Một tòa án phúc thẩm liên bang tại San Francisco đã lắng nghe các lập luận vào chiều Thứ Ba về việc liệu chính quyền của Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump có nên trả lại quyền kiểm soát Lực lượng Vệ binh Quốc gia cho tiểu bang California hay không, sau khi lực lượng này được triển khai ở Los Angeles sau các cuộc biểu tình liên quan đến các vụ bắt giữ di dân.
Phiên điều trần này diễn ra sau khi Tòa phúc thẩm Hoa Kỳ Khu vực số 9 tuần trước đã tạm dừng lệnh của tòa án cấp dưới, vốn yêu cầu Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump trả lại quyền kiểm soát binh sĩ cho thống đốc California.
Trước đó, Thẩm phán Tòa án Liên bang Hoa Kỳ Charles Breyer tại San Francisco đã phán quyết rằng việc triển khai Vệ binh Quốc gia là bất hợp pháp và vượt quá thẩm quyền của Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump. Ông đã ban hành lệnh cấm tạm thời cho phép Thống đốc Gavin Newsom nắm quyền kiểm soát lực lượng này trong thời gian vụ kiện của ông tiến hành. Lệnh này chỉ áp dụng cho Vệ binh Quốc gia, không bao gồm Thủy quân lục chiến cũng được triển khai đến Los Angeles nhưng chưa được điều động xuống đường vào thời điểm phán quyết.
Chính quyền của Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump lập luận rằng việc triển khai là cần thiết để lập lại trật tự và bảo vệ các tòa nhà cũng như viên chức liên bang.
Trong đơn kiện của mình, Thống đốc Gavin Newsom cáo buộc tổng thống đã làm gia tăng căng thẳng, vi phạm chủ quyền tiểu bang và lãng phí nguồn lực. Thống đốc gọi quyết định của chính phủ liên bang về việc nắm quyền chỉ huy Vệ binh Quốc gia của tiểu bang là “bất hợp pháp và vô đạo đức.” Ông Newsom đệ đơn kiện sau nhiều ngày bất ổn khi người biểu tình phản đối các cuộc bắt giữ di dân liên bang trên khắp thành phố.
Thống đốc Newsom bày tỏ tin tưởng vào sự thượng tôn pháp luật và được khích lệ bởi lệnh của thẩm phán liên bang tuần trước (trước khi bị tạm dừng). Ông nói: “Tôi tin rằng lẽ thường sẽ thắng thế ở đây: Quân đội Hoa Kỳ thuộc về chiến trường, không phải trên đường phố Hoa Kỳ.”
Thẩm phán Breyer phán quyết rằng Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump đã vi phạm việc sử dụng Điều 10 (Title 10), vốn cho phép tổng thống gọi Vệ binh Quốc gia vào phục vụ liên bang khi đất nước “bị xâm lược,” khi “có cuộc nổi loạn hoặc nguy cơ nổi loạn chống lại quyền lực của Chính phủ,” hoặc khi tổng thống không thể “thực thi luật pháp Hoa Kỳ.” Thẩm phán Breyer cho rằng những gì đã xảy ra ở Los Angeles không đáp ứng định nghĩa về một cuộc nổi loạn.
Theo tin từ NBC Bay Area và Associated Press, Vệ binh Quốc gia chưa từng được liên bang điều động mà không có sự cho phép của thống đốc kể từ năm 1965, khi Tổng thống Lyndon B. Johnson gửi quân đội đến bảo vệ một cuộc tuần hành dân quyền ở Alabama.
