Viện bảo tàng Lâu đài Đỏ (Red Castle) ở Tripoli, Libya, đã chính thức mở cửa trở lại vào ngày 12 tháng 12 năm 2025, sau thời gian dài đóng cửa kể từ cuộc nổi dậy năm 2011 lật đổ nhà lãnh đạo Moammar Gadhafi. Sự kiện này đánh dấu một bước ngoặt quan trọng, trưng bày kho tàng cổ vật quý giá trải dài hàng ngàn năm lịch sử, từ các xác ướp cổ đại đến những di tích của nền văn minh Hy Lạp, La Mã, và Hồi giáo.
Viện bảo tàng, còn được biết đến với tên gọi As-Saraya Al-Hamra, đã trở thành một biểu tượng của Tripoli. Nơi đây lưu giữ bộ sưu tập hiện vật phong phú, phản ánh 5.000 năm lịch sử của Libya. Các bộ sưu tập bao gồm nghệ thuật và kiến trúc Hồi giáo, các hiện vật từ thời kỳ thuộc địa của Ý, Chiến tranh Thế giới thứ hai và thời kỳ độc lập của Libya, cùng với các phòng trưng bày dành riêng cho thời kỳ tiền sử và các bộ tộc cổ xưa của Libya.
Phát biểu tại buổi lễ khai trương, Thủ tướng Chính phủ Thống nhất Quốc gia, ông Abdulhamid al-Dbiebah, nhấn mạnh: “Việc mở cửa trở lại của Bảo tàng Quốc gia không chỉ là một sự kiện văn hóa, mà còn là minh chứng sống động cho thấy Libya đang xây dựng lại các thể chế của mình”.
Cuộc nổi dậy do NATO hậu thuẫn năm 2011 đã khiến viện bảo tàng phải đóng cửa. Tuy nhiên, trong quá trình trùng tu từ tháng 3 năm 2023, Libya đã thu hồi được 21 cổ vật bị buôn lậu ra khỏi đất nước sau khi Gadhafi bị lật đổ, đáng chú ý là từ Pháp, Thụy Sĩ và Hoa Kỳ.
Theo Hager Ali, một nhà nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Toàn cầu và Khu vực của Đức, việc mở cửa lại viện bảo tàng mang một thông điệp chính trị, đặc biệt khi cuộc bầu cử được lên kế hoạch vào năm 2026. Bà cho biết: “Đây là một biểu tượng mà tất cả mọi người có thể ủng hộ”.
Libya hiện có năm di sản thế giới UNESCO, và vào năm 2016, tất cả đều được tuyên bố là “gặp nguy hiểm” do bất ổn và xung đột. Thành phố cổ Ghadames ở miền tây Libya là một trong những địa điểm bị đe dọa, nhưng các công tác bảo tồn đã giúp địa điểm này chính thức được gỡ khỏi Danh sách Di sản Thế giới bị Nguy hiểm của UNESCO vào tháng 7.
Tin từ NBC News cho biết, việc viện bảo tàng mở cửa trở lại cho thấy sự hồi sinh của ngành văn hóa Libya, bất chấp tình hình chính trị còn nhiều bất ổn. Đây là một dấu hiệu tích cực cho thấy sự phục hồi và ổn định của đất nước sau nhiều năm xung đột.
