Tổng Thống Donald Trump vừa công bố ý định đề cử ông Stephen Miran, một cố vấn kinh tế cấp cao, vào Ban Thống đốc Ngân hàng Dự trữ Liên bang (Fed) trong bốn tháng. Động thái này nhằm tạm thời lấp đầy một ghế trống trong khi Tòa Bạch Ốc tiếp tục tìm kiếm một ứng viên dài hạn.
Ông Stephen Miran, hiện là Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Kinh tế của Tòa Bạch Ốc, sẽ giữ vị trí do Thống đốc Adriana Kugler để lại. Nếu được Thượng Viện chuẩn thuận, ông Miran sẽ phục vụ cho đến ngày 31 tháng Giêng năm 2026.
Việc bổ nhiệm này là cơ hội đầu tiên để Tổng Thống Trump tăng cường ảnh hưởng lên Fed, một trong số ít cơ quan liên bang vẫn còn duy trì tính độc lập. Tổng Thống Trump đã nhiều lần chỉ trích Chủ tịch Fed đương nhiệm, ông Jerome Powell, vì đã giữ nguyên mức lãi suất ngắn hạn.
Ông Miran được biết đến là người ủng hộ mạnh mẽ các chính sách cắt giảm thuế thu nhập và tăng thuế quan của Tổng Thống Trump, tin rằng chúng sẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và giảm thâm hụt ngân sách. Ông cũng cho rằng nguy cơ lạm phát từ các chính sách thuế quan là không đáng kể, một quan điểm trái ngược với lo ngại của ông Powell.
Quyết định này có thể làm dấy lên lo ngại về sự ảnh hưởng chính trị đối với Fed, vốn luôn được xem là một thể chế phi chính trị. Tính độc lập của Fed được coi là yếu tố then chốt để đảm bảo cơ quan này có thể thực hiện các biện pháp khó khăn nhằm chống lạm phát, như tăng lãi suất, mà các chính trị gia có thể không muốn thực hiện.
Các thống đốc Fed có quyền bỏ phiếu về tất cả các quyết định lãi suất của ngân hàng trung ương, cũng như các chính sách điều tiết tài chính. Nếu được chuẩn thuận, việc ông Miran tham gia vào hội đồng sẽ gần như chắc chắn là một phiếu ủng hộ việc cắt giảm lãi suất.
Tổng Thống Trump từng bày tỏ mong muốn bổ nhiệm các quan chức Fed ủng hộ việc cắt giảm lãi suất để giảm chi phí vay mượn cho khoản nợ công khổng lồ lên tới 36 ngàn tỷ Mỹ kim. Ông cũng hy vọng lãi suất thấp hơn sẽ thúc đẩy thị trường nhà đất đang trì trệ, vốn bị ảnh hưởng bởi chi phí thế chấp cao hơn. Tuy nhiên, Ngân hàng Dự trữ Liên bang không trực tiếp ấn định lãi suất dài hạn cho việc mua nhà hay xe hơi.
Trong cuộc họp gần đây nhất, các quan chức Fed đã giữ nguyên lãi suất chuẩn ở mức 4.3%, sau ba lần cắt giảm lãi suất vào cuối năm ngoái. Theo ABC News, mặc dù có ông Miran trong ban thống đốc, 12 quan chức Fed vẫn bỏ phiếu về chính sách lãi suất và nhiều người vẫn lo ngại rằng chính sách thuế quan của Tổng Thống Trump có thể đẩy lạm phát lên cao hơn trong những tháng tới.
Ông Miran có thể được đề cử cho một nhiệm kỳ dài hơn tại Fed sau khi nhiệm kỳ ban đầu kết thúc, hoặc có thể được thay thế bởi một ứng cử viên khác. Nhiệm kỳ của Chủ tịch Powell sẽ kết thúc vào tháng 5 năm 2026, nhưng ông có thể tiếp tục giữ chức vụ thống đốc cho đến tháng 1 năm 2028, điều này có thể trì hoãn cơ hội cho Tổng Thống Trump bổ nhiệm thêm một nhà hoạch định chính sách vào Ban Thống đốc Fed.
Một lựa chọn khác cho Tòa Bạch Ốc vào tháng 5 tới là chọn ông Christopher Waller, người đã có mặt trong ban thống đốc và được nhiều người nhắc đến như một ứng cử viên, để thay thế ông Powell.
Sau báo cáo việc làm tháng Bảy, ông Miran đã chỉ trích Chủ tịch Fed vì không cắt giảm lãi suất chuẩn, khẳng định rằng Tổng Thống Trump đã đúng về lạm phát trong nhiệm kỳ đầu tiên và sẽ tiếp tục đúng. Tổng Thống đã gây áp lực lên ông Powell để cắt giảm lãi suất ngắn hạn với niềm tin rằng các chính sách thuế quan của ông sẽ không gây ra áp lực lạm phát cao hơn.
Trong một bài bình luận vào tháng 11 năm ngoái, ông Miran đã đề xuất các biện pháp giảm giá trị đồng Mỹ kim nhằm thúc đẩy xuất khẩu, giảm nhập khẩu và cắt giảm thâm hụt thương mại của Hoa Kỳ, đây là ưu tiên hàng đầu của Tổng Thống Trump. Ông cũng gợi ý rằng thuế quan có thể thúc đẩy các đối tác thương mại của Hoa Kỳ, như Liên minh Âu Châu và Nhật Bản, chấp nhận đồng Mỹ kim rẻ hơn như một phần của “Thỏa thuận Mar-a-Lago”, một sự kiện tương tự như Thỏa thuận Plaza vào thập niên 1980 đã làm giảm giá trị của đồng Mỹ kim.
Vào tháng 3 năm 2024, khi còn là thành viên tại Viện Manhattan bảo thủ, ông Miran cũng đề xuất cải tổ quản trị của Fed, bao gồm việc tạo điều kiện dễ dàng hơn cho Tổng Thống sa thải các thành viên Ban Thống đốc.
