhằm giải quyết hậu quả nhân đạo thảm khốc của cuộc chiến và tăng cường bảo vệ dân thường.”
Đề nghị ngừng bắn này, được đưa ra bởi nhóm hòa giải được gọi là “Quad” gồm Hoa Kỳ, Ai Cập, Ả Rập Xê Út và Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất, cũng sẽ “đảm bảo việc phân phối viện trợ nhân đạo khẩn cấp đến toàn thể người dân Sudan,” theo RSF.
Tuy nhiên, một viên chức từ quân đội Sudan, vốn cũng bị cáo buộc về các hành động tàn bạo trên diện rộng, nói với hãng thông tấn AP rằng quân đội sẽ chỉ đồng ý ngừng bắn nếu RSF rút khỏi các khu dân sự và giao nộp vũ khí.
Hơn một tuần trước, RSF đã chiếm giữ thành phố El Fasher, thành trì cuối cùng của quân đội ở vùng Darfur phía tây. Các báo cáo từ dân thường tháo chạy khỏi khu vực và hình ảnh vệ tinh cho thấy lực lượng dân quân này đã thực hiện các vụ thảm sát hàng loạt những người dân còn ở lại.
Cuộc chiến bùng phát vào tháng 4 năm 2023 đã buộc hơn 14 triệu người phải rời bỏ nhà cửa và gây ra các đợt bùng phát dịch bệnh. Hai vùng của Sudan đang phải hứng chịu nạn đói có nguy cơ lan rộng, theo Liên Hiệp Quốc. Hơn 40.000 người đã thiệt mạng trong cuộc chiến, theo số liệu của Liên Hiệp Quốc, mặc dù các nhóm viện trợ cho rằng con số thực tế có thể cao hơn nhiều lần.
RSF cho biết họ mong muốn “thực hiện thỏa thuận và ngay lập tức bắt đầu các cuộc thảo luận về những sắp xếp cho việc ngừng bắn.”
Giao tranh dữ dội tại Sudan nổ ra khi quân đội, do Tổng Tư lệnh kiêm nhà lãnh đạo trên thực tế Tướng Abdel-Fattah Burhan kiểm soát, và RSF, khi đó là đối tác trong chính quyền, xung đột về kế hoạch hợp nhất các lực lượng của họ. Cả Tướng Burhan và cựu phó tướng của ông, Tướng Mohammed Hamdan Dagalo — được biết đến rộng rãi với biệt danh Hemedti, lãnh đạo RSF — đều là những người đứng đầu cuộc phản nổi dậy năm 2019 dẫn đến việc lật đổ Tổng Thống Omar al-Bashir.
Sau đó hai năm, họ đồng ý cùng nhau cai trị sau một cuộc đảo chính lật đổ chính phủ do phương Tây hậu thuẫn của Thủ Tướng Abdalla Hamdok. Nhưng liên minh của họ đã tan vỡ một cách ngoạn mục vì cách quản lý quá trình chuyển tiếp sang chính phủ dân sự, và với việc không bên nào chịu nhượng bộ quyền lực, chiến tranh đã nổ ra.
Vào tháng Giêng, Hoa Kỳ đã xác định rằng các thành viên RSF và lực lượng dân quân đồng minh đã gây ra tội diệt chủng ở Sudan và áp đặt các lệnh trừng phạt lên Tướng Dagalo. Trước đó, Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ cũng đã trừng phạt các nhà lãnh đạo khác, cũng như các viên chức quân đội.
Tuần trước, việc lực lượng RSF tiến vào thành phố El Fasher sau 18 tháng vây hãm, cắt đứt hầu hết lương thực và các nguồn cung cấp cần thiết cho hàng chục ngàn người dân, đã gây ra sự phẫn nộ rộng khắp. Một nhân chứng nói với NBC News rằng họ đã chứng kiến các chiến binh RSF tàn sát người dân và cán họ bằng xe tải. Một số chiến binh còn tự quay video khi bắn người trên đường phố. Mức độ tàn sát đến nỗi máu có thể được nhìn thấy trên cát cạnh các đống thi thể trong hình ảnh vệ tinh từ không gian, theo Phòng Thí Nghiệm Nghiên Cứu Nhân Đạo tại Trường Y Tế Công Cộng Yale.
