Các thẩm phán tại Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) đã bác bỏ yêu cầu của cựu Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte về việc được trả tự do khỏi nơi giam giữ. Quyết định này, được đưa ra vào thứ Sáu, cho rằng ông Duterte có khả năng sẽ không trở lại để xét xử và có thể sử dụng sự tự do của mình để đe dọa nhân chứng.
Các công tố viên tại ICC cáo buộc ông Duterte phạm tội ác chống lại loài người liên quan đến chiến dịch trấn áp ma túy chết người mà ông đã giám sát khi còn đương chức, ban đầu là thị trưởng của một thành phố miền Nam và sau đó là tổng thống. Đội ngũ pháp lý của ông Duterte đã yêu cầu một hội đồng thẩm phán sơ thẩm trả tự do cho ông, với lý do sức khỏe yếu và tình trạng suy giảm trong đơn vị giam giữ của tòa án.
Tuy nhiên, hội đồng thẩm phán đã bác bỏ yêu cầu này, nêu rõ trong một phán quyết dài 23 trang rằng, với tư cách là một cựu tổng thống, ông Duterte “có vẻ có các mối quan hệ chính trị cần thiết” để “giúp ông bỏ trốn”. Quyết định cũng chỉ ra khả năng ông Duterte có thể sử dụng sự tự do của mình để can thiệp vào tiến trình pháp lý, đe dọa các nhân chứng tiềm năng một cách trực tiếp hoặc gián tiếp thông qua những người ủng hộ.
Luật sư của ông Duterte, Nick Kaufman, đã gọi quyết định này là “sai lầm” và chỉ trích việc giam giữ “một người 80 tuổi suy yếu và mất năng lực nhận thức”. Trước đó, các thẩm phán đã hoãn một phiên điều trần để chờ kết quả đánh giá y tế toàn diện, khi các tài liệu bào chữa cho rằng “khả năng nhận thức” của ông Duterte đã suy giảm đến mức không thể hỗ trợ luật sư của mình.
Các nhóm nhân quyền và gia đình nạn nhân đã hoan nghênh việc bắt giữ ông Duterte vào tháng 3, và công tố viên trưởng của ICC, Karim Khan, gọi đây là “một bước quan trọng trong công việc liên tục của chúng ta nhằm đảm bảo trách nhiệm giải trình cho các nạn nhân của những tội ác nghiêm trọng nhất theo thẩm quyền của ICC”. Các tổ chức ủng hộ gia đình các nghi phạm thiệt mạng trong chiến dịch trấn áp của ông Duterte cũng ca ngợi quyết định của tòa án là “một chiến thắng vang dội cho công lý và trách nhiệm giải trình”.
Theo một hồ sơ hồi tháng trước, các công tố viên ICC cáo buộc ông Duterte đã chỉ thị và cho phép “các hành vi bạo lực bao gồm cả giết người đối với các nghi phạm tội phạm, bao gồm cả những người buôn bán và sử dụng ma túy”. ICC đã mở một cuộc điều tra vào năm 2021 về các vụ giết người hàng loạt liên quan đến cái gọi là “cuộc chiến chống ma túy” do ông Duterte giám sát khi ông còn là thị trưởng thành phố Davao và sau đó là tổng thống Philippines. Số người chết ước tính trong nhiệm kỳ tổng thống của ông Duterte dao động, từ hơn 6.000 người được cảnh sát quốc gia báo cáo đến 30.000 người theo các nhóm nhân quyền.
Tin tức từ Associated Press.