Trong bối cảnh vụ ám sát nhà hoạt động bảo thủ Charlie Kirk gây chấn động, Tổng thống Donald Trump và Đảng Cộng hòa đang có những động thái trái ngược với lập trường từng lên án mạnh mẽ “văn hóa hủy” (cancel culture).
Năm 2020, tại đại hội đảng, Tổng thống Trump và các lãnh đạo Đảng Cộng hòa đã hô hào chống lại cái mà họ gọi là “sự mục ruỗng của xã hội”: văn hóa hủy. Họ cho rằng nhiều người đã bị cô lập, thậm chí mất việc chỉ vì bày tỏ quan điểm cá nhân, vi phạm quyền tự do ngôn luận. Eric Trump từng tuyên bố cha mình sẽ “chiến đấu cho những người bị cấm tiếng, bị bẽ mặt và bị hủy hoại”.
Tuy nhiên, vụ sát hại Charlie Kirk, người từng phát biểu tại đại hội năm 2020, dường như đã khiến lập trường của ông Trump và các đồng minh thay đổi đáng kể. Những người từng bênh vực “những người bị hủy” nay lại trở thành những người “hủy”.
Cuộc tranh luận càng trở nên gay gắt khi chương trình “Jimmy Kimmel Live!” bị tạm dừng. Đài ABC đã quyết định dừng chiếu chương trình talk show đêm khuya này sau khi Chủ tịch Ủy ban Truyền thông Liên bang (FCC), Brendan Carr, đe dọa sẽ có hành động pháp lý đối với ABC vì những lời chỉ trích của Kimmel nhắm vào phản ứng của phe Cộng hòa trước cái chết của Kirk.
Kimmel đã lên tiếng trong một buổi diễn thuyết hôm thứ Hai: “Phe MAGA đang cố gắng tuyệt vọng miêu tả kẻ đã giết Charlie Kirk không phải là người của họ và làm mọi cách để trục lợi chính trị từ vụ việc này.” Tyler Robinson, nghi phạm sát hại Kirk, được cho là có xu hướng chính trị thiên tả hơn trong năm qua, theo tài liệu tòa án, và đã nhắm mục tiêu vào Kirk vì “quá đủ sự thù ghét của ông ta”.
Việc Kimmel bị đình chỉ vô thời hạn đã làm dấy lên lo ngại về kiểm duyệt của nhà nước. Điều này diễn ra trong bối cảnh ông Trump và các quan chức chính quyền khác tuyên bố sẽ nhắm mục tiêu vào các tổ chức và cá nhân cánh tả mà họ cho là kích động bạo lực chính trị. Nữ Tổng chưởng lý Pam Bondi đã đề cập đến khả năng trấn áp “ngôn ngữ thù địch”.
Tổng thống Trump, người đã bày tỏ sự hài lòng trên mạng xã hội về việc Kimmel bị hủy, trả lời báo chí rằng Kimmel bị sa thải vì “rating kém” và đã “nói điều khủng khiếp về một quý ông vĩ đại tên là Charlie Kirk”. Ông Trump cũng ám chỉ rằng các đài truyền hình không thân thiện với ông có thể bị tước giấy phép FCC.
Trong khi đó, Phó Tổng thống JD Vance, một người ủng hộ mạnh mẽ tự do ngôn luận, lại lên tiếng kêu gọi trừng phạt những người chế giễu cái chết của Kirk. Ông Vance trước đó đã ủng hộ việc tái bổ nhiệm một nhân viên liên bang bị sa thải vì các bài đăng phân biệt chủng tộc trên mạng xã hội, cho rằng “hoạt động trên mạng xã hội ngu ngốc” không nên “hủy hoại cuộc đời một người”.
Nhiều nhân vật chính trị, bao gồm Thống đốc California Gavin Newsom và cựu Tổng thống Barack Obama, đã chỉ trích sự mâu thuẫn trong lập trường của phe Cộng hòa. Thống đốc Newsom viết trên X: “Không có cái gọi là tự do ngôn luận dưới thời Donald Trump.” Cựu Tổng thống Obama cáo buộc chính quyền hiện tại “đe dọa hành động pháp lý đối với các công ty truyền thông trừ khi họ bịt miệng hoặc sa thải các nhà báo và người bình luận mà họ không thích.”
Tuy nhiên, một số người thân cận với chính quyền Trump, như Taylor Budowich, Phó Chánh Văn phòng Nhà Trắng, lại bác bỏ cáo buộc đạo đức giả. Ông Budowich gọi đây là “Văn hóa Hậu quả” (Consequence Culture), cho rằng người Mỹ bình thường đang yêu cầu các công ty phải làm điều đúng đắn. Lập luận này cũng được Donald Trump Jr. và Dave Portnoy, người sáng lập Barstool Sports, ủng hộ.
Sự thay đổi quan điểm này đã vấp phải sự phản đối từ một số người cánh hữu khác. Nhà bình luận Guy Benson bày tỏ quan ngại về sự can thiệp của chính phủ, trong khi Tucker Carlson, một đồng minh thân cận của Trump và Vance, đã chỉ trích bà Bondi vì việc bà lên tiếng về “ngôn ngữ thù địch”. Ông Carlson hy vọng rằng cái chết của Kirk sẽ không bị lợi dụng để ban hành luật cấm ngôn ngữ thù địch tại Mỹ.
Bài báo được trích nguồn từ NBC News ngày 19 tháng 9 năm 2025.
