Tại thủ đô Washington, trong bối cảnh Tổng thống Donald Trump có những bức ảnh chụp chung với lực lượng cảnh sát, các đặc vụ liên bang và Vệ binh Quốc gia, các luật sư ở tòa án liên bang đang phải vật lộn với “thương hiệu công lý mới” của ông. Luồng bị cáo bước qua phòng xử án liên bang vào chiều thứ Năm cho thấy những cách thức mới trong việc thực thi pháp luật tại thủ đô sau khi Tổng thống Trump tiếp quản lực lượng cảnh sát thành phố.
Các bị cáo này đang trình diện trước thẩm phán quản hạt về những cáo buộc mà thông thường sẽ được xử lý ở cấp địa phương, hoặc thậm chí không bị truy tố. Một người bị bắt vì mang theo đồ uống có cồn mở nắp, một người khác bị buộc tội đe dọa Tổng thống sau một vụ say xỉn và gây rối sau khi bị bắt vì tội phá hoại. Một trường hợp liên quan đến súng của bị cáo khiến các công tố viên kinh ngạc đến mức họ dự định rút đơn kiện.
Tổng thống Trump đã công bố cuộc trấn áp tội phạm của mình là một thành công, và có gợi ý rằng đây sẽ là mô hình mà ông sẽ áp dụng cho các thành phố khác, bao gồm cả Chicago. Tuy nhiên, đối với các luật sư bào chữa và thậm chí một số công tố viên, nhiều vụ án được đưa ra tòa đã làm dấy lên lo ngại rằng cuộc trấn áp này có vẻ nhằm mục đích thổi phồng hiệu quả một cách giả tạo, vì các luật sư chính phủ đã được chỉ thị phải truy tố những tội danh nghiêm trọng nhất có thể, bất kể mức độ nghiêm trọng của vụ việc.
Vụ việc của Mark Bigelow, 28 tuổi, một tài xế giao hàng bán thời gian cho Amazon, minh họa rõ nét cho điều này. Bigelow bị bắt với cáo buộc tàng trữ đồ uống có cồn mở nắp, một tội nhẹ. Tuy nhiên, khi bị áp giải lên xe, Bigelow đã tỏ thái độ chống đối, xô đẩy và đá vào tay một đặc vụ ICE và chân một đặc vụ khác. Hậu quả là Bigelow bị buộc tội tấn công, chống cự hoặc cản trở một đặc vụ liên bang, một hành vi có thể đối mặt với án tù tối đa tám năm.
Theo lời luật sư bào chữa của Bigelow, Elizabeth Mullin, thân chủ của bà sẽ không bao giờ bị bắt, chứ đừng nói đến bị truy tố một tội danh liên bang nghiêm trọng, nếu không có cuộc trấn áp của Tổng thống. Bà cho rằng đây là một vụ án “do lực lượng thực thi pháp luật liên bang tạo ra.”
Một trường hợp khác là Torez Riley, 37 tuổi, bị bắt tại một cửa hàng tạp hóa vì tàng trữ hai khẩu súng ngắn trong túi. Vụ án của Riley đã gây tranh cãi trong văn phòng luật sư quận, nơi nhiều công tố viên kết luận rằng cảnh sát đã khám xét Riley một cách bất hợp pháp, vi phạm Tu chính án thứ tư. Trước cuộc trấn áp của Tổng thống Trump, các công tố viên trong văn phòng này có khả năng sẽ bác bỏ một vụ án như của Riley sau khi xem xét sơ bộ các tình tiết của vụ bắt giữ.
Tuy nhiên, theo một số nguồn tin, bà Jeanine Pirro, luật sư Hoa Kỳ, đã thúc ép cấp dưới truy tố vụ án này bất chấp những lo ngại đó. Bà Pirro khẳng định: “Công việc của tôi là truy tố tội phạm ở một trong những thành phố bạo lực nhất thế giới. Trên cương vị của mình, tôi sẽ luôn hành động với sự chính trực và trách nhiệm. Các công tố viên dưới sự chỉ đạo của tôi sẽ quyết liệt trong việc đưa súng ra khỏi đường phố và tranh luận các vụ án trước các thẩm phán, những người đưa ra phán quyết cuối cùng, nhưng họ sẽ làm vậy phù hợp với luật pháp và sự thật.”
Bình luận về những vụ án này, một số chuyên gia pháp lý cho rằng việc truy tố các vụ án nhỏ ở tòa liên bang có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến các vụ án lớn hơn trong tương lai, khi các tòa phúc thẩm có thể đưa ra phán quyết làm hạn chế quyền hạn của cảnh sát trong việc khám xét công dân trên đường phố. Việc này đã được các công tố viên ủng hộ việc bác bỏ vụ án của Riley viện dẫn làm mối lo ngại chính.
Vụ án thứ ba liên quan đến Edward Dana, 30 tuổi, bị cáo buộc đe dọa tính mạng Tổng thống, với mức án tù tiềm năng là năm năm. Dana, với tiền sử bệnh tâm thần và các vụ bắt giữ trước đó, đã bị bắt sau khi cảnh sát nhận được tin báo về việc ông ta phá hoại một ngọn đèn bên ngoài nhà hàng. Trong lúc bị đưa lên xe cảnh sát, Dana đã có những lời lẽ đe dọa với sĩ quan trực ban, thậm chí tuyên bố sẽ “giết chết Tổng thống”. Luật sư của Dana cũng lập luận rằng thân chủ của mình không phải là mối nguy hiểm, mà chính “mối nguy hiểm là các đặc vụ liên bang đi lang thang trên đường phố.”
Thẩm phán Moxila A. Upadhyaya bày tỏ sự bực bội trước cách làm việc của các công tố viên, cho rằng cần phải có một sự “áp dụng luật một cách hợp lý và có suy xét”. Bà cũng than phiền về áp lực thời gian và nguồn lực của tòa án, nói rằng tình hình này đã diễn ra suốt cả tuần. Theo tin từ The New York Times, các vụ án này cho thấy một chiến thuật của chính quyền Tổng thống Trump nhằm tạo ra ấn tượng về việc trấn áp tội phạm hiệu quả, ngay cả khi điều đó có nghĩa là đưa các vụ việc nhỏ nhặt lên tòa án liên bang.
