Tổng Thống Donald Trump hôm thứ Hai cho biết Cơ Quan Quản Lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã phê chuẩn một loại thuốc hóa trị tên leucovorin để giảm nhẹ triệu chứng tự kỷ, dù có ít bằng chứng về hiệu quả của thuốc này. Ông Trump cũng loan báo chính quyền đang đưa ra cảnh báo cho các bác sĩ không khuyên dùng acetaminophen – thành phần chính trong Tylenol và nhiều loại thuốc giảm đau, hạ sốt phổ biến khác – cho phụ nữ mang thai, với cáo buộc rằng nó có thể liên quan đến chứng tự kỷ ở trẻ em.
Ông Trump đã nhá hàng thông báo này trong nhiều ngày, trong khi Bộ trưởng Y tế Robert F. Kennedy Jr. và các quan chức y tế khác đã cam kết sẽ xác định nguyên nhân gây ra rối loạn phát triển này vào tháng Chín. Theo tin từ NBC News, chính quyền dự kiến công bố báo cáo về nguyên nhân gây tự kỷ vào khoảng ngày 29 hoặc 30 tháng Chín, nhưng Tổng Thống Trump đã đi trước để công bố thông tin.
“Chúng tôi hiểu nhiều hơn nhiều người đã nghiên cứu nó,” ông Trump phát biểu từ Tòa Bạch Ốc, đề cập đến chứng tự kỷ. Ông phát biểu cùng với ông Kennedy, Ủy viên FDA Marty Makary, Giám đốc Viện Y tế Quốc gia Jay Bhattacharya và Mehmet Oz, quản lý Trung tâm Medicare và Dịch vụ Medicaid.
“Uống Tylenol không tốt,” ông Trump nói. “Tôi sẽ nói ra điều đó. Nó không tốt.”
Leucovorin là một loại thuốc được FDA phê chuẩn để chống lại tác dụng phụ của một số loại thuốc hóa trị và đôi khi được sử dụng ngoài chỉ định để điều trị thiếu vitamin B9. Leucovorin là một dạng của axit folinic, một loại vitamin B. Nó đã cho thấy một số hứa hẹn trong các thử nghiệm lâm sàng giúp một số trẻ tự kỷ cải thiện khả năng nói. Tuy nhiên, Tổ chức Khoa học Tự kỷ (Autism Science Foundation), tổ chức tài trợ nghiên cứu tự kỷ dựa trên bằng chứng, vẫn chưa khuyến nghị nó như một phương pháp điều trị và cho rằng cần thêm nhiều nghiên cứu.
Ông Trump cho biết FDA đã cập nhật nhãn thuốc vào thứ Hai để điều trị các triệu chứng tự kỷ. Ông Oz nói Medicaid, hợp tác với các tiểu bang, sẽ chi trả cho thuốc này theo toa.
Ông Kennedy cũng cho biết FDA sẽ đưa ra một thông báo khuyên các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe rằng thuốc không kê đơn này chỉ nên được sử dụng trong thai kỳ trong trường hợp sốt cao, khi bản thân cơn sốt có thể gây rủi ro cho thai nhi. Thông báo của FDA, đôi khi được gọi là thư “Gửi Bác sĩ”, nhằm cảnh báo các bác sĩ và những người kê đơn khác về các vấn đề an toàn khẩn cấp hoặc quan trọng về mặt lâm sàng mà cơ quan này đã xác định đối với một loại thuốc. Ông Kennedy cũng nói rằng FDA sẽ bắt đầu quy trình để thay đổi nhãn an toàn cho thuốc.
Ông Bhattacharya cho biết tại cuộc họp báo hôm thứ Hai rằng NIH sẽ dành 50 triệu đô la cho 13 dự án nghiên cứu tập trung vào việc xác định nguyên nhân gốc rễ và các phương pháp điều trị chứng tự kỷ, một nỗ lực được gọi là “sáng kiến khoa học dữ liệu tự kỷ”. Nghiên cứu sẽ tập trung vào các yếu tố môi trường và y tế, dinh dưỡng, các sự kiện trong thai kỳ, sinh học và di truyền học.
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu tự kỷ bên ngoài cho rằng chính quyền đã không khám phá ra bất kỳ bằng chứng mới nào và dữ liệu hiện có vẫn không ủng hộ các tuyên bố của họ. Tiến sĩ Allison Bryant, một bác sĩ sản khoa rủi ro cao tại Bệnh viện Massachusetts General ở Boston, nhận định: “Đây không phải là điều mới. Nó đã nổi lên thỉnh thoảng với các nghiên cứu cho thấy có thể có một số loại liên kết nhưng không rõ ràng cho thấy bất kỳ nguyên nhân và kết quả nào.”
Các chuyên gia cho rằng rối loạn phổ tự kỷ, được đặc trưng bởi những thách thức về kỹ năng xã hội và lời nói cũng như hành vi lặp đi lặp lại, có khả năng bắt nguồn từ nhiều yếu tố thay vì một nguyên nhân duy nhất. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), nó ảnh hưởng đến 1/31 trẻ em ở Hoa Kỳ.
Phần lớn nghiên cứu khoa học chưa xác định được mối liên hệ giữa acetaminophen và chứng tự kỷ. Brian K. Lee, giáo sư dịch tễ học tại Đại học Drexel ở Philadelphia, nhận xét: “Khoa học không thay đổi bất kể những gì đến từ báo cáo. Tôi không chắc chính quyền đang làm gì, nhưng có vẻ như họ chỉ xem xét lại bằng chứng và đi đến một kết luận khác với nhiều nhà khoa học.”
