WASHINGTON (Tin từ AP) — Khi Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump lần đầu tranh cử, ông được xem là một chính trị gia Cộng Hòa có cách tiếp cận mới mẻ đối với quyền của cộng đồng LGBTQ+. Trước đó vài năm, ông từng bỏ quy định của cuộc thi Hoa hậu Hoàn vũ do ông sở hữu để cho phép một thí sinh chuyển giới tham gia. Ông cũng từng nói rằng Caitlyn Jenner có thể sử dụng bất kỳ phòng vệ sinh nào tại Trump Tower mà cô muốn. Và ông là tổng thống đầu tiên bổ nhiệm một người công khai đồng tính vào vị trí cấp nội các.
Tuy nhiên, theo các nhà hoạt động, kể từ khi trở lại Tòa Bạch Ốc năm nay, Tổng Thống Trump đã có những hành động mà họ cho là sự tấn công chưa từng có vào cộng đồng LGBTQ+. Mối đe dọa từ Tòa Bạch Ốc này đối lập với lễ hội World Pride đang diễn ra cách đó chỉ vài dãy nhà ở Washington, D.C.
Ông Kevin Jennings, người đứng đầu Lambda Legal, một tổ chức bảo vệ quyền LGBTQ+ lâu đời, bày tỏ sự lo ngại sâu sắc: “Chúng ta đang ở trong giai đoạn tăm tối nhất kể từ đỉnh điểm của cuộc khủng hoảng AIDS. Tôi thực sự lo rằng mọi thứ sẽ bị lấy đi trong bốn năm tới.”
Những người ủng hộ Tổng Thống Trump khẳng định ông không hành động phân biệt đối xử và chỉ ra các cuộc thăm dò dư luận cho thấy sự ủng hộ rộng rãi đối với các chính sách như hạn chế vận động viên chuyển giới. Ông Ed Williams, giám đốc điều hành của Log Cabin Republicans, một nhóm người Cộng Hòa thuộc cộng đồng LGBT, cho biết: “Ông ấy đang nỗ lực tái thiết lập lẽ thường tình.”
Ông Harrison Fields, phó thư ký báo chí chính tại Tòa Bạch Ốc, nói thêm rằng “phong trào MAGA nhìn chung là một mái nhà lớn chào đón tất cả mọi người và là nơi của một phần lớn dân Mỹ. Tổng Thống tiếp tục nuôi dưỡng niềm tự hào quốc gia đáng được tôn vinh hàng ngày, và ông vinh dự được phục vụ tất cả người dân Mỹ.”
Trong chiến dịch tái tranh cử, Tổng Thống Trump đã biến các cuộc công kích người chuyển giới thành trọng tâm trong thông điệp của mình. Ông kêu gọi Quốc hội thông qua luật quy định “chỉ có hai giới tính” và cam kết cấm can thiệp nội tiết tố và phẫu thuật cho trẻ vị thành niên chuyển giới. Ông đã ký sắc lệnh hành pháp về vấn đề này vào tháng Một.
Các bài phát biểu vận động của ông thường có video nhạo báng người chuyển giới và vị trí của họ trong quân đội. Tổng Thống Trump sau đó đã cấm họ hoàn toàn phục vụ. Mặc dù tháng Sáu được công nhận là tháng Tự hào LGBTQ+ (Pride month) trên toàn quốc, thư ký báo chí Tòa Bạch Ốc Karoline Leavitt cho biết Tổng Thống Trump “không có kế hoạch ban hành tuyên bố nào.”
Ông Williams mô tả các hoạt động Pride là một sự pha trộn tiến bộ thay vì chiến dịch dân quyền. Ông nói: “Nếu bạn không có tâm trạng biểu tình hoặc phản kháng chính quyền Trump, thì Pride không dành cho bạn.” Trong nhiệm kỳ đầu tiên, Tổng Thống Trump cũng không ban hành tuyên bố tháng Pride, nhưng vào năm 2019 ông đã công khai một chiến dịch toàn cầu nhằm phi hình sự hóa đồng tính luyến ái do Richard Grenell, lúc đó là Đại sứ Hoa Kỳ tại Đức và là người công khai đồng tính có vị trí cao nhất trong chính quyền, đứng đầu.
Một điểm đáng chú ý khác là Trung tâm Biểu diễn Nghệ thuật Kennedy (Kennedy Center), nơi Tổng Thống Trump tự bổ nhiệm làm chủ tịch sau khi sa thải các thành viên ban quản trị, đã hủy bỏ một tuần các sự kiện kỷ niệm quyền LGBTQ+ trong khuôn khổ World Pride năm nay tại Washington, D.C. Tổng Thống Trump, khi nhận chức, từng ngụ ý sẽ chỉ đạo chương trình và nói rằng ông sẽ chấm dứt các sự kiện có nghệ sĩ drag. Đèn ngoại thất từng chiếu sáng địa điểm bên sông Potomac với màu cầu vồng đã nhanh chóng được thay thế bằng màu đỏ, trắng và xanh dương.
Nhiều nghệ sĩ và nhà sản xuất tham gia vào lịch trình Tapestry of Pride của trung tâm cho biết các sự kiện của họ đã bị lặng lẽ hủy bỏ hoặc chuyển sang địa điểm khác.
