Tiến sĩ Jane Goodall, nhà nghiên cứu tinh tinh nổi tiếng thế giới, đã từ trần hôm thứ Tư, theo thông báo của viện mang tên bà. Bà hưởng thọ 91 tuổi.
Viện Jane Goodall cho biết trong một tuyên bố: “Những khám phá của Tiến sĩ Goodall với tư cách là một nhà đạo đức học đã cách mạng hóa khoa học, và bà là một người ủng hộ không mệt mỏi cho việc bảo vệ và phục hồi thế giới tự nhiên của chúng ta.”
Tổ chức này cho biết thêm rằng bà Goodall đã qua đời vì nguyên nhân tự nhiên khi đang ở California. “Hôm nay là một ngày vô cùng buồn cho hành tinh. Nhưng ánh sáng của Jane vẫn tiếp tục trong tất cả chúng ta,” viện viết trên mạng xã hội của bà. “Cùng nhau, chúng ta sẽ giữ gìn di sản của bà. Hãy yên nghỉ, Jane. Cảm ơn bà đã chỉ cho chúng tôi con đường.”.
Bà gần đây đã phát biểu tại Tuần lễ Khí hậu New York 2025 và đang ở California như một phần của chuyến lưu diễn diễn thuyết tại Hoa Kỳ. Bà dự kiến sẽ có bài nói chuyện ở Los Angeles vào ngày 3 tháng 10 và ở Washington, D.C. vào ngày 7 tháng 10.
Bà Goodall được biết đến nhiều nhất với các nghiên cứu đột phá về tinh tinh hoang dã ở Tanzania, nghiên cứu kéo dài hàng thập kỷ vẫn tiếp tục. Hãng Mattel trước đây đã sản xuất một búp bê Barbie để vinh danh bà như một phần của dòng búp bê trung hòa carbon được chứng nhận, làm từ nhựa thu hồi từ đại dương.
Bà Goodall cũng từng là Sứ giả Hòa bình của Liên Hợp Quốc.
Công trình của bà bắt đầu vào những năm 1960 khi bà và mẹ đến Gombe, Tanzania để nghiên cứu tinh tinh hoang dã. Tạp chí National Geographic đã xuất bản bài viết của bà Goodall “Cuộc đời tôi giữa những chú tinh tinh hoang dã” vào năm 1963, cho thế giới thấy mối quan hệ của bà với loài linh trưởng này và những chi tiết mới về cách chúng tương tác trong tự nhiên.
Nghiên cứu của bà đã phát hiện ra rằng tinh tinh ăn thịt và chúng làm và sử dụng công cụ. Quan sát của bà cũng tìm thấy nạn ăn thịt đồng loại và xung đột giữa các con tinh tinh trong khu vực.
Nhìn chung, niềm đam mê nghiên cứu và tinh tinh của bà Goodall đã thay đổi cách thế giới nhìn nhận về họ hàng sinh học gần gũi nhất của con người, mà còn cả sự phức tạp về cảm xúc và xã hội của tất cả động vật.
Trong những năm đầu thập niên 1960 khi mới nghiên cứu tinh tinh ở Tanzania, bà Goodall nổi tiếng với phương pháp tiếp cận không chính thống. Bà không chỉ quan sát chúng từ xa mà còn hòa mình vào mọi khía cạnh cuộc sống của chúng. Bà cho chúng ăn và đặt tên cho chúng thay vì dùng số, một điều mà bà đã nhận nhiều ý kiến trái chiều từ một số nhà khoa học.
Bà Goodall đã nhận được những vinh danh dân sự cao quý nhất từ nhiều quốc gia bao gồm Anh, Pháp, Nhật Bản và Tanzania. Bà đã được trao Huy chương Tự do của Tổng thống vào năm 2025 bởi Tổng thống Hoa Kỳ lúc bấy giờ là Joe Biden và giành giải Templeton danh giá vào năm 2021.
Theo hãng tin AP, bản tin này có sự đóng góp của hãng thông tấn Associated Press.
