Tổng Thống Donald Trump đã công bố thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Iran, kết thúc cuộc chiến kéo dài 12 ngày đầy căng thẳng ở Trung Đông. Theo tin từ Associated Press, sau nhiều ngày gây chú ý về việc liệu Hoa Kỳ có hỗ trợ các cuộc tấn công của Israel vào Iran hay không, Tổng Thống Trump đã tuyên bố một thỏa thuận ngừng bắn bất ngờ sau một chiến dịch ném bom ấn tượng vào các cơ sở hạt nhân của Iran.
Tổng Thống Trump thậm chí còn đặt tên cho cuộc xung đột này là “CUỘC CHIẾN 12 NGÀY”, cho thấy ông coi câu chuyện đã hoàn tất. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là liệu thế giới có tuân theo kịch bản mà Tổng Thống Trump đã vạch ra hay không.
Thỏa thuận ngừng bắn hiện tại vẫn còn mong manh, với việc Israel và Iran tiếp tục pháo kích lẫn nhau sau khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực. Tổng Thống Trump đã chỉ trích cả hai quốc gia, bày tỏ sự không hài lòng và yêu cầu họ ngừng bắn. Mặc dù vậy, vẫn còn phải xem liệu vòng chiến sự này sẽ mở ra một chương mới hướng tới hòa bình hay chỉ là điềm báo cho những cuộc đổ máu tiếp theo. Các điều khoản của thỏa thuận ngừng bắn vẫn chưa rõ ràng, và có những nghi vấn về mức độ thiệt hại của chương trình hạt nhân Iran sau các cuộc không kích.
Một đánh giá tình báo sơ bộ cho thấy cuộc tấn công của Hoa Kỳ chỉ gây ra sự chậm trễ vài tháng cho chương trình hạt nhân của Iran, một thông tin mà Nhà Trắng đã bác bỏ. Theo Brian Katulis, một thành viên cấp cao tại Viện Trung Đông, dù Tổng Thống Trump có vẻ là một người cứng rắn và mang lại kết quả ngay lập tức, nhưng khi mọi thứ lắng xuống, người ta sẽ tự hỏi liệu tình hình có thực sự tốt hơn hay không.
Trong khi đó, Jeffrey Lewis, một giáo sư về chống phổ biến vũ khí hạt nhân tại Viện Nghiên cứu Quốc tế Middlebury, cho rằng sự việc này có thể cho thấy những hạn chế của hành động quân sự trong việc ngăn chặn tham vọng hạt nhân. Ông nói: “Tôi không nghĩ bạn có thể ném bom các chương trình hạt nhân để loại bỏ chúng”.
Hiện tại, Tổng Thống Trump dường như không mấy bận tâm đến những vấn đề này. Ông tự hào về việc đã thoát khỏi một canh bạc chính sách đối ngoại mà những người tiền nhiệm của ông chưa từng thử. Trên mạng xã hội, ông đăng một bức ảnh mình hôn quốc kỳ Hoa Kỳ kèm theo dòng chữ “Trump đã đúng về mọi thứ”.
Cuộc chiến bắt đầu gần hai tuần trước khi Israel tấn công Iran, nhắm vào các chỉ huy quân sự, nhà khoa học, bệ phóng tên lửa và hệ thống phòng không. Hoa Kỳ, với lực lượng máy bay ném bom và vũ khí hiện đại, đã tiến hành các cuộc tấn công vào các cơ sở hạt nhân ngầm của Iran. Mặc dù Tehran khẳng định chương trình của họ chỉ phục vụ mục đích hòa bình, Hoa Kỳ và Israel vẫn lo ngại rằng Iran có thể chế tạo vũ khí hạt nhân.
Tổng Thống Trump đã tận dụng cơ hội để tấn công khi cuộc chiến đã bắt đầu, gạt bỏ những lo ngại về việc sa lầy vào một cuộc xung đột kéo dài ở Trung Đông, điều mà ông đã hứa sẽ tránh. Ông ra lệnh cho máy bay ném bom của Hoa Kỳ bay nửa vòng trái đất để tấn công ba cơ sở hạt nhân, sau đó đe dọa sẽ có thêm các cuộc tấn công nếu quân đội Hoa Kỳ bị trả đũa. Hành động này thể hiện phong cách quyết đoán và khó đoán của Tổng Thống Trump trên trường quốc tế.
Iran đã là một mục tiêu hàng đầu trong chính sách “gây sức ép tối đa” của ông trong nhiệm kỳ đầu tiên. Ông từng hủy bỏ các cuộc tấn công của Hoa Kỳ sau khi Iran bắn hạ một máy bay không người lái của Mỹ, nhưng ông cũng đã ra lệnh ám sát một trong những tướng lĩnh hàng đầu của nước này.
Hai ngày sau cuộc tấn công của Hoa Kỳ vào các cơ sở hạt nhân, ông tuyên bố rằng Israel và Iran đã đồng ý ngừng bắn. “CHÚC MỪNG TẤT CẢ MỌI NGƯỜI!” Tổng Thống Trump viết trên mạng xã hội. “Đây là một cuộc chiến có thể kéo dài nhiều năm và phá hủy toàn bộ Trung Đông, nhưng nó đã không xảy ra, và sẽ không bao giờ xảy ra!”
Một số nhân vật trong giới chính sách đối ngoại Hoa Kỳ đã lên tiếng ca ngợi thỏa thuận này. Brett McGurk, người điều phối chính sách Trung Đông dưới thời Tổng Thống Joe Biden, nhận xét: “Đây là vị thế tốt nhất mà chúng ta có thể đạt được” và “Tôi đánh giá rất cao đội ngũ an ninh quốc gia và Tổng Thống Trump vì đã xử lý cuộc khủng hoảng này”.
Tuy nhiên, Katulis vẫn còn hoài nghi. Ông cho rằng chính quyền Tổng Thống Trump “dường như đang hành động mà không có một kế hoạch ngoại giao mạch lạc” và “quá tập trung vào các chiến thuật và hoạt động quân sự mà không có một chiến lược tổng thể”.
Trước cuộc chiến, Tổng Thống Trump đã gây áp lực buộc Iran từ bỏ chương trình hạt nhân của mình như một phần của một thỏa thuận đàm phán. Dù không có gì đảm bảo rằng Tehran sẽ quay lại bàn đàm phán, Tổng Thống Trump khẳng định: “IRAN SẼ KHÔNG BAO GIỜ XÂY DỰNG LẠI CÁC CƠ SỞ HẠT NHÂN CỦA HỌ!”.
“Đó là vinh dự lớn của tôi khi Tiêu diệt Tất cả các cơ sở và khả năng Hạt nhân, và sau đó, NGĂN CHẶN CUỘC CHIẾN!” Tổng Thống Trump viết trên mạng xã hội khi bay tới hội nghị thượng đỉnh thường niên của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) ở Hà Lan. Leon Panetta, người từng giữ các vai trò an ninh quốc gia hàng đầu dưới thời Tổng Thống Barack Obama, đã cười trước dòng trạng thái liên tục của Tổng Thống Trump trên mạng xã hội. Ông nói: “Chúng ta luôn biết những gì ông ấy đang nghĩ, nhưng chúng ta không biết liệu những gì ông ấy đang nghĩ có thực sự xảy ra hay không”. Theo tin từ Associated Press.