Acetaminophen được giới thiệu tại Hoa Kỳ vào những năm 1950. Đến những năm 1970, nó đã có mặt rộng rãi không cần kê đơn và trở thành một trong những loại thuốc giảm đau và hạ sốt được sử dụng phổ biến nhất. Hiệp hội Sản phụ khoa Hoa Kỳ và các nhóm y tế lớn khác cho rằng acetaminophen là một trong số ít thuốc giảm đau an toàn cho phụ nữ mang thai, và các nghiên cứu đã chỉ ra không có bằng chứng rõ ràng cho thấy việc sử dụng trong thai kỳ dẫn đến các vấn đề phát triển ở trẻ em. Thuốc này cũng có trong các nhãn hiệu như Theraflu và Excedrin.
Theo một nghiên cứu năm 2014 được công bố trên tạp chí American Family Physician, từ 40% đến 65% phụ nữ sử dụng acetaminophen vào một thời điểm nào đó trong thai kỳ.
Phát ngôn viên Nhà Trắng Karoline Leavitt đã ca ngợi một “thông báo quan trọng” từ Tổng Thống Trump, nói với các phóng viên tại một cuộc họp báo rằng họ nên tiếp cận thông báo về chứng tự kỷ bằng “một số kỹ năng tư duy phản biện và với đôi tai rộng mở.”
Các quan chức chính quyền Trump đang trích dẫn các nghiên cứu trước đây, bao gồm một đánh giá tài liệu mà các nhà nghiên cứu Mount Sinai và Harvard công bố vào tháng trước trên tạp chí BMC Environmental Health. Đánh giá này kết luận rằng có nhiều khả năng có mối liên hệ giữa chứng tự kỷ và việc tiếp xúc với acetaminophen trong thai kỳ.
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu tự kỷ bên ngoài cho rằng đánh giá này không được tiến hành một cách nghiêm ngặt và đã lựa chọn các nghiên cứu ủng hộ kết luận của nó. Tác giả cao cấp của đánh giá, Andrea Baccarelli, từng là chuyên gia được trả tiền trong một vụ kiện tập thể chống lại các nhà sản xuất acetaminophen vào năm 2023, nơi ông đã khai rằng có mối liên hệ giữa thuốc và chứng tự kỷ. Cuối cùng, một thẩm phán đã loại trừ lời khai của ông vì không có cơ sở khoa học và bác bỏ vụ kiện vào năm ngoái, vụ việc hiện đang được kháng cáo.
Bà Baccarelli cho biết trong một tuyên bố rằng bà và các đồng nghiệp đã tiến hành một đánh giá nghiêm ngặt và mối liên hệ với các rối loạn phát triển thần kinh mạnh nhất khi acetaminophen được dùng trong bốn tuần trở lên. Bà nói bà đã thảo luận về những phát hiện của mình với ông Kennedy và ông Bhattacharya trong những tuần gần đây. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu tự kỷ khác đã chỉ ra một nghiên cứu lớn vào năm ngoái được công bố trên Tạp chí của Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ (JAMA), trong đó không tìm thấy mối liên hệ nào giữa việc sử dụng acetaminophen trong thai kỳ và chứng tự kỷ, ADHD hay suy giảm trí tuệ.
Nghiên cứu này, từ ông Lee và các đồng nghiệp ở Thụy Điển, đã phân tích dữ liệu từ hơn 2,4 triệu trẻ em. Khi các nhà nghiên cứu chỉ xem xét những trẻ mắc chứng tự kỷ, có một nguy cơ tăng nhẹ có thể liên quan đến acetaminophen. Nhưng khi các nhà nghiên cứu so sánh các anh chị em ruột trong cùng một gia đình – một người tiếp xúc trong thai kỳ, người còn lại thì không – mối liên hệ biến mất.
Việc so sánh này cho phép họ kiểm soát các biến số mà các nghiên cứu trước đây không thể. Anh chị em ruột chia sẻ một phần lớn nền tảng di truyền của họ và thường có các yếu tố tiếp xúc môi trường tương tự trong tử cung và tại nhà.
“Con voi lớn nhất trong phòng ở đây là di truyền học,” ông Lee nói. “Chúng ta biết rằng tự kỷ, ADHD và các rối loạn phát triển thần kinh khác có tính di truyền cao.”
Trong một tuyên bố qua email, một người phát ngôn của Kenvue, nhà sản xuất Tylenol, cho biết thuốc này là lựa chọn giảm đau an toàn nhất cho phụ nữ mang thai. “Nếu không có nó, phụ nữ phải đối mặt với những lựa chọn nguy hiểm: chịu đựng các tình trạng như sốt có thể gây hại cho cả mẹ và em bé hoặc sử dụng các biện pháp thay thế rủi ro hơn,” người phát ngôn nói. “Chúng tôi tin rằng khoa học độc lập, có cơ sở rõ ràng cho thấy việc dùng acetaminophen không gây tự kỷ.”
Bà Bryant, thuộc Bệnh viện Massachusetts General, nói: “Khoa học tốt nhất mà chúng tôi có sẵn vẫn cho thấy acetaminophen là một loại thuốc giảm đau và hạ sốt an toàn trong thai kỳ.”
