Tổng Thống Donald Trump đã đe dọa sẽ kiện BBC đòi bồi thường thiệt hại lên tới 1 tỷ đô la, với cáo buộc rằng tổ chức này đã đưa ra những tuyên bố “sai sự thật, phỉ báng, bôi nhọ và kích động” về ông trong một chương trình phim tài liệu.
Trong một bức thư gửi đến BBC, đội ngũ pháp lý của ông Trump đã yêu cầu ba điều: một “sự rút lại hoàn toàn và công bằng” đối với bộ phim tài liệu, một lời xin lỗi, và BBC phải “bồi thường thích đáng cho Tổng Thống Trump về tổn hại đã gây ra”.
Theo một bản ghi nhớ bị rò rỉ từ một cố vấn bên ngoài trước đây của ủy ban tiêu chuẩn biên tập của đài truyền hình, chương trình Panorama đã chỉnh sửa các đoạn trong bài phát biểu của ông Trump khiến ông dường như khuyến khích trực tiếp vụ bạo loạn tại Điện Capitol vào tháng 1 năm 2021. Chương trình dài một giờ này được phát sóng tại Anh ngay trước cuộc bầu cử tổng thống năm 2024.
Chủ tịch BBC, Samir Shah, đã bày tỏ mong muốn được xin lỗi về bộ phim tài liệu, nói rằng hãng tin này đã mắc “sai lầm trong đánh giá” vì những chỉnh sửa đã tạo ấn tượng về một “lời kêu gọi hành động trực tiếp” từ ông Trump. Giám đốc điều hành sắp mãn nhiệm của BBC, Tim Davie, người đã từ chức giữa làn sóng chỉ trích, cho biết: “Tôi nghĩ chúng tôi đã mắc sai lầm, và có sự vi phạm về biên tập”.
Tuy nhiên, các chuyên gia về luật truyền thông và phỉ báng tại Mỹ cho rằng ông Trump sẽ đối mặt với những trở ngại đáng kể để giành chiến thắng với khoản bồi thường khổng lồ từ vụ kiện BBC, một phần là do luật tự do báo chí mạnh mẽ của Hoa Kỳ. Ông Trump đã bày tỏ ý định tiến hành bất kỳ vụ kiện tụng nào tại tiểu bang Florida, Hoa Kỳ, thay vì ở Vương quốc Anh.
Tranh cãi bắt đầu vào tuần trước, sau khi tờ Telegraph công bố bản ghi nhớ bị rò rỉ chỉ trích bộ phim tài liệu và cách nó chỉnh sửa bài phát biểu của ông Trump. Thực tế, ông Trump đã nói: “Chúng ta sẽ đi bộ xuống Điện Capitol, và chúng ta sẽ cổ vũ cho các thượng nghị sĩ và đại diện nam nữ dũng cảm của chúng ta.” Tuy nhiên, trong bản dựng của Panorama, ông được cho là đã nói: “Chúng ta sẽ đi bộ xuống Điện Capitol… và tôi sẽ ở đó cùng các bạn. Và chúng ta chiến đấu. Chúng ta chiến đấu hết mình.”
Bài phát biểu của ông tại Ellipse được đưa ra khi Quốc hội chuẩn bị chứng nhận kết quả bầu cử năm 2020 cho người chiến thắng, Joe Biden. Vài phút sau khi ông kết thúc bài phát biểu, một đám đông lớn những người ủng hộ ông đã tràn vào Điện Capitol của Hoa Kỳ. Vài ngày sau, Hạ viện Hoa Kỳ đã bỏ phiếu luận tội tổng thống với cáo buộc “kích động nổi dậy” và Thượng viện sau đó đã tha bổng cho ông. Ông Trump khẳng định bài phát biểu của mình là “hoàn hảo”.
Nhà Trắng đã phản ứng với câu chuyện của Telegraph, thư ký báo chí của họ gọi BBC là “tin tức hoàn toàn, 100% giả”. Sau khi Davie và Giám đốc điều hành bộ phận tin tức của BBC từ chức, mối đe dọa hành động pháp lý đã theo sau. Luật sư của ông Trump nói trong thư gửi BBC rằng trong bộ phim tài liệu, cơ quan này đã “cố tình tìm cách hoàn toàn đánh lừa người xem” bằng cách ghép ba đoạn cắt rời từ bài phát biểu.
Theo tin từ BBC ngày 14/11/2024, Hiến pháp Hoa Kỳ Tu chính án thứ nhất mang lại sự bảo vệ đáng kể cho quyền tự do ngôn luận và quyền tự do báo chí. Quyết định mang tính bước ngoặt của Tòa án Tối cao Hoa Kỳ năm 1964 trong vụ New York Times kiện Sullivan đã thiết lập rằng các nhân vật công chúng kiện vì tội phỉ báng phải chứng minh “sự ác ý thực sự”, nghĩa là “tuyên bố được đưa ra với kiến thức về sự sai trái của nó hoặc với sự coi thường liều lĩnh liệu nó có đúng hay sai”.