Trong nội bộ Tòa Bạch Ốc, các cố vấn của Tổng Thống Trump ít khi đặt câu hỏi về quan điểm của ông. Họ xem quyết định tập trung vào cuộc chiến văn hóa xoay quanh quyền của người chuyển giới trong chiến dịch năm 2024 là chìa khóa dẫn đến chiến thắng của họ. Họ đã chi tiền cho quảng cáo nhắm vào nam giới trẻ – đặc biệt là nam giới gốc Tây Ban Nha – tấn công ứng cử viên Dân chủ Kamala Harris vì ủng hộ “chuyển đổi giới tính cho tù nhân bằng tiền thuế,” bao gồm một quảng cáo chiếu trong các trận bóng bầu dục với lời tường thuật: “Kamala ủng hộ họ/chúng (they/them). Tổng Thống Trump ủng hộ bạn.”
Ông Jennings bác bỏ thẳng thừng khẳng định chính quyền không phân biệt đối xử. “Anh đùa à? Anh tống người chuyển giới ra khỏi quân đội. Đó là ví dụ số một,” ông nói. Ông cũng chỉ ra việc hủy bỏ các khoản tài trợ khoa học và quỹ cho các tổ chức HIV/AIDS, cùng với lệnh “nhỏ mọn và ác ý” của Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth đổi tên tàu hải quân USNS Harvey Milk, vốn được đặt tên để vinh danh nhà hoạt động vì quyền đồng tính và cựu chiến binh hải quân Harvey Milk.
Ông Jennings cho rằng việc Tổng Thống Trump bổ nhiệm những người công khai đồng tính như Grenell và Bộ trưởng Ngân khố Scott Bessent vào các vị trí cấp cao chỉ là “trang trí bề ngoài.”
Ông Craig Konnoth, giáo sư luật dân sự tại Đại học Virginia, so sánh quỹ đạo của Mỹ với Nga, nơi đã chứng kiến sự đàn áp quyền của người đồng tính nam và nữ sau một thời gian dài áp dụng các chính sách tiến bộ hơn. Năm 2023, Tòa án Tối cao Nga đã thực chất đặt hoạt động LGBTQ+ ra ngoài vòng pháp luật.
Tuy nhiên, ông Williams của Log Cabin Republicans lại cho rằng Tổng Thống Trump đã làm cho Đảng Cộng Hòa chấp nhận người đồng tính hơn. Ông lưu ý Đệ nhất phu nhân Melania Trump đã tổ chức các buổi gây quỹ cho tổ chức của ông. “Nhìn chung, chúng tôi nghĩ ông ấy là tổng thống tốt nhất từ trước đến nay cho cộng đồng của chúng tôi. Ông ấy đã hỗ trợ chúng tôi theo những cách mà chúng tôi chưa từng được bất kỳ chính quyền nào hỗ trợ,” ông Williams nói. “Chúng tôi hiện được chấp nhận rộng rãi trong đảng của mình.”
Cách tiếp cận của Tổng Thống Trump đối với quyền LGBTQ+ diễn ra trong bối cảnh Đảng Cộng Hòa có sự thay đổi lớn, trở nên ít khoan dung hơn trong những năm gần đây. Theo Gallup, trong khi sự ủng hộ chung đối với hôn nhân đồng giới vẫn ổn định, tỷ lệ người Cộng Hòa cho rằng hôn nhân giữa các cặp đôi đồng giới nên được công nhận với quyền bình đẳng như hôn nhân truyền thống đã giảm xuống 41% trong năm nay. Đây là mức thấp nhất kể từ năm 2016 và giảm đáng kể so với mức cao nhất là 55% vào năm 2021.
Tương tự, tỷ lệ người Cộng Hòa cho rằng quan hệ đồng tính nam và nữ là chấp nhận được về mặt đạo đức đã giảm từ 56% vào năm 2022 xuống 38% trong năm nay. Ngược lại, người Dân Chủ tiếp tục ủng hộ mạnh mẽ hôn nhân đồng giới và cho rằng quan hệ đồng tính là chấp nhận được về mặt đạo đức.
Một cuộc thăm dò của AP-NORC từ tháng Năm cũng cho thấy cách Tổng Thống Trump xử lý các vấn đề về người chuyển giới là một điểm mạnh tương đối của ông. Khoảng một nửa (52%) người trưởng thành ở Mỹ cho biết họ tán thành cách ông xử lý các vấn đề về người chuyển giới – con số này cao hơn tỷ lệ tán thành công việc tổng thể của ông (41%).
Ông Douglas Page, người nghiên cứu chính trị và giới tính tại Gettysburg College, nói rằng “quyền của người chuyển giới ít phổ biến hơn quyền của người đồng tính, với chỉ một số ít người Cộng Hòa ủng hộ quyền của người chuyển giới. Điều này tạo động lực cho người Cộng Hòa nói về khía cạnh bảo thủ của vấn đề đó.” Ông cho biết qua email: “Người đồng tính ít gây tranh cãi đối với người Cộng Hòa hơn so với người chuyển giới, vì vậy việc bổ nhiệm những người đồng tính như Bộ trưởng Bessent có lẽ sẽ không gây nhiều xáo động.”
(Theo báo cáo của Chris Megerian và Jill Colvin, Associated Press, ngày 6/6/2025)