Chính sách tăng thuế quan của Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump đối với mặt hàng thép và nhôm nhập cảng đã chính thức có hiệu lực vào thứ Tư vừa qua, làm dấy lên lo ngại về chi phí đội lên cho các doanh nghiệp, và cuối cùng có thể ảnh hưởng đến giá cả hàng hóa tiêu dùng, ngay cả thực phẩm.
Mức thuế quan đối với kim loại ngoại quốc đã tăng lên 50%, cao hơn đáng kể so với mức 25% được công bố hồi tháng Ba. Sắc lệnh hành pháp của Tổng Thống Trump cho biết việc tăng thuế lần này nhằm mục đích củng cố thị trường nội địa và “giảm thiểu hoặc loại bỏ mối đe dọa an ninh quốc gia do hàng nhập cảng gây ra”.
Theo dữ liệu thương mại từ Bộ Thương Mại, Hoa Kỳ nhập cảng một lượng đáng kể thép và nhôm từ Canada, Brazil, Mexico, Nam Hàn, Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất và Bahrain.
Việc tăng thuế quan thép và nhôm đang gây ra những mối lo ngại trên diện rộng, ảnh hưởng đến hầu hết mọi ngành nghề phụ thuộc vào kim loại này, từ sản xuất xe hơi, máy bay cho đến xây dựng nhà cửa. Đặc biệt tại Washington, các doanh nghiệp nhỏ, vốn đã loay hoay với sự bất ổn giá cả do thuế quan trong nhiều tháng qua, nay lại phải đối mặt với một cú sốc nữa. Trong bối cảnh kinh tế chưa chắc chắn, nhiều doanh nghiệp đang bị kẹt giữa chi phí hoạt động cao và tâm lý thắt chặt chi tiêu của khách hàng.
Ông John Melin, Giám đốc điều hành Brown & Haley, công ty sản xuất Almond Roca nổi tiếng ở Tacoma, chia sẻ: “Thuế quan đã là một chuyện, nhưng sự hỗn loạn trong chính sách thuế quan thì thật khủng khiếp.” Công ty ông sử dụng nhôm và thép cho bao bì kẹo, như giấy bạc bọc kẹo Almond Roca hay hộp thiếc đựng kẹo mùa lễ. Khi giá kim loại tăng do thuế, chi phí kinh doanh cũng tăng theo. Do có hợp đồng dài hạn với các nhà bán lẻ, giá Almond Roca sẽ chưa tăng ngay lập tức, thay vào đó, công ty sẽ phải gánh chịu phần chi phí gia tăng này. Họ cũng đang cân nhắc giảm bớt sản phẩm đóng hộp thiếc và chuyển sang dùng hộp giấy hoặc túi.
Thông thường, thuế quan dẫn đến giá cả cao hơn cho cả nhà nhập cảng lẫn người tiêu dùng. Ông Brian Kelly, phó giáo sư kinh tế tại Đại học Seattle, cho biết điều này là do các nhà xuất cảng hiếm khi giảm giá để bù đắp cho thuế quan. Thay vào đó, nhà nhập cảng sẽ chịu chi phí và chuyển nó dọc theo chuỗi cung ứng. Ông Kelly nhận định: “Nói chung, giá sẽ tăng để phản ánh mức thuế quan,” và dự đoán việc tăng thuế lần này có thể khiến nhiều dự án công nghiệp và giao thông như cầu, tòa nhà, phà bị trì hoãn hoặc hủy bỏ.
Ở cấp độ tiêu dùng, ông Kelly cũng kỳ vọng giá thực phẩm đóng hộp sẽ tăng. Đặc biệt, các sản phẩm đóng lon rất dễ bị ảnh hưởng bởi thuế quan. “Nếu bạn nhìn vào một lon đậu, một phần đáng kể chi phí của lon đậu đó là chính cái lon.”
Các hiệp hội ngành hàng cũng cảnh báo rằng việc tăng thuế sẽ ảnh hưởng đến gần như tất cả mọi người. Ông Tim Ebner, phó chủ tịch truyền thông và marketing của Viện Các Nhà Sản Xuất Vỏ Lon (Can Manufacturers Institute), cho biết: “Mức thuế 50% đối với thép và nhôm sẽ tác động tiêu cực đến người tiêu dùng và người mua sắm ở tiệm tạp hóa. Chi phí tăng để sản xuất thực phẩm đóng lon tại Mỹ sẽ được chuyển sang và phản ánh trên hóa đơn tính tiền ở siêu thị.”
Đầu tuần này, một lãnh đạo công ty súp Campbell’s cũng dự báo thuế quan thép và nhôm sẽ ảnh hưởng đến các sản phẩm súp và đồ uống đóng lon của họ. Giám đốc tài chính Carrie Anderson không loại trừ khả năng tăng giá, theo tường thuật của The Wall Street Journal.
Ông Ebner nhấn mạnh thêm rằng các hộ gia đình phụ thuộc nhiều vào thực phẩm đóng hộp, bao gồm cả người nghèo và những người sử dụng trợ cấp của chính phủ để mua thực phẩm, sẽ bị ảnh hưởng nặng nề nhất.
Nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Washington đang lo lắng về chi phí tăng cao và lợi nhuận bị thu hẹp. Đối với Cloudburst Brewing ở trung tâm Seattle, thuế nhôm đồng nghĩa với giá lon bia bằng nhôm tăng lên. Chủ sở hữu Steve Luke dự đoán giá sẽ tăng khoảng 8.5% cho lô hàng lon tiếp theo của công ty. Ông nói thêm rằng các doanh nghiệp khác thậm chí có thể đối mặt với mức tăng giá cao hơn, vì họ không thể tận dụng được chiết khấu mua số lượng lớn như Cloudburst.
Giống như hầu hết các doanh nghiệp, thuế quan cao hơn đặt Cloudburst vào thế khó. Chi phí tăng nhưng họ lại ngần ngại tăng giá bán lẻ cho người tiêu dùng. Ông Luke cho biết người mua sắm vốn đã ý thức hơn về giá cả, họ chi tiêu ít hơn và mua sắm so sánh giá nhiều hơn. Đến một mức nào đó, việc tăng giá có thể khiến khách hàng bỏ đi. Vì vậy, hiện tại, xưởng bia này chọn cách tự gánh chịu chi phí do thuế quan.
Nguồn tin từ Seattle Times cho hay, việc tăng thuế này là một phần của bức tranh lớn hơn về sự gia tăng chi phí sinh hoạt đang ảnh hưởng đến nhiều người dân tại Washington và trên khắp Hoa Kỳ.
