Tổng thống Donald Trump đang thực hiện một canh bạc khác về vấn đề nhập cư, đặt cược vào việc buộc các công ty phải cạnh tranh để có được các kỹ sư và nhân viên công nghệ người Mỹ thay vì thuê lao động nước ngoài thông qua chương trình visa H-1B phổ biến. Mặc dù các nhà tuyển dụng có thể không hài lòng, nhưng việc cải cách chương trình này đã bị trì hoãn từ lâu.
Cải cách này, được ký ban hành bởi Tổng thống vào tối thứ Sáu, tăng mức phí lên 100.000 USD cho mỗi lao động, do công ty chi trả. Chi phí không dừng lại ở đó. Ông Trump cũng muốn sửa đổi quy tắc về mức lương phổ biến để đảm bảo rằng những người có visa nhận được mức lương tương đương với người Mỹ – một thay đổi được cho là sẽ khiến các công ty ngần ngại hơn trong việc tuyển dụng lao động nước ngoài.
Kế hoạch này, có thể đối mặt với các thách thức pháp lý, vẫn duy trì visa H-1B như là lựa chọn cuối cùng trong các lĩnh vực khan hiếm nhân tài, nhưng nghiêng cán cân về phía người lao động Mỹ. Điều này đáp lại những lời chỉ trích từ cả trong và ngoài phong trào MAGA rằng các công ty đang quá phụ thuộc vào việc thuê lao động nước ngoài với chi phí thấp hơn.
Các công ty công nghệ, vốn đã dựa vào H-1B trong nhiều năm, có thể là những bên chịu thiệt hại lớn nhất dưới các quy tắc mới. Một số tập đoàn công nghệ đã bày tỏ lo ngại rằng “nếu Mỹ ngừng thu hút những nhân tài xuất sắc nhất, điều đó sẽ làm giảm đáng kể khả năng đổi mới và phát triển kinh tế của nước này”, như Deedy Das, đối tác tại Menlo Ventures, đã chia sẻ trên X.
Tuy nhiên, ông Trump đã đúng khi nói rằng visa H-1B đã bị “khai thác một cách cố ý” và “những hành vi lạm dụng có hệ thống” đã dẫn đến việc thay thế quy mô lớn lao động Mỹ có kỹ năng bằng những người lao động được trả lương thấp hơn. Các sinh viên tốt nghiệp STEM người Mỹ, những người được hứa hẹn về cơ hội dồi dào và mức lương tốt sau khi tốt nghiệp, giờ đây lại đang chật vật tìm kiếm việc làm.
Theo tin từ Bloomberg Opinion, những hành vi lạm dụng visa H-1B đã được ghi nhận đầy đủ để chứng minh sự cần thiết của việc thay đổi. Chương trình này ban đầu được thiết kế để giúp các công ty tìm kiếm nhân tài chuyên biệt. Tuy nhiên, các cuộc điều tra đã cho thấy cách các công ty công nghệ, tài chính và viễn thông đã lợi dụng hệ thống để thuê lao động IT với mức lương thấp hơn và tỷ lệ nghỉ việc thấp hơn.
Nhiều lỗ hổng tồn tại. Các công ty trung gian tràn ngập chương trình với các đơn đăng ký và thu hút càng nhiều visa càng tốt, sau đó ký hợp đồng với những lao động đó cho một số công ty lớn. Năm 2023, có 446.000 đơn đăng ký trong một chương trình giới hạn 85.000 suất cho khu vực tư nhân.
Trong một hệ thống dựa vào xổ số để lấp đầy các suất này, hơn 70% visa H-1B thuộc về một quốc gia duy nhất là Ấn Độ. Điều này có thể không hoàn toàn do Ấn Độ có “nhân tài thông minh nhất thế giới” mà là do mạng lưới các công ty thuê ngoài và nhân sự hiệu quả, chuyên cung cấp nhân tài Ấn Độ với mức lương thấp giả tạo.
Theo Tòa Bạch Ốc, đến năm 2000, visa H-1B chiếm 1,2 triệu lao động nước ngoài. Con số này đã tăng gấp đôi lên 2,4 triệu vào năm 2019, vượt xa sự gia tăng việc làm trong lĩnh vực STEM. Hơn 26% tất cả các vị trí trong lĩnh vực máy tính và toán học được đảm nhiệm bởi người có visa H-1B.
Liệu giải pháp của ông Trump có phải là cách khắc phục đúng đắn hay không vẫn còn phải xem. Mức phí 100.000 USD, cùng với các quy tắc mới về lương phổ biến, có thể đủ sức cản trở để làm lung lay toàn bộ chương trình. Trong một thời đại khác, những chi tiết này lẽ ra đã được Quốc Hội xử lý, với lời khai của các chuyên gia, nhà kinh tế và giám đốc điều hành, cùng các đề xuất cạnh tranh từ các nhà lập pháp. Tuy nhiên, chúng ta không còn ở thời đại đó nữa. Dù sao đi nữa, chính quyền Trump đã đưa ra một quyết định táo bạo với khoảng thời gian một năm để đánh giá lại.
Dù sao đi nữa, những thay đổi mạnh mẽ dường như là không thể tránh khỏi. Thượng nghị sĩ Cộng hòa Jim Banks đang đề xuất phiên bản của riêng mình, khác với tuyên bố của ông Trump, sẽ có hiệu lực pháp luật nếu được thông qua. Vấn đề này không phân chia rõ ràng theo đảng phái. Đảng viên Dân chủ cũng có quyền lợi trong việc đảm bảo rằng sinh viên tốt nghiệp và người lao động Mỹ có ưu tiên hàng đầu cho những công việc như vậy, có thể bắt đầu với mức lương sáu con số.
Đúng vậy, chính sách của ông Trump mang theo rủi ro. Việc cải cách H-1B làm tăng đáng kể chi phí trong bối cảnh các công ty đã phải vật lộn để tìm kiếm lao động có kỹ năng cần thiết. Nếu các công ty không thể tìm thấy các nguồn lao động cạnh tranh, kế hoạch mở rộng có thể chậm lại, dẫn đến ít việc làm hơn. Các công ty thất vọng có thể chuyển những công việc đó ra nước ngoài.
Cách tiếp cận chính sách “bất chấp mọi thứ” của ông Trump thường đi kèm với những trục trặc và mâu thuẫn có thể tránh được thông qua một mô hình hợp tác cẩn thận hơn. Các thách thức pháp lý gần như chắc chắn sẽ xảy ra. Nhưng không có gì phải nghi ngờ rằng ông đã tạo ra một tiền lệ, thách thức những người khác làm tốt hơn.
Không có giải pháp dễ dàng nào cho vấn đề nhập cư. Hoa Kỳ có nhu cầu chính đáng đối với lao động nước ngoài, nhưng cũng cần có sự cân bằng. Mong muốn của các công ty về lao động có kỹ năng với mức lương thấp hơn có thể trở thành một cuộc đua xuống đáy. Người Mỹ xứng đáng có được một sân chơi công bằng mà đôi khi chỉ có chính phủ mới có thể cung cấp.
Tác giả Patricia Lopez là một nhà bình luận của Bloomberg Opinion, chuyên về chính trị và chính sách. ©2025 Bloomberg. Phân phối bởi Tribune Content Agency.
