Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump dự kiến sẽ gặp gỡ các nhà lãnh đạo của năm quốc gia châu Phi tại Tòa Bạch Ốc, một sự kiện mà chính quyền Trump coi là cơ hội thương mại “khó tin”. Theo BBC News, các nhà lãnh đạo được mời đến từ Gabon, Guinea-Bissau, Liberia, Mauritania và Senegal.
Hội nghị thượng đỉnh kéo dài ba ngày này dự kiến sẽ tập trung vào chính sách “thương mại, không viện trợ” của Tổng Thống Trump. Các quốc gia này hiện đang phải đối mặt với mức thuế 10% đối với hàng hóa xuất khẩu sang Hoa Kỳ, và có thể hy vọng đạt được các thỏa thuận để đàm phán giảm mức thuế này.
Các vấn đề được thảo luận có thể bao gồm các thỏa thuận về khoáng sản quan trọng, an ninh hàng hải, di cư và việc tiếp nhận người bị trục xuất. Ngoại trừ Gabon, các quốc gia này nằm dọc theo các tuyến đường mà người di cư và những kẻ buôn bán ma túy từ Mỹ Latinh sử dụng. Một số quốc gia cũng có khả năng dễ bị ảnh hưởng bởi sự lan rộng về phía nam của các cuộc nổi dậy Hồi giáo.
Ông Babacar Diagne, cựu đại sứ Senegal tại Washington, cho biết lời mời các nhà lãnh đạo châu Phi phản ánh sự “thay đổi mô hình” gần đây trong chính sách của Hoa Kỳ đối với lục địa này. Sau khi nhậm chức nhiệm kỳ thứ hai vào tháng 1, Tổng Thống Trump đã cắt giảm viện trợ của Hoa Kỳ cho châu Phi, cho rằng nó lãng phí và không phù hợp với chính sách “Nước Mỹ trên hết” của ông.
Với việc Tổng Thống Trump và Đảng Cộng hòa nắm quyền, có những nghi ngờ về việc liệu Hoa Kỳ có gia hạn Đạo luật Cơ hội và Tăng trưởng Châu Phi (Agoa) vào cuối năm nay hay không. Agoa đảm bảo quyền tiếp cận miễn thuế cho một số hàng hóa nhất định từ châu Phi. Theo ông Diagne, chính quyền Trump sẽ có cách tiếp cận tương tự như cách họ đã đối xử với Tổng Thống Volodymyr Zelensky của Ukraine: “Thương mại thuần túy. Đó là sự có đi có lại, đôi bên cùng có lợi.”
Ông Nicaise Mouloumbi, người đứng đầu một tổ chức phi chính phủ hàng đầu ở Gabon, cho rằng sự tập trung của chính quyền Trump vào châu Phi là do sự cạnh tranh ngày càng tăng từ các cường quốc đối thủ, bao gồm Trung Quốc và Nga, để giành lấy các nguồn tài nguyên quý giá của châu lục này. Gabon nắm giữ khoảng một phần tư trữ lượng mangan đã biết trên toàn cầu và cung cấp 22% lượng khoáng chất này cho Trung Quốc, được sử dụng trong sản xuất pin và thép không gỉ.
Theo BBC, các cuộc thảo luận cũng có thể tập trung vào vấn đề di cư đối với Mauritania và Senegal. Ông Ousmane Sene, người đứng đầu Trung tâm Nghiên cứu Tây Phi (WARC), cho biết: “Đừng quên rằng từ năm 2023 đến 2025, không dưới 20.000 thanh niên Mauritania đã đến Hoa Kỳ qua Nicaragua, cùng với hàng trăm thanh niên Senegal.”
Mauritania là quốc gia duy nhất trong số năm quốc gia không có quan hệ ngoại giao với đồng minh của Hoa Kỳ là Israel. Các nguồn tin nói với Semafor rằng việc khôi phục quan hệ có thể là một trở ngại cho bất kỳ thỏa thuận nào với Tòa Bạch Ốc.
Liberia có thể đang xem xét một đề xuất của Hoa Kỳ về việc chấp nhận những người bị Hoa Kỳ trục xuất, kể cả tội phạm. Guinea-Bissau hy vọng đại sứ quán Hoa Kỳ sẽ mở cửa trở lại ở thủ đô Bissau sau khi đóng cửa sau cuộc binh biến năm 1998.
Tổng Thống Umaro Cissoko Embaló của Guinea-Bissau tự hào về lời mời của Tòa Bạch Ốc, nói rằng đất nước của ông đã nổi lên từ tình trạng rối loạn để trở thành một quốc gia thực sự.
