Tổng thống Donald Trump tuyên bố ý định cách chức Thống đốc Hội đồng Thống đốc Cục Dự trữ Liên bang (Fed) Lisa Cook, một động thái gây ra các cuộc tranh luận căng thẳng và khả năng có một cuộc chiến pháp lý về sự độc lập của một định chế tài chính quan trọng. Vụ việc này cũng đánh dấu một nỗ lực mới của chính quyền nhằm loại bỏ các nhà lãnh đạo người Mỹ gốc Phi khỏi các vị trí cấp cao trong chính phủ liên bang, trong bối cảnh chiến dịch rộng lớn hơn của ông Trump nhằm phản đối các chính sách về đa dạng và hòa nhập.
Theo hãng thông tấn AP, ông Trump cho biết ông ra lệnh cách chức bà Cook sau khi Giám đốc Cơ quan Giám sát Nhà ở, một người do chính tổng thống bổ nhiệm, cáo buộc bà Cook có hành vi gian lận thế chấp. Tuy nhiên, bà Cook đã bác bỏ cáo buộc này và cho rằng việc cách chức là không có cơ sở pháp lý. Bà khẳng định sẽ không từ chức và tiếp tục thực hiện nhiệm vụ của mình.
Động thái của ông Trump đã vấp phải sự phản ứng dữ dội từ các nhà lãnh đạo là người Mỹ gốc Phi. Lãnh đạo thiểu số tại Hạ viện Hakeem Jeffries nhấn mạnh bà Cook là người phụ nữ da đen đầu tiên phục vụ trong Hội đồng Thống đốc Fed và việc ông Trump cố gắng loại bỏ bà là không có bằng chứng đáng tin cậy. Liên đoàn Quốc gia Đô thị (National Urban League), một tổ chức dân quyền, gọi hành động này là một “cuộc săn phù thủy” và lên án những bình luận của tổng thống là “giết hại nhân phẩm”. Khối Nghị sĩ Da đen (Congressional Black Caucus) cũng bảo vệ bà Cook, coi bà là một nhà kinh tế học được kính trọng và lên án nỗ lực cách chức là “cuộc tấn công mang tính phân biệt chủng tộc, kỳ thị phụ nữ và bất hợp pháp vào sự liêm chính và độc lập của Fed”.
Bà Cook, từng giảng dạy kinh tế và quan hệ quốc tế tại Đại học Michigan State, cũng như từng là giảng viên tại Trường Chính phủ Kennedy thuộc Đại học Harvard, đã dành nhiều thời gian nghiên cứu về cách phân biệt chủng tộc và bạo lực nhắm mục tiêu đã tạo ra các rào cản kinh tế đối với người Mỹ gốc Phi. Bà cũng từng tư vấn cho chính phủ Nigeria và Rwanda về cải cách ngân hàng và phát triển kinh tế.
Kể từ khi nhậm chức tại Fed, bà Cook đã ủng hộ việc áp dụng trí tuệ nhân tạo (AI) một cách toàn diện trong nền kinh tế, đảm bảo mọi cộng đồng đều có thể hưởng lợi từ công nghệ này. Bà cũng là người ủng hộ mạnh mẽ sự độc lập của Fed và tuân thủ các tiêu chuẩn chặt chẽ về thu thập dữ liệu và hoạch định chính sách.
Vụ việc này làm dấy lên lo ngại về việc liệu ông Trump có đang tìm cách kiểm soát Fed để các chính sách lãi suất phù hợp với ý muốn của ông hay không. Ông Trump đã nhiều lần chỉ trích Chủ tịch Fed Jerome Powell vì duy trì sự độc lập của ngân hàng trung ương. Một số nhà kinh tế bảo thủ cho rằng kinh nghiệm và các nghiên cứu của bà Cook, vốn tập trung vào các vấn đề chủng tộc, có thể ảnh hưởng đến khả năng thực hiện các chính sách vượt ra ngoài nhiệm vụ kép của Fed là ổn định giá cả và tối đa hóa việc làm.
Hành động này của ông Trump, người nổi tiếng với câu cửa miệng “You’re fired!” (Anh bị đuổi!), diễn ra trong bối cảnh ông bị cáo buộc có một xu hướng loại bỏ các nhà lãnh đạo liên bang là người Mỹ gốc Phi. Trước đó, ông đã cách chức Tướng Charles Q. Brown Jr., Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, và Giám đốc Thư viện Quốc hội Carla Hayden. Các nhà phân tích nhận định rằng việc loại bỏ các chuyên gia có năng lực, đặc biệt là những người thuộc các nhóm thiểu số, có thể làm suy yếu niềm tin vào các thể chế quan trọng của Mỹ trong giai đoạn cần sự ổn định. Theo tin từ AP ngày 26 tháng 8 năm 2025.
