PORT-AU-PRINCE, Haiti – Vụ ám sát Tổng thống Jovenel Moïse tại nhà riêng ở thủ đô Haiti gần 4 năm trước vẫn chưa có một nghi phạm nào bị đưa ra xét xử. Bạo lực băng đảng, các lời đe dọa giết người và một hệ thống tư pháp đang mục ruỗng đã làm đình trệ cuộc điều tra.
Thẩm phán Claude Jean đã lớn tiếng tuyên bố với một cảnh sát Haiti, người chịu trách nhiệm bảo vệ tổng thống: “Ông đã thất bại trong nhiệm vụ của mình. Và ông không xấu hổ khi tuyên bố mình vô tội.” Tổng thống Moïse đã bị bắn 12 phát ở Port-au-Prince vào ngày 7 tháng 7 năm 2021.
Jean là một trong sáu thẩm phán Haiti đang điều tra xem có đủ bằng chứng để đưa ra xét xử 20 nghi phạm đang bị giam giữ hay không. Các nhà chức trách cho biết một số nghi phạm đã hình dung ra một cuộc đảo chính, chứ không phải một vụ ám sát, dẫn đến các hợp đồng béo bở dưới một chính quyền mới.
Các nghi phạm bao gồm 17 cựu quân nhân từ Colombia và ba quan chức Haiti: một cựu thị trưởng, một cựu cảnh sát và một cựu nhân viên Bộ Tư pháp Haiti, người đã làm việc trong một đơn vị chống tham nhũng. Một số nghi phạm Haiti quan trọng đã trốn thoát vào năm ngoái sau khi một liên đoàn băng đảng hùng mạnh đột kích vào hai nhà tù lớn nhất của Haiti, bao gồm Dimitri Hérard, cựu trưởng phòng an ninh tại Dinh Tổng thống Haiti.
Ba nghi phạm khác, tất cả đều là người Colombia, đã bị giết chết vài giờ sau khi Moïse bị sát hại, trong khi một nghi phạm quan trọng trong vụ án, Thẩm phán Tòa án Tối cao Haiti Windelle Coq Thélot, đã chết vào tháng Giêng khi vẫn còn là một người trốn chạy.
Cuộc điều tra đã nhiều lần bị tạm dừng do sự từ chức của các thẩm phán vì lo sợ cho tính mạng của họ. Các luật sư bào chữa sau đó đã kháng cáo sau khi tòa án phán quyết có đủ bằng chứng để đưa ra xét xử. Jean và năm thẩm phán khác hiện đang được giao nhiệm vụ khởi động lại cuộc điều tra. Nhưng việc xác định sự đồng lõa giữa 51 nghi phạm chỉ là một trong vô số thách thức.
Năm ngoái, các băng đảng hùng mạnh đã chiếm quyền kiểm soát tòa án ở trung tâm thành phố Port-au-Prince, nơi các thẩm phán đang thẩm vấn các nghi phạm. Các phiên điều trần đã bị đình chỉ cho đến khi chính phủ thuê một ngôi nhà ở Pacot, một khu phố từng được coi là đủ an toàn cho đại sứ quán Pháp. Nhưng các băng đảng kiểm soát 85% thủ đô của Haiti gần đây đã tấn công và buộc chính phủ phải di chuyển một lần nữa.
Các phiên điều trần đã được khởi động lại vào tháng Năm, lần này là tại một ngôi nhà riêng ở Pétion-Ville, một cộng đồng đang cố gắng tự vệ trước các băng đảng đang tìm cách kiểm soát hoàn toàn Port-au-Prince.
Trong một diễn biến khác, tại Hoa Kỳ, 11 nghi phạm đã bị buộc tội và dẫn độ, trong đó 5 người đã nhận tội âm mưu giết Moïse. Phiên tòa xét xử 5 nghi phạm còn lại dự kiến diễn ra vào tháng 3 năm 2026.
Theo nguồn tin từ Associated Press.
