Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ ngày Thứ Sáu vừa qua đã mang lại một chiến thắng lịch sử cho lĩnh vực phòng chống HIV, song đi kèm với một điểm quan trọng cần lưu ý. Tòa án đã giữ nguyên thẩm quyền của một hội đồng y tế được chính phủ liên bang chỉ định trong việc bắt buộc bảo hiểm chi trả chi phí cho các biện pháp phòng ngừa, nhưng cũng làm rõ rằng Bộ trưởng Y tế và Nhân sinh (HHS) có quyền kiểm soát hội đồng này.
Quyết định 6-3 trong vụ án Kennedy v. Braidwood Management, Inc. về cơ bản vẫn giữ nguyên một trụ cột quan trọng của Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Hợp túi tiền (Affordable Care Act – ACA), yêu cầu hầu hết các công ty bảo hiểm phải chi trả cho các dịch vụ sàng lọc, điều trị và can thiệp phòng ngừa theo khuyến nghị của hội đồng chuyên môn, mà không yêu cầu bệnh nhân phải đồng chi trả.
Vụ việc này được đưa lên Tối Cao Pháp Viện sau khi một nhóm doanh nghiệp Công giáo ở Texas phản đối việc bắt buộc chi trả một loại thuốc phòng ngừa HIV, được gọi là PrEP, với lý do loại thuốc này “thúc đẩy đồng tính luyến ái.”
Tuy nhiên, Tòa án cũng làm rõ phạm vi độc lập của hội đồng chuyên môn, qua đó có thể ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của nó. Trước những lo ngại rằng quyền lực của hội đồng gồm 16 thành viên tình nguyện này đối với các công ty bảo hiểm là vi hiến, các thẩm phán khẳng định bộ trưởng y tế có thẩm quyền bổ nhiệm và bãi nhiệm các thành viên, cũng như bác bỏ các khuyến nghị mới của hội đồng nếu chúng đi ngược lại quy định bảo hiểm.
Các nhà vận động cho bệnh nhân HIV bày tỏ quan ngại rằng, với cách tiếp cận chính sách y tế không theo quy luật thông thường của bộ trưởng y tế hiện tại, Robert F. Kennedy Jr., ông có thể làm suy yếu các khuyến nghị hiện tại hoặc tương lai của hội đồng về các loại thuốc phòng ngừa HIV (PrEP).
Một luật sư đại diện cho các tổ chức vận động cho người nhiễm HIV nhận định: “Đây là một chiến thắng ở chỗ nó giữ nguyên yêu cầu chi trả các khuyến nghị của hội đồng chuyên môn. Tuy nhiên, trách nhiệm giải trình về mặt chính trị vừa cứu vãn thẩm quyền của nó, vừa đi kèm với khả năng thay đổi các khuyến nghị đó.”
Theo tin từ NBC News, sự phát triển của loại thuốc phòng ngừa HIV dạng tiêm mới Yeztugo của Gilead Sciences cho thấy những tiến bộ y tế quan trọng. Tuy nhiên, bối cảnh chính sách của chính quyền Tổng thống Donald Trump, bao gồm việc cắt giảm ngân sách cho các chương trình phòng chống HIV và các khoản tài trợ nghiên cứu liên quan, đang gây ra những lo ngại sâu sắc về tương lai của công tác phòng chống HIV tại Hoa Kỳ.
Các chuyên gia y tế đã cảnh báo rằng sự xáo trộn này có thể dẫn đến sự gia tăng trở lại của dịch HIV. Quyết định của Tối Cao Pháp Viện đã giữ lại một phần quan trọng của đạo luật chăm sóc sức khỏe, nhưng vẫn còn đó những bất ổn về cách thức điều hành và các quyết định trong tương lai có thể ảnh hưởng đến việc tiếp cận các dịch vụ y tế thiết yếu.