Ngày Khỉ đột Thế giới, 24 tháng 9, được tổ chức nhằm nâng cao nhận thức về loài linh trưởng đang đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng. Khỉ đột núi, thuộc loài khỉ đột phía Đông, sinh sống chủ yếu ở vùng Virunga Massif trải dài qua Congo, Rwanda và Uganda. Loài khỉ đột phía Tây cư trú ở khu vực Tây và Trung Phi.
Cả hai loài khỉ đột đều được Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) liệt vào danh sách nguy cấp, trong đó ba trong số bốn phân loài đang bị đe dọa nghiêm trọng. Mất môi trường sống do nạn săn trộm và các mối đe dọa khác là nguyên nhân chính.
Con người chia sẻ tới 98% DNA với khỉ đột, khiến chúng trở thành họ hàng gần nhất của chúng ta sau tinh tinh. Tuy nhiên, sự tương đồng này cũng khiến khỉ đột dễ bị lây nhiễm các bệnh từ con người, đặc biệt là các bệnh về đường hô hấp.
Các quy định khi du lịch theo dấu khỉ đột thường yêu cầu du khách giữ khoảng cách tối thiểu 7 mét và không chạm vào chúng, ngay cả khi khỉ đột tiếp cận. Mặc dù có lo ngại ban đầu về tác động của du lịch đối với hành vi của khỉ đột, các dự án bảo tồn dựa vào du lịch tại Uganda đã chứng tỏ sự thành công.
Trong tự nhiên, khỉ đột sống theo đàn, đứng đầu là con đực đầu đàn (silverback) với sọc lông bạc đặc trưng. Chúng có cấu trúc xã hội phức tạp, với các con đực non, nhiều con cái và con non. Công viên Quốc gia Bwindi Impenetrable ở Uganda là nơi sinh sống của nhiều đàn khỉ đột đã được con người làm quen (habituated).
Các con đực đầu đàn thể hiện uy quyền bằng cách đứng bằng hai chân, đập ngực và kêu gào. Khỉ đột mẹ thể hiện tình cảm sâu sắc với con non. Chúng có thể sống hơn 40 năm trong tự nhiên và có vẻ ngoài uy dũng nhưng cũng rất hiền lành. Một con đực đầu đàn trưởng thành có thể nặng tới 180 kg. Khỉ đột chủ yếu ăn lá cây, chồi và thân cây, đôi khi ăn cả kiến và ốc sên.
Mối đe dọa lớn nhất đối với khỉ đột hiện nay là sự tàn phá môi trường sống do con người phát quang rừng để lấy đất nông nghiệp và khai thác tài nguyên thiên nhiên.
