Tòa Tối Cao Hoa Kỳ đang xem xét một kháng cáo từ tiểu bang Alabama, liên quan đến việc thi hành án tử hình đối với một người đàn ông được tòa án liên bang cấp dưới xác định là bị khuyết tật trí tuệ và theo đó được bảo vệ khỏi án tử.
Theo tin từ ABC News, Tối Cao Pháp Viện dự kiến sẽ nghe các tranh luận vào thứ Tư tới, trong một vụ kiện có thể gây khó khăn hơn cho các bị cáo giết người trong việc chứng minh rằng mạng sống của họ nên được bảo toàn vì lý do khuyết tật trí tuệ. Tòa án Tối cao đã cấm thi hành án tử hình đối với người khuyết tật trí tuệ trong một phán quyết lịch sử vào năm 2002.
Vụ việc liên quan đến Joseph Clifton Smith, 55 tuổi, người đã thi hành án tử hình gần một nửa cuộc đời sau khi bị kết án vì tội đánh chết một người đàn ông vào năm 1997. Vấn đề chính trong vụ án của Smith là điều gì sẽ xảy ra khi một người có nhiều điểm số IQ hơi cao hơn 70, vốn được chấp nhận rộng rãi là một dấu hiệu của khuyết tật trí tuệ. Các bài kiểm tra IQ của Smith cho ra các kết quả khác nhau, từ 72 đến 78.
Luật sư của Smith cho biết, thân chủ của ông đã từng được xếp vào các lớp học dành cho người khuyết tật về học tập và đã bỏ học sau lớp bảy. Vào thời điểm phạm tội, anh ta làm toán ở trình độ mẫu giáo, đánh vần ở trình độ lớp ba và đọc ở trình độ lớp bốn.
Tổng Chưởng lý Alabama Steve Marshall cho biết Smith đã không chứng minh được rằng chỉ số IQ của mình là 70 trở xuống. Chính quyền Tổng Thống Donald Trump và 20 tiểu bang khác đang ủng hộ Alabama trong vụ việc này. Quyền lợi của những người khuyết tật đã viết trong một bản tóm tắt ủng hộ Smith rằng “việc chẩn đoán khuyết tật trí tuệ chỉ dựa trên điểm số kiểm tra IQ là sai sót và không hợp lệ”.
Smith bị kết án tử hình vì tội đánh chết Durk Van Dam vào năm 1997 tại Hạt Mobile. Van Dam được phát hiện đã chết trong chiếc xe bán tải của mình. Các công tố viên cho biết anh ta bị đánh chết bằng búa và bị cướp 150 đô la, đôi ủng và dụng cụ.
Theo tin từ ABC News, một thẩm phán liên bang vào năm 2021 đã hủy bỏ án tử hình của Smith, mặc dù thừa nhận rằng “đây là một vụ việc cận kề”.
