Một ban hội thẩm của Tòa Phúc Thẩm Liên Bang đã ra phán quyết hôm Thứ Hai rằng các cá nhân và tổ chức tư nhân không thể đệ đơn kiện về quyền bầu cử theo một điều khoản của luật cho phép người khác hỗ trợ cử tri bị mù, khuyết tật hoặc không biết đọc.
Đây là phán quyết mới nhất từ Tòa Phúc Thẩm Khu Vực Thứ 8, có trụ sở tại St. Louis, cho rằng chỉ có chính phủ mới có thể đệ đơn kiện vi phạm Đạo Luật Quyền Bầu Cử. Những kết luận này đảo ngược tiền lệ hàng thập kỷ và nhiều khả năng sẽ được đưa lên Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ.
Vụ án tập trung vào việc liệu luật của Arkansas có giới hạn số lượng cử tri mà một người có thể hỗ trợ có mâu thuẫn với Mục 208 của đạo luật liên bang mang tính bước ngoặt hay không.
Phán quyết từ ban hội thẩm ba thẩm phán này theo lập luận của một ban hội thẩm khác của Tòa Phúc Thẩm Khu Vực Thứ 8 trong một vụ án trước đó vào năm 2023. Phán quyết đó cho rằng Hiệp hội Quốc gia vì Sự Tiến bộ của Người Da Màu bang Arkansas (Arkansas State Conference NAACP) và Hội đồng Chính sách Công Arkansas không thể đệ đơn kiện theo Mục 2 của Đạo Luật Quyền Bầu Cử.
“Giống như điều khoản được xem xét trong vụ Arkansas State Conference, chúng tôi kết luận rằng văn bản và cấu trúc của (Mục) 208 không tạo ra quyền khởi kiện tư nhân,” thẩm phán L. Steven Grasz, người được Tổng Thống Donald Trump đề cử, viết trong phán quyết.
Trong vụ án trước đó, thẩm phán tòa sơ thẩm cho biết ông không thể đưa ra ý kiến về nội dung vụ việc vì các nguyên đơn không có quyền khởi kiện theo Mục 2 và đã cho Bộ Tư pháp năm ngày để tham gia vụ án.
Tòa Phúc Thẩm Khu Vực Thứ 8, bao gồm các bang Arkansas, Iowa, Minnesota, Missouri, Nebraska, North Dakota và South Dakota, đã đưa ra ba phán quyết cho rằng cá nhân và các tổ chức tư nhân không có quyền khởi kiện luật bầu cử. Một phán quyết khác được đưa ra vào tháng 5 trong một vụ kiện liên quan đến phân chia lại khu vực bầu cử ở North Dakota.
Trong vụ đó, Bộ tộc Spirit Lake và Ban Người Da Đỏ Turtle Mountain đã lập luận rằng bản đồ lập pháp của bang năm 2021 đã vi phạm Đạo Luật Quyền Bầu Cử bằng cách làm suy yếu sức mạnh bỏ phiếu và khả năng bầu cử các ứng cử viên của họ.
Tòa Phúc Thẩm đã ra phán quyết với tỷ lệ 2-1 rằng chỉ có Bộ Tư pháp Hoa Kỳ mới có thể đệ đơn kiện như vậy, và toàn bộ tòa án đã từ chối thụ lý vụ án. Tối Cao Pháp Viện đã tạm dừng phán quyết vào tuần trước trong khi chờ quyết định có nên thụ lý vụ án hay không.
Bộ Tư pháp đã từ chối bình luận về việc liệu họ có can thiệp vào vụ án Arkansas hay không. Trước đó, họ cũng từ chối bình luận về vụ án liên quan đến hai bộ tộc ở North Dakota.
Tổng chưởng lý Arkansas Tim Griffin đã ca ngợi quyết định của ban hội thẩm Tòa Phúc Thẩm Khu Vực Thứ 8, nói rằng luật của bang năm 2009 liên quan đến cử tri có khuyết tật “bảo vệ quyền bỏ phiếu không bị ảnh hưởng hoặc thao túng không cần thiết.” Ông nói thêm rằng phán quyết hôm Thứ Hai “có nghĩa là các quan chức có thể tiếp tục thực thi luật của Arkansas và cử tri có thể tin tưởng vào các cuộc bầu cử của chúng ta.”
Tổ chức Bảo vệ Pháp lý Người Mỹ gốc Mexico, đại diện cho các nguyên đơn trong vụ kiện, đã từ chối bình luận.
Sophia Lin Lakin, giám đốc Dự án Quyền Bầu Cử của ACLU, cho biết bà không ngạc nhiên trước phán quyết này, xem xét các quyết định trong các vụ án trước đó. Bà nói: “Tôi nghĩ điều quan trọng là phải tập trung vào sự thật rằng các quyết định của Tòa Phúc Thẩm Khu Vực Thứ 8 là cực đoan và hoàn toàn trái ngược với tiền lệ hàng thập kỷ, bao gồm cả chính Tối Cao Pháp Viện, cũng như văn bản, lịch sử và mục đích của Đạo Luật Quyền Bầu Cử. Các nguyên đơn tư nhân đã là động lực thực thi Đạo Luật Quyền Bầu Cử trong sáu mươi năm.”
Mục 2 được coi là một trong những phần quan trọng nhất của Đạo Luật Quyền Bầu Cử vẫn còn hiệu lực, sau quyết định năm 2013 của Tối Cao Pháp Viện đã loại bỏ Mục 5. Mục đó yêu cầu tất cả hoặc một phần của 15 bang có lịch sử phân biệt đối xử trong bầu cử phải được chính phủ liên bang phê duyệt trước khi thay đổi luật bầu cử và tuyển cử của họ.
Theo tin từ The Associated Press.