Một tòa phúc thẩm liên bang vừa đưa ra phán quyết tạm thời hoãn lệnh của tòa cấp dưới ban hành hôm Thứ Tư vừa qua, vốn đã chặn các loại thuế quan do Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump áp đặt.
Tòa Phúc thẩm Liên bang Hoa Kỳ vừa đưa ra quyết định tạm dừng thi hành phán quyết ban đầu trong khi xem xét đơn kháng cáo của Tổng Thống Trump. Trước đó, hôm Thứ Năm, chính quyền Tổng Thống Trump đã khẩn thiết yêu cầu Tòa Thương mại Quốc tế ở New York tạm hoãn lệnh này, cảnh báo rằng việc thực thi phán quyết sẽ gây ra “kịch bản thảm họa ngoại giao”.
Trong phán quyết hôm Thứ Tư, hội đồng ba thẩm phán đã bác bỏ các loại thuế quan toàn cầu do Tổng Thống Trump ban hành, cho rằng chúng “trái pháp luật”. Các thẩm phán kết luận rằng Đạo luật Quyền lực Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA) – được Tổng Thống Trump sử dụng để áp đặt thuế quan – không trao cho ông quyền lực “vô hạn” để đánh thuế như ông đã làm trong những tháng gần đây.
Tòa cho rằng, theo hầu hết các trường hợp, Quốc hội mới có thẩm quyền áp đặt thuế quan, chứ không phải Tổng thống. Các loại thuế quan của Tổng Thống Trump không đáp ứng điều kiện giới hạn về “mối đe dọa bất thường và đặc biệt” cho phép ông hành động đơn phương.
Trong một diễn biến liên quan, hôm Thứ Năm, một tòa án liên bang thứ hai cũng xác định các loại thuế quan toàn cầu của Tổng Thống Trump là “bất hợp pháp”. Tuy nhiên, quyết định này chỉ hạn chế khả năng thu thuế của chính quyền Trump từ hai công ty đã đệ đơn kiện.
Bộ Tư pháp Hoa Kỳ hôm Thứ Năm đã yêu cầu tạm hoãn phán quyết hôm Thứ Tư, viện dẫn lý do cần thiết để “tránh thiệt hại không thể khắc phục ngay lập tức đối với chính sách đối ngoại và an ninh quốc gia của Hoa Kỳ”. Phía chính quyền Tổng Thống Trump lập luận rằng lệnh của tòa sẽ tước bỏ đòn bẩy trong các cuộc đàm phán thương mại, đe dọa các thỏa thuận đã đạt được và khiến Hoa Kỳ dễ bị tổn thương trước các quốc gia “cảm thấy táo bạo hơn để lợi dụng” tình hình hiện tại.
Đáp lại phán quyết, phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc Kush Desai cho rằng “các thẩm phán không được bầu cử không có quyền quyết định cách giải quyết đúng đắn một tình trạng khẩn cấp quốc gia” và nhấn mạnh chính quyền cam kết sử dụng “mọi đòn bẩy quyền lực hành pháp để giải quyết cuộc khủng hoảng này”.
Vụ kiện hiện được chuyển đến Tòa Phúc thẩm Liên bang Hoa Kỳ. Phán quyết ban đầu của Tòa Thương mại Quốc tế được đưa ra từ hai vụ kiện riêng biệt – một do nhóm các doanh nghiệp nhỏ đệ trình và một do 12 tổng chưởng lý tiểu bang thuộc Đảng Dân chủ.
Theo tin từ ABC News, phán quyết này đánh dấu lần đầu tiên một tòa án liên bang đưa ra quyết định về tính hợp pháp của thuế quan do Tổng Thống Trump áp đặt.