Ông Trump sẽ cần chứng minh ba yếu tố chính: nội dung được công bố là sai sự thật về mặt thực tế theo cách phỉ báng; ông đã phải chịu tổn hại do việc đưa tin sai sự thật và phỉ báng; và tổ chức truyền thông biết rằng nó sai sự thật và hành động với “sự ác ý thực sự”.
Tuy nhiên, quy định về thời hiệu khởi kiện – hoặc thời hạn để nộp đơn kiện – đối với tội phỉ báng ở Vương quốc Anh là một năm, thời hạn này đã hết đối với ông Trump vì bộ phim tài liệu được phát sóng vào tháng 10 năm 2024. Mặt khác, Florida – nơi ông Trump đã bày tỏ ý định tiến hành bất kỳ vụ kiện tụng nào – có thời hạn hai năm.
Trong khi luật pháp Florida cho ông thêm thời gian, việc đưa một vụ kiện phỉ báng tại Hoa Kỳ sẽ khiến ông Trump đối mặt với một tiêu chuẩn pháp lý khó khăn hơn. Nếu ông Trump kiện ở Florida, ông cũng sẽ cần chứng minh rằng bộ phim tài liệu Panorama của BBC đã có sẵn ở đó. Cho đến nay, chưa có bằng chứng nào cho thấy bộ phim đã được chiếu tại Mỹ.
Cơ hội tốt nhất của BBC để bác bỏ bất kỳ vụ kiện pháp lý nào trong tương lai là lập luận rằng tiểu bang đó không phải là thẩm quyền thích hợp vì không có “sự tiếp xúc đủ với thông tin ở Florida”, theo ông Neuborne. Thư của ông Trump gửi BBC kết luận rằng nếu BBC không tuân thủ yêu cầu của họ trước ngày 14 tháng 11, “Tổng Thống Trump sẽ không còn lựa chọn nào khác ngoài việc thực thi các quyền pháp lý và công bằng của mình, tất cả đều được bảo lưu rõ ràng và không bị từ bỏ, bao gồm cả việc đệ đơn kiện đòi bồi thường thiệt hại không dưới 1.000.000.000 đô la (Một tỷ Đô la Mỹ)”.
Tuy nhiên, để được trao một tỷ đô la trong một vụ kiện phỉ báng ở Florida, một nguyên đơn như tổng thống sẽ phải chứng minh rằng ông thực sự đã chịu tổn thất tương đương, bà Lyrissa Lidskey, giáo sư tại Đại học Florida Levin College of Law, cho biết. “Xem xét việc ông ấy đã thắng cử tổng thống sau sự kiện này và tiếp tục kiếm tiền từ các hoạt động kinh doanh của mình, có vẻ khó có khả năng ông ấy sẽ có thể chứng minh được thiệt hại lên tới một tỷ đô la,” bà nói.
Ông Trump đã kiện nhiều tổ chức tin tức của Mỹ đòi số tiền lớn và trong một vài trường hợp đã nhận được các khoản dàn xếp đáng kể. Vào năm 2025, Paramount, công ty mẹ của CBS News, đã đồng ý trả cho ông Trump 16 triệu đô la sau khi ông kiện vì một cuộc phỏng vấn trên 60 Minutes với cựu ứng cử viên tổng thống Kamala Harris. Ông Trump tuyên bố video đã được chỉnh sửa để khắc họa tốt hơn bà Harris – người mà ông đang tranh cử vào thời điểm đó. ABC News cũng đã trả cho ông Trump 15 triệu đô la sau khi một trong những người dẫn chương trình của họ, George Stephanopoulos, đưa ra tuyên bố sai sự thật trong một cuộc phỏng vấn rằng ông Trump đã bị tuyên có trách nhiệm về tội hiếp dâm. Tổng thống đã bị tuyên có trách nhiệm về hành vi tấn công tình dục và phỉ báng đối với nhà văn E Jean Carroll vào năm 2023.
Ông đã đệ đơn kiện New York Times đòi 15 tỷ đô la vì những bình luận chỉ trích của các phóng viên đối với ông trong chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2024. Một thẩm phán liên bang đã bác bỏ vụ kiện vào tháng 9 vì nó được đệ trình với một hình thức “không đúng và không được phép”, nhưng cho phép ông Trump đệ trình lại một đơn khiếu nại ngắn gọn hơn.
Các vụ kiện của ông Trump chống lại các tổ chức truyền thông đã tốn kém ít chi phí cho ông, trong khi chúng có thể gây tốn kém cho các hãng tin, ông Seth Stern, giám đốc vận động của Freedom of the Press Foundation, cho biết. “Ông ấy không quan tâm liệu mình có thắng hay không. Mục đích là để đe dọa và trừng phạt những người mà ông ấy coi là chỉ trích mình,” ông Stern nói.
