Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump vừa ký một sắc lệnh hành pháp nhằm ngăn chặn gần như toàn bộ sinh viên ngoại quốc nhập cảnh Hoa Kỳ để học tại Đại học Harvard.
Tòa Bạch Ốc cho rằng việc Harvard tiếp tục đón sinh viên quốc tế sẽ “đe dọa an ninh quốc gia”. Tổng Thống Trump viết trong sắc lệnh rằng “cách hành xử của Harvard khiến trường không còn là điểm đến phù hợp cho sinh viên và nghiên cứu sinh ngoại quốc”.
Đây là diễn biến căng thẳng mới nhất trong cuộc đối đầu kéo dài giữa chính quyền Trump và đại học danh tiếng này. Trước đó, một tòa án liên bang đã chặn lệnh cấm sinh viên quốc tế tại Harvard của Bộ An ninh Nội địa (DHS), nhưng sắc lệnh mới này dựa trên cơ sở pháp lý khác.
Căng thẳng leo thang sau khi DHS nói rằng Harvard từ chối cung cấp đầy đủ hồ sơ liên quan đến các sai phạm của sinh viên ngoại quốc. Phía Harvard khẳng định đã tuân thủ, nhưng chính phủ cho là chưa đủ.
Tranh chấp đã âm ỉ nhiều tháng qua sau khi chính quyền Trump đòi hỏi Harvard phải thay đổi nhiều chính sách, gọi đây là “ổ” của chủ nghĩa tự do và cáo buộc trường dung túng nạn quấy rối bài Do Thái. Harvard phản bác, coi đó là sự can thiệp vào quyền tự chủ của trường và đe dọa tự do học thuật. Chính quyền đã nhiều lần tăng áp lực, cắt giảm ngân sách nghiên cứu và dọa chấm dứt hợp đồng liên bang với Harvard. Mối đe dọa mới nhất nhắm vào khoảng 7,000 sinh viên quốc tế của trường.
Sắc lệnh áp dụng cho sinh viên muốn nhập cảnh sau ngày ký, với một kẽ hở cho phép nhập cảnh nếu được xác định là “lợi ích quốc gia” theo quyết định của các quan chức liên bang. Lệnh có hiệu lực 6 tháng và sẽ được xem xét gia hạn sau 90 ngày. Tổng Thống Trump cũng chỉ đạo Bộ trưởng Ngoại giao Marco Rubio xem xét hủy bỏ visa của sinh viên ngoại quốc đang học tại Harvard.
Tuần trước, Bộ Ngoại giao cũng đã chỉ thị các đại sứ quán và lãnh sự quán Hoa Kỳ rà soát tài khoản mạng xã hội của những người xin visa đến Harvard để tìm dấu hiệu bài Do Thái, theo một bức điện tín.
Các quan chức Harvard nói rằng nỗ lực của chính quyền nhằm chặn sinh viên quốc tế đã tạo ra một môi trường “sợ hãi, lo lắng và hoang mang sâu sắc” cho sinh viên quốc tế. Nhiều sinh viên đã hỏi về việc chuyển trường, theo tin từ Associated Press (AP).
