Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump vừa ra quyết định hủy bỏ một thỏa thuận quan trọng dưới thời chính quyền tiền nhiệm, liên quan đến việc phục hồi đàn cá hồi trên lưu vực sông Columbia và sông Snake.
Thỏa thuận này, có tên gọi là Thỏa Thuận Lưu Vực Columbia Kiên Cường năm 2023 (Resilient Columbia Basin Agreement), được ký kết vào tháng 12 năm 2023 giữa chính quyền Biden, các tiểu bang Oregon và Washington, bốn bộ tộc lớn ở lưu vực sông Columbia và các tổ chức bảo tồn môi trường.
Theo bản ghi nhớ từ Tòa Bạch Ốc ngày thứ Năm, Tổng Thống Trump cho biết thỏa thuận này đã “đặt mối quan tâm về biến đổi khí hậu lên trên lợi ích quốc gia về các nguồn năng lượng đáng tin cậy”. Tòa Bạch Ốc tuyên bố hành động này nhằm “chặn đứng chương trình nghị sự xanh ở lưu vực sông Columbia”.
Thỏa thuận năm 2023 được kỳ vọng sẽ mở đường cho việc dỡ bỏ đập trên sông Snake bằng cách cung cấp quỹ và sự hỗ trợ từ các cơ quan liên bang để thay thế các dịch vụ về năng lượng, vận chuyển và thủy lợi mà bốn con đập Hạ Snake River đang cung cấp. Nó cũng nhằm mục đích cải thiện số lượng cá hồi, vốn đang bị đe dọa.
Quyết định của Tổng Thống Trump ngay lập tức vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ các bộ tộc, chính quyền tiểu bang và các nhóm bảo tồn. Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ Patty Murray bày tỏ sự thất vọng, gọi đây là “sự phản bội các Bộ tộc của chúng ta và là một bước thụt lùi lớn cho toàn bộ vùng Tây Bắc”. Bà nhấn mạnh thỏa thuận này là kết quả của nhiều năm làm việc cẩn trọng và là cơ hội hiếm có để hiện đại hóa cơ sở hạ tầng, hỗ trợ năng lượng sạch đáng tin cậy và cứu cá hồi.
Ngược lại, các nhà sản xuất điện và những người sử dụng sông khác lại hoan nghênh quyết định này. Họ cho rằng các con đập trên sông Snake rất cần thiết để duy trì độ tin cậy của lưới điện và giữ chi phí năng lượng ở mức phải chăng trong bối cảnh nhu cầu điện ngày càng tăng.
Cuộc chiến pháp lý kéo dài hơn 30 năm về hoạt động của các con đập và số lượng cá hồi trên sông Columbia và Snake vẫn chưa đi đến hồi kết. Quyết định hủy bỏ thỏa thuận này đồng nghĩa với việc các vụ kiện liên quan có thể được tiếp tục, như luật sư cấp cao Amanda Goodin từ Earthjustice, tổ chức đại diện cho các nguyên đơn, đã lưu ý.
Lưu vực sông Columbia, nguồn cung cấp thủy điện quan trọng cho khu vực, từng chứng kiến hàng triệu con cá hồi quay trở về mỗi năm. Tuy nhiên, do nhiều yếu tố như đập, khai thác quá mức, phá hủy môi trường sống, biến đổi khí hậu và gia tăng động vật ăn thịt, số lượng cá hồi đã suy giảm nghiêm trọng.
Quyết định của Tổng Thống Trump làm dấy lên nhiều tranh cãi về sự cân bằng giữa phát triển kinh tế, nhu cầu năng lượng và bảo tồn môi trường cùng quyền lợi của các bộ tộc bản địa.
Theo tin từ Seattle Times ngày 12/06/2025.
