Zohran Mamdani, tân thị trưởng đắc cử của Thành phố New York, đã tạo nên một lịch sử đáng chú ý. Ông sẽ là thị trưởng trẻ nhất thành phố kể từ năm 1892, thị trưởng Hồi giáo đầu tiên và là thị trưởng đầu tiên sinh ra tại Châu Phi. Chiến thắng của ông trước cựu Thống đốc Andrew Cuomo và ứng cử viên Đảng Cộng hòa Curtis Silwa là một thành tích phi thường, đặc biệt khi ông bước vào cuộc đua với danh tiếng gần như bằng không, ít tiền bạc và không có sự hỗ trợ từ các tổ chức đảng phái.
Mamdani đại diện cho hình mẫu chính trị mà nhiều người thuộc cánh tả của Đảng Dân chủ đã tìm kiếm bấy lâu nay. Ông trẻ trung, lôi cuốn, sử dụng thành thạo mạng xã hội và phản ánh sự đa dạng trong cơ sở cử tri của đảng. Ông không né tránh các cuộc tranh luận chính trị và tự hào ủng hộ các cương lĩnh cánh tả như chăm sóc trẻ em miễn phí, mở rộng giao thông công cộng và sự can thiệp của chính phủ vào hệ thống thị trường tự do. Mamdani cũng cho thấy khả năng tập trung vào các vấn đề kinh tế cốt lõi, vốn là ưu tiên của cử tri thuộc tầng lớp lao động đã dần xa rời Đảng Dân chủ.
Tuy nhiên, các nhà phê bình cảnh báo rằng một ứng cử viên như vậy khó có thể đắc cử ở nhiều vùng của Hoa Kỳ. Đảng Cộng hòa đã hả hê coi ông là bộ mặt cực tả của Đảng Dân chủ. Dù vậy, tại New York, ông đã giành chiến thắng.
Bằng cách đánh bại ông Cuomo, con trai của một cựu thống đốc, Mamdani đã vượt qua giới tinh hoa Dân chủ cố cựu, những người mà nhiều người thuộc cánh tả cho rằng đã lạc lõng với đảng và quốc gia. Vì lẽ đó, chiến dịch tranh cử thị trưởng của Mamdani đã thu hút sự chú ý lớn của truyền thông, có lẽ nhiều hơn mức cần thiết cho một cuộc bầu cử địa phương, ngay cả đối với thành phố lớn nhất nước Mỹ.
Việc này cũng đồng nghĩa rằng, khi nhậm chức, những thành công lẫn thất bại của ông sẽ bị soi xét kỹ lưỡng. Mười hai năm trước, Dân chủ Bill de Blasio đắc cử với lời hứa giải quyết bất bình đẳng kinh tế và xã hội tại New York. Giống như Mamdani, nhiều người thuộc cánh tả Mỹ đặt kỳ vọng lớn vào chính quyền của ông sẽ trở thành một hình mẫu quản trị tự do hiệu quả trên toàn quốc. Tuy nhiên, ông de Blasio rời nhiệm sở sau tám năm với sự tín nhiệm thấp và một bảng thành tích lẫn lộn, khi ông phải vật lộn với những giới hạn quyền lực của thị trưởng để thực thi các chính sách mới. Mamdani sẽ phải đối mặt với những giới hạn và kỳ vọng tương tự.
Thống đốc New York Kathy Hochul, đồng đảng Dân chủ, đã tuyên bố phản đối việc tăng thuế cần thiết để tài trợ cho chương trình nghị sự đầy tham vọng của Mamdani. Ngay cả khi có đủ kinh phí, Mamdani cũng không thể thực hiện các chương trình một cách đơn phương. Ông đã lên tiếng chỉ trích giới tinh hoa doanh nghiệp và kinh doanh tại New York, nhưng để quản lý hiệu quả, ông có lẽ sẽ phải tìm cách hòa giải với các lợi ích này, một quá trình mà ông đã bắt đầu trong những tuần gần đây.
Ông Mamdani cũng lên án hành động của Israel trong cuộc chiến Gaza và tuyên bố sẽ bắt giữ Thủ tướng Benjamin Netanyahu với tội danh tội phạm chiến tranh nếu ông đặt chân đến New York, một lời hứa có thể được kiểm chứng trong nhiệm kỳ của ông. Tuy nhiên, tất cả những vấn đề đó sẽ đến sau. Hiện tại, Mamdani cần tập trung định hình bản thân trên sân khấu công chúng trước khi đối thủ của ông làm điều đó. Mặc dù chiến dịch của ông đã thu hút sự chú ý toàn quốc, ông vẫn còn là một “tờ giấy trắng” đối với phần lớn nước Mỹ. Một cuộc thăm dò gần đây của CBS cho thấy 46% công chúng Mỹ không quan tâm theo dõi sát sao cuộc bầu cử thị trưởng New York. Điều này vừa tạo cơ hội vừa là thách thức cho Mamdani và phe cánh tả Mỹ.
Các nhà bảo thủ, từ Tổng Thống Donald Trump trở xuống, sẽ tìm cách vẽ nên hình ảnh thị trưởng mới đắc cử như một mối đe dọa xã hội chủ nghĩa, với các chính sách và ưu tiên sẽ dẫn đến sự sụp đổ cho thành phố lớn nhất nước Mỹ và gây nguy hiểm nếu được cả quốc gia chấp nhận. Họ sẽ khuếch đại mọi sai lầm và nhấn mạnh mọi chỉ số kinh tế tiêu cực hoặc thống kê tội phạm.
Tổng Thống Donald Trump, người có mối liên hệ cá nhân với New York, chắc chắn sẽ hoan nghênh một cuộc đối đầu chính trị với Mamdani và ông có nhiều cách để gây khó khăn cho tân thị trưởng. Mamdani cũng sẽ phải thuyết phục các nhà lãnh đạo Đảng Dân chủ, như Thượng Nghị Sĩ và Lãnh đạo Thiểu số Thượng Viện Chuck Schumer, người chưa từng ủng hộ chiến dịch của ông.
Cơ hội cho Mamdani, tuy nhiên, là ông không bị gánh nặng bởi quá khứ, điều mà các đối thủ chính trị đã không thành công trong việc khai thác trong chiến dịch tranh cử. Khi nhậm chức vào tháng Giêng, ông sẽ có cơ hội xây dựng danh tiếng chính trị từ đầu. Và nếu ông Trump có tranh chấp với ông, điều đó chỉ càng mang lại cho Mamdani một diễn đàn lớn hơn để hoạt động. Tài năng và năng lực chính trị đã đưa ông đến đây, một kỳ tích không hề nhỏ, nhưng đó mới chỉ là khởi đầu so với những thử thách đang chờ đợi ông trong những năm tới, theo tin từ BBC News.
