Tổng Thống Donald Trump đang cho thấy ý định xây dựng một bộ máy tư pháp theo đường lối MAGA (Make America Great Again) một cách rõ ràng hơn trong nhiệm kỳ hiện tại. Điều này thể hiện qua việc ông chỉ trích nhóm mà ông từng dựa vào trong nhiệm kỳ trước và việc lựa chọn luật sư riêng cũ Emil Bove vào một vị trí quan trọng trong tòa phúc thẩm liên bang.
Tuần trước, Tổng Thống Trump đã gây bất ngờ khi công khai chỉ trích Leonard Leo và mạng lưới pháp lý bảo thủ Federalist Society, tổ chức đóng vai trò quan trọng trong việc lựa chọn và giới thiệu 234 thẩm phán do Trump đề cử, bao gồm cả ba thẩm phán Tòa án Tối cao, thông qua quá trình phê chuẩn của Thượng viện trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông.
Việc Tổng Thống Trump thay đổi hệ thống tòa án liên bang và tạo ra đa số 6-3 bảo thủ tại Tòa án Tối cao, dẫn đến việc lật ngược vụ kiện Roe v. Wade về quyền phá thai vào năm 2022, có lẽ là thành tựu lớn nhất của ông trong nhiệm kỳ đầu tiên.
Tuy nhiên, theo NBC News, ông Trump đã chỉ trích ông Leo là một “kẻ bẩn thỉu” vào cuối tháng 5 sau khi một hội đồng thẩm phán, bao gồm một người do ông bổ nhiệm, chặn một số mức thuế của ông.
Ông viết trên Truth Social: “Tôi rất thất vọng về Federalist Society vì những lời khuyên tồi tệ mà họ đã cho tôi về nhiều đề cử tư pháp.”
Trong số những đề cử tư pháp ban đầu của Tổng Thống Trump trong nhiệm kỳ thứ hai, nhiều sự chú ý tập trung vào quyết định chọn Emil Bove, luật sư bào chữa hình sự cá nhân cũ của ông và hiện là quan chức Bộ Tư pháp, để phục vụ tại Tòa phúc thẩm khu vực 3 của Hoa Kỳ có trụ sở tại Philadelphia.
Ed Whelan, một nhà phân tích đề cử tư pháp bảo thủ kỳ cựu làm việc tại Trung tâm Đạo đức và Chính sách công, cho biết: “Điều khác biệt ở ông ấy là thế giới MAGA rất phấn khích về ông ấy vì họ coi ông ấy là người đã thực hiện một cách tàn nhẫn những mong muốn của Nhà Trắng.”
Những hành động ban đầu của tổng thống đã dấy lên những dấu hiệu cảnh báo đối với các luật sư bảo thủ, những người ủng hộ một nền tư pháp phi đảng phái.
Gregg Nunziata, cựu cố vấn trưởng đề cử cho Thượng viện đảng Cộng hòa, người hiện lãnh đạo Society for the Rule of Law, một nhóm các luật sư cánh hữu đã chỉ trích ông Trump, cho biết: “Đây có khả năng là một bước ngoặt trong mối quan hệ giữa ông Trump và phong trào pháp lý bảo thủ truyền thống.”
Nunziata cảnh báo rằng tổng thống đang “quay lưng lại” di sản ưu tiên luật học bảo thủ trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình.
Các thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa tỏ ra tránh né cuộc đụng độ giữa Tổng Thống Trump và Leo.
Trong nhiệm kỳ đầu tiên, Leo đóng vai trò then chốt trong việc cố vấn cho ông Trump về việc chọn ai. Ông đã giúp đưa ra danh sách các ứng cử viên tiềm năng vào Tòa án Tối cao trong cuộc bầu cử năm 2016, khi một số người cánh hữu lo lắng rằng ông Trump sẽ không chọn một thẩm phán đủ bảo thủ để thay thế Thẩm phán Antonin Scalia, người đã qua đời vào đầu năm đó.
Theo NBC News, các nhà hoạt động pháp lý có xu hướng tập trung nhiều hơn vào các ứng cử viên vào tòa phúc thẩm liên bang hơn là các ứng cử viên vào tòa án quận vì họ có nhiều quyền thay đổi luật hơn và thường có nhiều khả năng được đề cử vào các vị trí tiềm năng tại Tòa án Tối cao.
