Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ hôm Thứ Năm đã ra phán quyết nghiêng về phía tiểu bang South Carolina trong nỗ lực cắt nguồn tiền từ chương trình y tế liên bang Medicaid đối với Planned Parenthood. Tòa kết luận rằng các bệnh nhân Medicaid cá nhân không có quyền kiện tiểu bang để yêu cầu được chọn nhà cung cấp dịch vụ y tế mà họ muốn.
Quyết định này được đưa ra với tỷ lệ 6-3, phản ánh rõ sự chia rẽ quan điểm giữa các thẩm phán bảo thủ và cấp tiến. Phe đa số bảo thủ cho rằng luật liên bang đang được xem xét không cho phép người tham gia chương trình Medicaid đệ đơn kiện các yêu cầu như vậy đối với tiểu bang.
Thẩm phán Neil Gorsuch, người viết phán quyết của phe đa số, cho biết Quốc Hội Hoa Kỳ biết cách để thông báo rõ ràng và dứt khoát nếu muốn một tổ chức nhận tiền liên bang có thể bị cá nhân kiện vì vi phạm quyền chọn nhà cung cấp dịch vụ y tế của họ, nhưng “luật hiện hành không phải như vậy”.
Planned Parenthood, một tổ chức cung cấp các dịch vụ sức khỏe sinh sản bao gồm cả phá thai ở những nơi được luật pháp cho phép, lâu nay đã là mục tiêu của phe bảo thủ dù tiền liên bang không được dùng cho mục đích phá thai. Phe bảo thủ lập luận rằng ngay cả nguồn tiền không liên quan đến phá thai mà Planned Parenthood nhận được cũng giúp tổ chức này thúc đẩy chương trình nghị sự ủng hộ quyền phá thai rộng hơn.
Tuy nhiên, Thẩm phán Ketanji Brown Jackson cùng hai đồng nghiệp cấp tiến đã phản đối, cho rằng phán quyết này là một phần trong chuỗi các quyết định làm suy yếu Đạo luật Dân quyền năm 1871, vốn cho phép người dân kiện khi quyền dân sự bị vi phạm.
“South Carolina yêu cầu chúng tôi làm rỗng điều khoản đó để tiểu bang có thể tránh trách nhiệm khi vi phạm quyền của những người nhận Medicaid trong việc chọn bác sĩ của họ,” bà Jackson viết. “Tòa án đã chấp nhận yêu cầu của South Carolina. Cá nhân tôi thì không.”
Nỗ lực cắt tiền của South Carolina diễn ra trước khi Tối Cao Pháp Viện lật ngược phán quyết Roe v. Wade về quyền phá thai vào năm 2022. Hiện tại, South Carolina có luật cấm phá thai sau 6 tuần, khiến các ca phá thai tại tiểu bang này rất hiếm.
Planned Parenthood vẫn có các cơ sở ở Charleston và Columbia, cung cấp dịch vụ phá thai theo luật mới, cũng như các dịch vụ chăm sóc sức khỏe khác như ngừa thai, khám sàng lọc ung thư và thử thai.
Vụ kiện bắt nguồn từ lệnh hành pháp năm 2018 của Thống Đốc South Carolina Henry McMaster, cấm Planned Parenthood South Atlantic nhận tiền Medicaid cho các dịch vụ kế hoạch hóa gia đình. Một bệnh nhân tên Julie Edwards, đủ điều kiện nhận Medicaid và muốn sử dụng dịch vụ của Planned Parenthood, đã cùng tổ chức này đệ đơn kiện, cho rằng theo luật dân quyền liên bang, cô có quyền thực thi các quyền của mình tại tòa án. Sau nhiều thủ tục pháp lý, Tối Cao Pháp Viện đã đồng ý xem xét vụ việc, theo tin từ NBC News ngày 26/06/2025.
