Khi cử tri tại New York City đi bỏ phiếu trong cuộc bầu cử sơ bộ (primary) vào thứ Ba tới, họ sẽ có một lựa chọn khác biệt so với cách bỏ phiếu truyền thống. Thay vì chỉ chọn một ứng viên duy nhất cho chức thị trưởng, họ có thể xếp hạng các ứng viên theo thứ tự ưu tiên của mình, tối đa là năm người.
Hệ thống này được gọi là Bỏ phiếu Xếp hạng (Ranked Choice Voting – RCV). Theo đó, cử tri có thể bày tỏ đầy đủ hơn quan điểm của mình về các ứng viên, thay vì chỉ buộc phải chọn một.
Người ủng hộ RCV cho rằng hệ thống này giúp xây dựng sự đồng thuận, khuyến khích các chiến dịch tranh cử tích cực hơn và giúp các ứng viên tìm kiếm điểm chung. Một lợi ích nữa là RCV có thể thay thế các cuộc bầu cử vòng hai tốn kém và có tỷ lệ cử tri đi bầu thấp, bởi vì việc kiểm phiếu sẽ tiếp tục loại bỏ dần ứng viên ít phiếu nhất và phân bổ lại phiếu cho lựa chọn tiếp theo, cho đến khi có một ứng viên đạt được hơn 50% tổng số phiếu.
Tuy nhiên, những người phản đối RCV lại cho rằng hệ thống này quá phức tạp, có thể gây nhầm lẫn cho cử tri và dẫn đến việc nhiều lá phiếu bị loại. Việc kiểm phiếu cũng có thể mất nhiều thời gian hơn, đặc biệt khi có nhiều ứng viên hoặc cần xử lý các lá phiếu gửi qua thư hoặc phiếu tạm thời.
Một ví dụ điển hình về sự phức tạp là cuộc bầu cử thị trưởng New York năm 2021, lần đầu tiên áp dụng RCV, đã gặp sự cố khi 135.000 phiếu thử nghiệm vô tình bị tính vào kết quả ban đầu, gây ra sự bối rối.
Một số ý kiến chỉ trích khác cho rằng RCV có thể bất lợi cho cử tri thiểu số, khi các phân tích cho thấy cử tri ở khu vực giàu có và da trắng hơn có xu hướng sử dụng hệ thống xếp hạng nhiều hơn và ít phiếu bị sai sót hơn.
Mặc dù RCV đang ngày càng phổ biến ở nhiều khu vực trên khắp Hoa Kỳ, nhưng nó vẫn là một chủ đề gây tranh cãi và đã có những nỗ lực nhằm bãi bỏ hệ thống này ở một số nơi, theo tin từ NBC News.
