Đặc khu Columbia (D.C.), thủ đô Hoa Kỳ, vừa đệ đơn kiện nhằm ngăn chặn việc Tổng Thống Donald Trump kiểm soát sở cảnh sát của thành phố. Động thái pháp lý này diễn ra chỉ vài giờ sau khi chính quyền Tổng Thống chỉ định một viên chức liên bang làm người đứng đầu khẩn cấp của lực lượng cảnh sát địa phương.
Vào hôm Thứ Năm vừa qua, Bộ Trưởng Tư Pháp Hoa Kỳ Pam Bondi đã chỉ định ông Terry Cole, người đứng đầu Cục Bài Trừ Ma Túy (DEA), sẽ đảm nhiệm quyền hạn của cảnh sát trưởng D.C., bao gồm cả quyền phê duyệt mọi mệnh lệnh cấp cho sĩ quan. Quyết định này đã gây ra sự xáo trộn lớn trong cơ cấu chỉ huy của Sở Cảnh Sát Đô Thành (MPD).
Thị Trưởng Muriel Bowser và Tổng Biện Lý Đặc khu Columbia Brian Schwalb kịch liệt phản đối, cho rằng việc kiểm soát này là bất hợp pháp, đe dọa đến quyền tự quản của thành phố và có thể gây ra hỗn loạn hoạt động. Bà Pamela Smith, Cảnh sát trưởng hiện tại của D.C., cũng bày tỏ lo ngại rằng mệnh lệnh này sẽ làm đảo lộn cơ cấu chỉ huy và là một mối đe dọa nguy hiểm đối với trật tự công cộng.
Phía Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ từ chối bình luận về vụ kiện của D.C., trong khi Tòa Bạch Ốc chưa đưa ra phản hồi. Các chuyên gia nhận định rằng hành động này là một trong những sự can thiệp liên bang sâu rộng nhất vào chính quyền địa phương trong thời hiện đại. Chính quyền Tổng Thống Donald Trump đang dựa vào các đạo luật ít người biết đến và tuyên bố tình trạng khẩn cấp để củng cố thông điệp cứng rắn về tội phạm và kế hoạch tăng tốc trục xuất người nhập cư không giấy tờ.
Người dân D.C. đang chứng kiến sự hiện diện tăng cường của các lực lượng liên bang trên khắp thành phố. Lính Vệ Binh Quốc Gia đã được điều động để bảo vệ các địa danh nổi tiếng và tuần tra các khu vực công cộng. Cảnh sát Bộ An Ninh Nội Địa và đặc vụ DEA cũng được nhìn thấy tại nhiều khu vực nhộn nhịp, trong khi các sĩ quan Mật Vụ hiện diện ở khu vực Foggy Bottom.
Mặc dù Tổng Thống có quyền lực đặc biệt đối với thủ đô so với các thành phố khác, nhưng Đạo Luật Tự Quản năm 1973 đã cho phép D.C. bầu thị trưởng và hội đồng thành phố riêng. Đạo luật này giới hạn quyền kiểm soát của Tổng Thống đối với cảnh sát thành phố chỉ trong 30 ngày mà không cần sự chấp thuận của Quốc Hội. Tuy nhiên, Tổng Thống Donald Trump đã gợi ý rằng ông sẽ tìm cách kéo dài thời gian này. Tổng Biện Lý Schwalb lập luận rằng vai trò của Tổng Thống theo luật chỉ giới hạn trong việc yêu cầu thị trưởng cung cấp dịch vụ cảnh sát cho các mục đích liên bang.
Theo Associated Press, chính quyền Tổng Thống đã lý giải hành động của mình bằng cách nói rằng Cảnh sát trưởng Smith đã đồng ý chia sẻ thông tin với các cơ quan di trú liên quan đến những người không bị giam giữ, chẳng hạn như người liên quan đến việc chặn xe hoặc trạm kiểm soát. Bộ Trưởng Tư Pháp Bondi cho rằng điều này vẫn cho phép tiếp tục thực thi các “chính sách trú ẩn” (sanctuary policies), vốn giới hạn sự hợp tác của cơ quan thực thi pháp luật địa phương với các viên chức di trú liên bang. Do đó, Bộ Trưởng Bondi đã ra lệnh hủy bỏ các chính sách cũ của MPD và yêu cầu mọi chỉ thị mới đều phải được ông Cole phê duyệt.
