Chính quyền Tổng thống Donald Trump đã đệ đơn khẩn cấp lên Tối cao Pháp viện yêu cầu hoãn lại phán quyết của tòa cấp dưới nhằm đóng băng hàng tỷ đô la chi tiêu viện trợ nước ngoài, đưa vấn đề tài trợ của Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) trở lại Tòa án Tối cao lần thứ hai trong vòng sáu tháng.
Trọng tâm của vụ việc là gần 12 tỷ đô la kinh phí mà Quốc hội đã phê duyệt cho USAID, đến hạn vào cuối năm tài chính vào tháng 9. Phần lớn số tiền này đã bị Tổng thống Donald Trump cắt giảm ngay sau khi nhậm chức, trong khuôn khổ cắt giảm viện trợ nước ngoài và loại bỏ cái gọi là “lãng phí, gian lận và lạm dụng”.
Ông D. John Sauer, Tổng biện lý Hoa Kỳ, đã trình bày với Tối cao Pháp viện trong một hồ sơ khẩn cấp hôm thứ Ba rằng, nếu không có sự can thiệp của tòa án cấp cao, chính quyền Tổng thống Trump sẽ buộc phải “nhanh chóng phân bổ khoảng 12 tỷ đô la kinh phí viện trợ nước ngoài” trước ngày 30 tháng 9, tức là cuối năm tài chính.
Các khoản thanh toán này đã bị trì hoãn tại tòa án trong nhiều tháng, sau khi Tổng thống Donald Trump ký một sắc lệnh hành pháp vào ngày đầu tiên trở lại nhiệm sở tháng Giêng nhằm ngăn chặn hầu hết các khoản chi tiêu viện trợ nước ngoài, như một phần trong nỗ lực siết chặt “lãng phí, gian lận và lạm dụng” của chính quyền ông.
Tuy nhiên, lệnh này đã bị thẩm phán liên bang ở D.C. chặn lại hồi đầu năm. Thẩm phán Amir Ali đã ra lệnh cho chính quyền Tổng thống Trump tiếp tục thanh toán hàng tỷ đô la kinh phí cho các dự án USAID đã được Quốc hội phê duyệt trước đó.
Quyết định này sau đó đã bị Tòa phúc thẩm Liên bang Khu vực D.C. lật lại, với tỷ lệ 2-1. Tòa phúc thẩm đã bãi bỏ một phần lệnh cấm của thẩm phán cấp dưới, bác bỏ yêu cầu của các nhóm viện trợ nước ngoài muốn khôi phục các khoản thanh toán tài trợ. Tuy nhiên, tòa phúc thẩm vẫn chưa ban hành lệnh thi hành phán quyết này, nghĩa là lệnh của thẩm phán cấp dưới và lịch trình thanh toán mà ông đã vạch ra vẫn còn hiệu lực.
Bên nguyên đơn lập luận rằng nhánh hành pháp không có thẩm quyền đơn phương giữ lại các khoản kinh phí đã được phân bổ, theo Đạo luật Kiểm soát Chi tiêu (ICA) và Đạo luật Thủ tục Hành chính.
Theo tin từ Fox News, vụ việc này liên quan đến việc duy trì sự cân bằng quyền lực giữa các nhánh lập pháp và hành pháp trong việc kiểm soát chi tiêu công.