Chính quyền Tổng thống Donald Trump vừa đạt được một thỏa thuận lịch sử với Đại học Columbia, hứa hẹn mang lại sự ổn định cho ngôi trường đang đối mặt khủng hoảng và là một chiến thắng quan trọng cho nỗ lực tái định hình giáo dục đại học của ông.
Columbia đồng ý bồi thường hơn 220 triệu đô la cho chính phủ liên bang để khôi phục nguồn tài trợ nghiên cứu, vốn đã bị hủy bỏ với lý do chống phân biệt đối xử với người Do Thái trên khuôn viên trường. Thỏa thuận này trái ngược với hướng đi của Đại học Harvard, nơi đã mất hàng tỷ đô la tài trợ chính phủ trong cuộc chiến pháp lý kéo dài.
Thỏa thuận này đặt ra câu hỏi về sự độc lập của các trường đại học khi Columbia phải chấp nhận sự giám sát chặt chẽ hơn từ chính phủ. Ngay sau khi công bố, Tổng thống Trump đã đưa ra lời cảnh báo rằng nhiều trường đại học khác cũng sẽ đối mặt với các yêu cầu tương tự.
Đây là thỏa thuận đầu tiên giải quyết một cuộc điều tra liên bang về vấn đề bài Do Thái kể từ khi ông Trump nhậm chức và bao gồm nhiều yếu tố trong chương trình nghị sự của Tổng thống, từ tuyển sinh, biểu tình trên khuôn viên trường đến thể thao nữ và các chương trình đa dạng, công bằng và hòa nhập (DEI).
Một số điều khoản của thỏa thuận Columbia tương tự như những điều mà Harvard đã từ chối, gọi đó là tiền lệ nguy hiểm. Columbia sẽ phải tuyển dụng thêm giảng viên nghiên cứu về Do Thái học và xem xét các chương trình học để đảm bảo “sự cân bằng”. Trường sẽ được đặt dưới sự giám sát của một đơn vị độc lập và buộc phải công khai dữ liệu tuyển dụng, tuyển sinh và kỷ luật để kiểm tra việc tuân thủ.
Tuy nhiên, Columbia mô tả thỏa thuận này là một thắng lợi cho quyền tự chủ của trường, với điều khoản chính phủ không có thẩm quyền can thiệp vào quyết định tuyển dụng, tuyển sinh hay nội dung phát biểu học thuật. Hiệu trưởng lâm thời Claire Shipman cho biết thỏa thuận được “xây dựng cẩn thận để bảo vệ các giá trị định hình chúng ta” trong khi khôi phục tài trợ nghiên cứu của trường.
Trong khi một số ý kiến cho rằng đây là kết quả khả thi nhất, những người khác lại xem đây là sự nhượng bộ. Dân biểu Jerry Nadler, một cựu sinh viên Columbia, đã gọi thỏa thuận này là “hèn nhát” và là hành động “đầu hàng” trong cuộc chiến của chính quyền Trump chống lại tự do học thuật.
Theo tin từ Associated Press, hàng chục trường đại học khác cũng đang đối mặt với các cuộc điều tra liên bang liên quan đến vấn đề bài Do Thái, DEI và vận động viên chuyển giới trong các môn thể thao nữ. Thỏa thuận này được coi là bước đi đầu tiên của ông Trump nhằm kiềm chế cái mà những người ủng hộ ông cho là “thiên vị cánh tả” trong các khuôn viên đại học.
Tuy nhiên, một số chuyên gia pháp lý và đại diện các trường đại học khác lại bày tỏ lo ngại về việc chính quyền sử dụng các thỏa thuận riêng lẻ thay vì áp dụng một tiêu chuẩn chung cho toàn bộ hệ thống giáo dục đại học, và cảnh báo rằng điều này có thể tạo tiền lệ không tốt.
Trong khi đó, nhiều trường đại học vẫn ủng hộ Harvard trong cuộc chiến pháp lý của họ, xem đó là hy vọng để chống lại áp lực từ chính quyền. Tương lai của các trường đại học Mỹ và sự độc lập của họ trong học thuật đang là một vấn đề nóng bỏng, và thỏa thuận với Columbia có thể sẽ định hình cuộc tranh luận này trong nhiều năm tới.
