Trong ngày duy nhất có mặt tại Hội nghị Thượng đỉnh NATO, Tổng Thống Donald Trump sẽ gặp gỡ các thành viên của một liên minh mà ông đã nỗ lực định hình theo ý mình trong nhiều năm. Các thành viên NATO đang tỏ ra lo ngại trước những phát biểu gần đây của ông Trump, khi ông đặt dấu hỏi về cam kết của Hoa Kỳ đối với các đảm bảo phòng thủ chung.
Những bình luận của Tổng Thống Trump trên đường đến Hà Lan, cho rằng sự gắn kết của ông với Điều 5 tùy thuộc vào “định nghĩa của bạn”, có khả năng sẽ thu hút sự chú ý tại hội nghị. Bên cạnh đó là thỏa thuận ngừng bắn mới và mong manh giữa Iran và Israel mà ông Trump đã giúp làm trung gian sau các cuộc không kích của Hoa Kỳ vào các cơ sở hạt nhân của Iran.
Đồng thời, liên minh đang chuẩn bị thực hiện một trong những ưu tiên chính của ông Trump đối với NATO: cam kết của các quốc gia thành viên tăng chi tiêu quốc phòng. “NATO đã thiếu thốn, và tôi đã nói, ‘Các bạn phải trả tiền’,” ông Trump cho biết hôm thứ Ba. “Và chúng tôi đã làm mọi thứ, và giờ đây họ đang trả rất nhiều. Sau đó, tôi nói, ‘Các bạn phải nâng lên 4% hoặc 5%, và 5% là tốt hơn.’”
Việc chi tiêu 5% Tổng sản phẩm quốc nội của một quốc gia cho quốc phòng là “tốt”, ông Trump nhận định, và cho biết thêm “Nó mang lại cho họ sức mạnh lớn hơn”. Sự gia tăng chi tiêu này diễn ra sau nhiều năm ông Trump phàn nàn rằng các quốc gia khác không đóng góp phần công bằng của họ cho một liên minh được tạo ra như một bức tường thành chống lại các mối đe dọa từ Liên Xô trước đây. Hầu hết các quốc gia NATO, với sự ngoại lệ chính là Tây Ban Nha, đang chuẩn bị thông qua cam kết 5%, được thúc đẩy để tăng cường khả năng phòng thủ của chính họ không chỉ vì cuộc xâm lược Ukraine của Tổng thống Nga Vladimir Putin, mà còn có thể là để xoa dịu ông Trump.
Như một ứng cử viên vào năm 2016, ông Trump đã gợi ý rằng với tư cách là tổng thống, ông sẽ không nhất thiết phải tuân thủ các đảm bảo phòng thủ chung của liên minh được nêu trong Điều 5 của Hiệp ước NATO. Vào tháng 3 năm nay, ông đã bày tỏ sự không chắc chắn rằng NATO sẽ bảo vệ Hoa Kỳ khi cần thiết, mặc dù liên minh đã làm như vậy sau các cuộc tấn công ngày 11 tháng 9 năm 2001.
Hôm thứ Ba, ông đã nói với các phóng viên trên Không lực Một trên đường đến Hà Lan dự hội nghị rằng liệu ông có cam kết với Điều 5 hay không “tùy thuộc vào định nghĩa của bạn”. Ông Trump nói: “Có nhiều định nghĩa về Điều 5. Bạn biết điều đó, phải không?” “Nhưng tôi cam kết trở thành bạn bè của họ.” Ông ấy ám chỉ rằng ông sẽ đưa ra một định nghĩa chính xác hơn về ý nghĩa của Điều 5 đối với ông khi có mặt tại hội nghị.
Ông Trump cũng đã bày tỏ sự không hài lòng với các phóng viên trước khi rời Washington về các hành động của Israel và Iran sau khi ông tuyên bố ngừng bắn. Ông nói, theo quan điểm của ông, cả hai bên đã vi phạm thỏa thuận sơ bộ. Sau khi ông Trump đến Hà Lan, các hãng tin, bao gồm cả Associated Press, đã công bố các bài báo tiết lộ rằng một báo cáo tình báo của Hoa Kỳ đã cho rằng trong một đánh giá ban đầu, chương trình hạt nhân của Iran chỉ bị đẩy lùi vài tháng bởi các cuộc không kích cuối tuần và không bị “hủy diệt hoàn toàn và trọn vẹn”, như ông Trump đã nói. Nhà Trắng gọi báo cáo này là “hoàn toàn sai”, và ông Trump đã đăng tải trên mạng xã hội với tất cả chữ in hoa vào sáng thứ Tư rằng bất kỳ thông tin nào cho rằng các cuộc không kích không bị “phá hủy hoàn toàn” đều là nỗ lực “bôi nhọ một trong những cuộc tấn công quân sự thành công nhất trong lịch sử”.
Nhà Trắng chưa cho biết ông Trump sẽ gặp riêng những nhà lãnh đạo thế giới nào khác khi ở Hà Lan, nhưng ông nói rằng có khả năng ông sẽ gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy. Bài báo được cung cấp bởi The Associated Press.
