WASHINGTON – Tổng Thống Donald Trump vừa công bố kế hoạch áp đặt mức thuế quan lớn đối với nhiều mặt hàng nhập cảng, bao gồm dược phẩm, tủ bếp, tủ phòng tắm, đồ nội thất bọc nệm và xe tải nặng. Các mức thuế này, dự kiến có hiệu lực từ thứ Tư tới, đã gây ra nhiều lo ngại trong giới doanh nghiệp trên khắp Hoa Kỳ.
Theo tin từ ABC News, Tổng Thống Trump đã thông báo trên mạng xã hội Truth Social rằng ông sẽ đánh thuế 100% đối với dược phẩm, 50% đối với tủ bếp và tủ phòng tắm, 30% đối với đồ nội thất bọc nệm, và 25% đối với xe tải nặng. Quyết định này được đưa ra nhằm bảo vệ các ngành công nghiệp Hoa Kỳ khỏi cạnh tranh ngoại quốc, khuyến khích các công ty đưa hoạt động sản xuất về nước, và tăng nguồn thu cho Ngân Khố Hoa Kỳ.
Ví dụ, công ty Naturepedic chuyên sản xuất nệm và đồ nội thất ở ngoại ô Cleveland, đang dự định ra mắt một mẫu đầu giường bọc nệm cao cấp. Tuy nhiên, với mức thuế 30% sắp áp dụng cho đồ nội thất bọc nệm nhập cảng từ Ấn Độ và Việt Nam, kế hoạch của họ đang bị đảo lộn. Arin Schultz, giám đốc tăng trưởng của Naturepedic, băn khoăn liệu công ty nên tiếp tục, chịu lỗ, hay chuyển chi phí sang khách hàng.
Tổng Thống Trump biện minh các mức thuế này là cần thiết cho an ninh quốc gia, một lập luận khiến một số chuyên gia kinh tế nghi ngờ. Bà Mary Lovely, thành viên cao cấp tại Viện Kinh tế Quốc tế Peterson, bình luận rằng “thật khó để thấy ngành công nghiệp tủ bếp lại cần thiết để thắng trận chiến kế tiếp.”
Về dược phẩm, các mức thuế cao nhằm mục đích buộc các hãng Dược phẩm Lớn (Big Pharma) chuyển nhà máy và việc làm về Hoa Kỳ. Trong những thập niên gần đây, nhiều hãng dược đã chuyển hoạt động ra ngoại quốc để hưởng lợi từ chi phí thấp hơn và ưu đãi thuế. Trải nghiệm COVID-19 cũng đã nhấn mạnh sự nguy hiểm của việc phụ thuộc vào các nước ngoài trong thời kỳ khủng hoảng. Dù vậy, một số công ty dược lớn như Merck & Co. Inc., Eli Lilly & Co. và Johnson & Johnson đã công bố kế hoạch mở rộng tại Hoa Kỳ.
Các nhà phân tích cảnh báo rằng những mức thuế này có thể dẫn đến giá cả tăng cao cho người tiêu dùng, đặc biệt là những người không có bảo hiểm y tế toàn diện. Các mức thuế đối với đồ nội thất và tủ bếp cũng có khả năng làm tăng chi phí xây dựng nhà cửa và các dự án trang trí nội thất, ảnh hưởng đến ước mơ sở hữu nhà của người Mỹ.
Việc áp dụng thuế quan đối với xe tải nặng gây bất ngờ cho một số chuyên gia, vì Hoa Kỳ vốn có một ngành công nghiệp sản xuất xe tải khá mạnh. Tuy nhiên, một số người suy đoán rằng đây có thể là một động thái nhằm gây áp lực lên Mexico trong các cuộc đàm phán thương mại sắp tới.
Hiện tại, Tòa Bạch Ốc đang sử dụng Mục 232 của Đạo Luật Mở Rộng Thương Mại năm 1962 để biện minh cho các cuộc điều tra về an ninh quốc gia. Dù Tòa Tối Cao đang xem xét một vụ kiện liên quan đến quyền hạn của tổng thống trong việc áp đặt thuế quan, việc sử dụng Mục 232 cung cấp cho Tổng Thống Trump một phương án dự phòng để tiếp tục chính sách này. Ted Murphy, đồng lãnh đạo nhóm thực hành thương mại tại công ty luật Sidley Austin, cho rằng “thật khó để nhận ra nhiều kế hoạch… Điều chính quyền làm là xác định một vấn đề và sau đó giải pháp là một mức thuế lớn.”
