Một ủy ban nghiên cứu thứ hai của Vatican vừa đưa ra kết luận rằng phụ nữ không nên được phong chức phó tế, giáng một đòn nữa vào hy vọng của nhiều phụ nữ Công giáo về việc một ngày nào đó có thể chủ trì các lễ cưới, lễ rửa tội và lễ tang.
Tòa Thánh hôm thứ Năm (4/12/2025) đã có một động thái khác thường khi công bố bản tổng hợp kết quả nghiên cứu của ủy ban, bao gồm cả phiếu bầu của các thành viên về các câu hỏi thần học cụ thể. Báo cáo để ngỏ khả năng nghiên cứu thêm, nhưng đề xuất thay vào đó là tạo ra các chức vụ giáo dân mới cho phụ nữ ngoài chức phó tế đã được phong chức.
Chức phó tế là một thừa tác viên được phong chức, thực hiện nhiều chức năng tương tự như linh mục, bao gồm chủ trì các lễ cưới, lễ rửa tội và lễ tang. Họ có thể giảng dạy nhưng không được cử hành Thánh Lễ.
Đối với các chủng sinh nam, chức phó tế là một chức vụ chuyển tiếp trên con đường trở thành linh mục. Nam giới đã có gia đình cũng có thể được phong chức phó tế vĩnh viễn. Tuy nhiên, phụ nữ thì không, mặc dù các nhà sử học cho rằng phụ nữ từng phục vụ với vai trò phó tế trong Giáo hội sơ khai.
Đức Giáo hoàng Francis vào năm 2016 đã ra lệnh thành lập ủy ban nghiên cứu đầu tiên về vấn đề này theo yêu cầu của tổ chức quy tụ các nữ tu dòng trên toàn thế giới, Liên đoàn Quốc tế Các Bề Trên Tổng Quyền. Sau khi ủy ban này dường như không đạt được sự đồng thuận, Đức Giáo hoàng Francis đã thành lập ủy ban nghiên cứu thứ hai vào năm 2020, đặt tên theo chủ tịch là Hồng y Giuseppe Petrocchi, đã công bố báo cáo của mình vào thứ Năm.
Hồng y Petrocchi kết luận rằng có hai luồng tư tưởng thần học không thể dung hòa về vấn đề này, đòi hỏi Vatican phải tiếp cận một cách thận trọng. Một luồng tư tưởng cho phép chức phó tế cho phụ nữ, trong khi luồng kia thì không.
Trong bối cảnh bế tắc này, tình trạng nghiên cứu hiện tại “loại trừ khả năng tiến tới việc cho phép phụ nữ đảm nhận chức phó tế được hiểu là một bậc của Bí tích Truyền Chức Thánh,” báo cáo cho biết. Tuy nhiên, báo cáo vẫn để ngỏ khả năng nghiên cứu thêm, nói rằng tình trạng điều tra hiện tại không cho phép “đưa ra một phán quyết cuối cùng.”
Phụ nữ Công giáo đảm nhận phần lớn công việc của Giáo hội tại các trường học và bệnh viện, và thường chịu trách nhiệm truyền dạy đức tin cho thế hệ tiếp theo. Tuy nhiên, họ từ lâu đã phàn nàn về tình trạng “công dân hạng hai” trong một tổ chức chỉ dành chức linh mục cho nam giới. Họ đã thúc đẩy vai trò lớn hơn trong cả công việc quản lý đưa ra quyết định và các ơn gọi mục vụ.
Những người ủng hộ việc mở rộng chức phó tế bao gồm cả phụ nữ cho rằng điều này sẽ mang lại cho phụ nữ vai trò lớn hơn trong mục vụ và quản trị Giáo hội, đồng thời giúp giải quyết ảnh hưởng của tình trạng thiếu hụt linh mục Công giáo ở một số nơi trên thế giới bằng cách cho phép phụ nữ thực hiện một số chức năng như linh mục.
Ngược lại, những người phản đối cho rằng việc phong chức phó tế cho phụ nữ sẽ báo hiệu sự khởi đầu của một “dốc trơn” dẫn đến việc phong chức linh mục cho phụ nữ. Giáo hội Công giáo chỉ dành chức linh mục cho nam giới, nói rằng Chúa Kitô chỉ chọn nam giới làm 12 Tông đồ của Ngài.
Đức Giáo hoàng Francis trước đây đã chấp nhận việc tranh luận về vấn đề này trong khi hoãn lại bất kỳ quyết định cuối cùng nào. Chức phó tế cho phụ nữ đã được thảo luận trong Thượng hội đồng Amazon năm 2019 của Ngài, hoặc cuộc họp của các giám mục, và một lần nữa trong Thượng hội đồng cải cách kéo dài nhiều năm của Đức Giáo hoàng Francis, mà vào năm 2024 đã kêu gọi giữ vấn đề này mở.
Tuy nhiên, một nhóm nghiên cứu đặc biệt về các nữ phó tế trong khuôn khổ Thượng hội đồng đã chuyển giao nghiên cứu của mình cho ủy ban Petrocchi vào đầu năm nay, về cơ bản chấm dứt công việc của nhóm này. Hồng y Petrocchi lưu ý rằng vấn đề này chỉ liên quan ở một vài quốc gia và chỉ có 22 ý kiến đóng góp được tiếp nhận, cho rằng đó khó có thể đại diện cho Giáo hội toàn cầu.
Đức Giáo hoàng Leo XIV đã ra lệnh công bố báo cáo tổng hợp của Hồng y Petrocchi, và điều này có thể gợi ý rằng đối với Ngài, vấn đề này hiện đã khép lại.
Cựu Hồng y Robert Prevost trước đây đã nói rằng phụ nữ không thể được phong chức linh mục, và tỏ ra không cam kết về việc liệu phụ nữ có thể phục vụ với vai trò phó tế hay không.
Trong một cuộc họp báo năm 2023, Hồng y Prevost đã thừa nhận rằng Đức Giáo hoàng Francis đã thành lập hai ủy ban nghiên cứu, nhưng Ngài cảnh báo rằng việc biến phụ nữ thành giáo sĩ “không nhất thiết giải quyết được vấn đề, nó có thể tạo ra một vấn đề mới.”
Bà Phyllis Zagano, một nhà nghiên cứu tại Đại học Hofstra ở New York và là thành viên của ủy ban năm 2016, đã phàn nàn rằng tài liệu được công bố hôm thứ Năm “đã cố gắng hết sức để trình bày chủ đề dưới ánh sáng tiêu cực” bằng cách lập luận rằng “vì phụ nữ bị cấm phong chức linh mục, họ không được phong chức phó tế.”
“Báo cáo dài không trình bày bằng chứng hay lập luận thần học, chỉ là ý kiến rằng cần nghiên cứu thêm. Nói tóm lại, họ không thể nói ‘không’, họ chỉ đơn giản là không muốn nói ‘vâng’,” bà nói trong một tuyên bố.
Theo hãng tin AP.
