Tối Cao Pháp Viện vừa ra phán quyết cho phép các tiểu bang có quyền chặn tiền Medicaid dành cho Planned Parenthood, tổ chức cung cấp dịch vụ phá thai lớn nhất nước Mỹ. Theo tin từ Associated Press, phán quyết này mở ra một chương mới trong cuộc tranh cãi pháp lý kéo dài về quyền tiếp cận dịch vụ y tế cho phụ nữ có thu nhập thấp.
Medicaid là chương trình bảo hiểm y tế liên bang và tiểu bang dành cho người có thu nhập thấp. Mặc dù chính phủ liên bang và nhiều tiểu bang đã cấm sử dụng tiền Medicaid để chi trả cho dịch vụ phá thai, chương trình này vẫn chi trả cho các dịch vụ khác của Planned Parenthood, bao gồm kiểm soát sinh sản, tầm soát ung thư, xét nghiệm và điều trị các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Phán quyết của Tối Cao Pháp Viện được đưa ra trong bối cảnh Quốc hội đang xem xét việc chặn mọi nguồn tài trợ Medicaid liên bang cho Planned Parenthood. Tổ chức này cảnh báo rằng động thái này có thể buộc hàng trăm phòng khám phải đóng cửa, đặc biệt là ở những tiểu bang nơi phá thai vẫn còn hợp pháp. Planned Parenthood có hai phòng khám ở South Carolina, nơi khởi đầu vụ kiện này.
Vụ tranh chấp pháp lý bắt nguồn từ sắc lệnh hành pháp năm 2018 của Thống đốc South Carolina Henry McMaster, cấm các nhà cung cấp dịch vụ phá thai nhận tiền Medicaid trong tiểu bang, ngay cả đối với các dịch vụ không liên quan đến phá thai.
Những người phản đối phá thai hoan nghênh phán quyết của Tối Cao Pháp Viện, trong khi những người ủng hộ Planned Parenthood coi đây là một trở ngại đối với việc tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe ngoài phá thai. Theo Lawrence Gostin, chuyên gia về luật y tế công tại Georgetown Law, Planned Parenthood là một nhà cung cấp dịch vụ đáng tin cậy và thường là gần nhất đối với nhiều người tham gia Medicaid.
Kimberly Inez McGuire, giám đốc điều hành của Unite for Reproductive & Gender Equality, nhấn mạnh rằng những người có thể bị ảnh hưởng nhiều nhất là phụ nữ vốn đã phải đối mặt với những rào cản lớn nhất trong việc tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe.
South Carolina đã cấm hầu hết các ca phá thai sau sáu tuần tuổi thai, trước khi nhiều phụ nữ nhận ra mình có thai. Đây là một trong bốn tiểu bang cấm phá thai ở thời điểm này. 12 tiểu bang khác đang thực thi lệnh cấm phá thai ở mọi giai đoạn của thai kỳ. Các lệnh cấm này được thực hiện sau khi Tối Cao Pháp Viện đảo ngược phán quyết Roe v. Wade vào năm 2022.
Phán quyết mới nhất của tòa án tối cao không đảm bảo rằng các tiểu bang khác sẽ làm theo South Carolina, nhưng các tổng chưởng lý đảng Cộng hòa của 18 tiểu bang khác đã đệ trình các giấy tờ lên tòa án ủng hộ vị thế của tiểu bang này trong vụ việc. Theo Amy Friedrich-Karnik, giám đốc chính sách liên bang tại Viện Guttmacher, một tổ chức nghiên cứu ủng hộ quyền phá thai, các nhà lập pháp chống phá thai ở các tiểu bang khác có thể tìm cách tái hiện những gì South Carolina đã làm.
Hạ viện Hoa Kỳ tháng trước đã thông qua một biện pháp ngân sách cấm tất cả các khoản thanh toán liên bang trong 10 năm cho các tổ chức phi lợi nhuận cung cấp dịch vụ phá thai và nhận hơn 1 triệu đô la tiền tài trợ liên bang vào năm 2024. Thượng viện có thể bỏ phiếu về biện pháp này trong những ngày tới. Tổng Thống Donald Trump ủng hộ biện pháp này.
Planned Parenthood cho biết nếu biện pháp này trở thành luật, nó sẽ buộc các chi nhánh của mình phải đóng cửa tới 200 trong số 600 cơ sở trên khắp Hoa Kỳ. Những nơi bị ảnh hưởng nặng nề nhất sẽ là các tiểu bang nơi phá thai là hợp pháp. Nếu nỗ lực của liên bang thành công, Friedrich-Karnik cho biết các tiểu bang ủng hộ quyền phá thai có thể sử dụng doanh thu thuế của chính họ để giữ cho các phòng khám mở cửa.
Trong một cuộc gọi với các phóng viên tuần này, Chủ tịch SBA Pro-Life America Marjorie Dannenfelser cho biết việc làm suy yếu Planned Parenthood là một ưu tiên của nhóm bà. Bà nói rằng việc bỏ đói Planned Parenthood các khoản tiền hoàn trả Medicaid sẽ không có tác động lớn đến bệnh nhân, vì các phòng khám khác cung cấp các dịch vụ tương tự mà không cung cấp dịch vụ phá thai.
Phán quyết năm 2022 của Tối Cao Pháp Viện chấm dứt quyền phá thai trên toàn quốc đã làm rung chuyển hệ thống phá thai trên khắp Hoa Kỳ và khiến các phòng khám phải vật lộn. Phụ nữ ở các tiểu bang có lệnh cấm hiện sử dụng thuốc phá thai hoặc đi đến các tiểu bang nơi nó là hợp pháp. Các cuộc khảo sát cho thấy số ca phá thai hàng tháng trên toàn quốc đã tăng lên kể từ phán quyết của tòa án. Tuy nhiên, trong cùng thời kỳ, một số phòng khám đã đóng cửa và các quỹ giúp mọi người phá thai cho biết rất khó để kéo dài số tiền của họ để trang trải chi phí đi lại tăng thêm, theo tin từ AP.
