Một tòa phúc thẩm liên bang vừa ra phán quyết nhất trí ủng hộ nhóm phụ huynh ở Louisiana kiện chặn luật tiểu bang yêu cầu các trường công lập và đại học treo Mười Điều Răn trong lớp học.
Phán quyết này giữ nguyên quyết định của tòa cấp dưới hồi tháng 11 năm ngoái, tuyên bố luật của Louisiana là “vi hiến ngay từ đầu” (facially unconstitutional).
Vụ kiện giờ đây tiến gần hơn đến khả năng được đưa ra trước Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ, nơi đang có đa số 6-3 nghiêng về phe bảo thủ. Luật của Louisiana bắt đầu có hiệu lực trong năm nay đối với các trường K-12 công lập và đại học do tiểu bang tài trợ.
Bà Reverend Darcy Roake, một trong những nguyên đơn, bày tỏ sự biết ơn đối với quyết định này, cho rằng nó tôn vinh sự đa dạng tôn giáo và quyền tự do tôn giáo của các gia đình học sinh trường công trên khắp Louisiana.
Tuy nhiên, Tổng Chưởng lý Louisiana Liz Murrill không đồng ý và cho biết sẽ tiếp tục theo đuổi vụ kiện qua các tòa án, bao gồm cả việc kháng cáo lên toàn bộ tòa Phúc thẩm Vòng Năm (Fifth Circuit) và nếu cần thiết là Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ.
Đại diện tiểu bang trước đó lập luận rằng vụ kiện của các nguyên đơn là quá sớm vì chưa có tấm áp phích Mười Điều Răn nào thực sự được treo lên. Ngược lại, luật sư của nhóm phụ huynh, đại diện cho nhiều nền tảng tôn giáo khác nhau (Do Thái, Cơ Đốc, Unitarian Universalist, và người vô thần), cho rằng mục đích của luật này liên quan đến tôn giáo và vi phạm nguyên tắc tách biệt nhà thờ và nhà nước.
Họ nhấn mạnh rằng việc phải treo Mười Điều Răn trong mỗi lớp học, suốt 13 năm đi học và 177 ngày mỗi năm là không thể né tránh.
Các tổ chức như Liên minh Tự do Dân sự Mỹ (ACLU) cũng đang hỗ trợ các nguyên đơn trong vụ kiện này.
Tổng Chưởng lý Murrill khẳng định không có quỹ công nào được dùng để in áp phích (chỉ nhận đóng góp tư nhân) và việc thêm phần “giải thích ngữ cảnh lịch sử” sẽ giúp luật trở nên hợp hiến. Bà cho rằng Tối Cao Pháp Viện đã nhiều lần nói Mười Điều Răn có ý nghĩa lịch sử là nền tảng cho hệ thống pháp luật Mỹ.
Tuy nhiên, Chánh án Tòa Sơ thẩm Hoa Kỳ John deGravelles của Quận Trung Louisiana đã bác bỏ lập luận này trong phán quyết hồi tháng 11, viết rằng không có cách nào “hợp hiến để trưng bày Mười Điều Răn theo các yêu cầu tối thiểu của Đạo luật”.
Tối Cao Pháp Viện từng giải quyết vấn đề này vào năm 1980 (vụ Stone kiện Graham), phán quyết 5-4 rằng việc Kentucky treo Mười Điều Răn trong trường công là vi hiến.
Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump đã bày tỏ sự ủng hộ đối với luật của Louisiana trong chiến dịch tranh cử của ông. Theo tin từ NBC News ngày 20/06/2025, Louisiana và các tiểu bang khác do Đảng Cộng hòa lãnh đạo đang thúc đẩy các dự luật và chính sách mới nhằm thử thách ranh giới của tôn giáo trong trường công.
Ví dụ, Oklahoma yêu cầu các trường công từ lớp 5 đến 12 phải đưa Kinh Thánh vào kế hoạch bài giảng, và Texas cho phép các khu học chánh tiểu học chọn áp dụng chương trình giảng dạy dựa trên Kinh Thánh. Arkansas và Texas cũng đã thông qua luật tương tự yêu cầu treo Mười Điều Răn trong trường học.
