Tổng thống Donald Trump dự kiến sẽ có bài phát biểu quan trọng vào ngày thứ hai của Hội nghị Thượng đỉnh NATO tại The Hague, Hà Lan, với một giọng điệu bất ngờ tỏ ra thân thiện hơn đối với khối mà ông từng chỉ trích gay gắt.
Theo lịch trình, Tổng thống Trump sẽ có cuộc gặp với Tổng thư ký NATO Mark Rutte cùng các nhà lãnh đạo thế giới khác trước khi tổ chức họp báo. Ông cũng cho biết sẽ “có lẽ” chào Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy, người đang tham dự hội nghị trong bối cảnh nỗ lực không ngừng của Ukraine nhằm gia nhập NATO.
Trong tin nhắn được ông Trump chia sẻ, ông Rutte đã chúc mừng Tổng thống Trump vì “đã khiến châu Âu chi trả một cách đáng kể” thông qua mục tiêu chi tiêu quốc phòng mới 5% và vì đã dàn xếp chấm dứt xung đột gần đây giữa Israel và Iran.
Ông Rutte viết: “Xin chúc mừng và cảm ơn hành động quyết đoán của ngài đối với Iran. Đó thực sự là điều phi thường và là điều mà không ai khác dám làm. Điều đó mang lại an toàn cho tất cả chúng ta.”
Israel và Iran đã đạt được thỏa thuận ngừng bắn do Mỹ làm trung gian vào thứ Ba, mặc dù Israel đã hủy bỏ cuộc tấn công trả đũa theo lời kêu gọi của Tổng thống Trump.
Ông Rutte nói thêm: “Ngài đang bay đến một thành công lớn khác tại The Hague tối nay,” ám chỉ thỏa thuận mới về việc các thành viên NATO tăng chi tiêu quốc phòng lên 5% GDP.
Các đồng minh NATO lần đầu tiên đồng ý chi 2% GDP cho quốc phòng vào năm 2006, nhưng nhiều nước đã không đạt được mục tiêu này trong nhiều năm. Giờ đây, sau những lời kêu gọi liên tục của ông Trump để châu Âu “tự gánh vác trách nhiệm”, khối này đã phê duyệt mục tiêu tham vọng hơn là 5%, với trường hợp ngoại lệ dành cho Tây Ban Nha, quốc gia từ lâu đã gặp khó khăn trong việc đáp ứng cả mục tiêu ban đầu.
Số liệu mới bao gồm 3,5% cho chi tiêu quốc phòng cốt lõi và 1,5% cho cơ sở hạ tầng liên quan, bao gồm cả chiến tranh mạng và tình báo. Các đại sứ NATO đã đồng ý về văn bản thỏa hiệp vào Chủ Nhật.
Đối với hầu hết các đồng minh, mục tiêu này đánh dấu một bước nhảy vọt đáng kể. Ba Lan hiện đang dẫn đầu tất cả các quốc gia thành viên với 4,1% GDP dành cho quốc phòng. Hoa Kỳ ở mức 3,4%.
Ông Trump cho biết ông không tin rằng Hoa Kỳ cần đạt ngưỡng 5% đầy đủ, một lập trường được ông Rutte ủng hộ.
Ông Rutte nói: “Hoa Kỳ đã chi gần 3,5% cho quốc phòng cốt lõi, và không nghi ngờ gì nữa, họ đang gần đạt 1,5% cho các hạng mục liên quan đến quốc phòng. Các quốc gia như Estonia và Ba Lan đang rất gần. Đối với nhiều nước khác, con đường phía trước vẫn còn dài, nhưng việc chúng ta làm điều này thực sự quan trọng.”
Ông cũng kêu gọi các ngành công nghiệp quốc phòng “ở cả hai bờ Đại Tây Dương” tăng cường sản xuất.
Ông Rutte cho biết hôm thứ Ba: “Đơn giản là không thể tưởng tượng được rằng Nga, với nền kinh tế nhỏ hơn NATO 25 lần, lại có thể sản xuất và vượt trội hơn chúng ta.” Ông kêu gọi châu Âu: “Hãy làm cho quốc phòng của các bạn trở nên vững mạnh đến mức không ai dám tấn công các bạn.”
Bất chấp những tiến bộ, ông Trump vẫn tỏ ra nghi ngờ về việc liệu Hoa Kỳ có tuân thủ điều khoản phòng thủ chung cốt lõi của NATO – Điều 5 hay không, vốn yêu cầu các thành viên phải bảo vệ lẫn nhau trong trường hợp bị tấn công.
Khi được hỏi liệu ông có tôn trọng cam kết này hay không, ông Trump nói: “Điều đó phụ thuộc vào định nghĩa của ngài. Có vô số định nghĩa về Điều 5, ngài biết đấy, đúng không? Nhưng tôi cam kết sẽ là bạn của họ. Tôi đã kết bạn với nhiều nhà lãnh đạo đó, và tôi cam kết sẽ giúp đỡ họ.”
Mặc dù vậy, Đại sứ Hoa Kỳ tại NATO Matthew Whitaker đã tìm cách trấn an các đồng minh, nói với các phóng viên: “Hoa Kỳ sẽ không đi đâu cả.”
Ông Rutte cũng lặp lại thông điệp đó, khuyên các đối tác “đừng quá lo lắng” và tập trung vào việc củng cố quốc phòng của chính họ.
Bài báo này được cung cấp bởi Morgan Phillips của Fox News.
