Một tòa phúc thẩm liên bang tại New York đã giữ nguyên hiệu lực của luật năm 2021, quy định các nhà sản xuất súng có thể phải chịu trách nhiệm pháp lý khi vũ khí của họ bị sử dụng trong các vụ xả súng gây chết người.
Phán quyết của Tòa Phúc Thẩm Liên bang Số 2 tại Manhattan vào thứ Năm đã khẳng định lại quyết định của một thẩm phán tại Albany. Một hội đồng ba thẩm phán phúc thẩm cho rằng luật này không vi hiến hay mơ hồ. Thẩm phán Eunice C. Lee viết rằng vụ kiện nhằm ngăn chặn việc thực thi luật đã không chứng minh được luật này “không thể áp dụng trong mọi trường hợp”.
Luật này yêu cầu ngành công nghiệp súng phải thực hiện các biện pháp kiểm soát hợp lý để ngăn chặn việc sở hữu, sử dụng, tiếp thị hoặc bán sản phẩm của họ một cách bất hợp pháp tại New York và cho phép họ bị kiện vì các hành vi bất hợp pháp tạo ra hoặc góp phần gây ra các mối đe dọa đối với sức khỏe cộng đồng hoặc an toàn.
Tổ chức National Shooting Sports Foundation, một hiệp hội thương mại của các nhà sản xuất vũ khí, đã kiện luật này, cho rằng nó bị Luật Thương Mại Hợp Pháp về Vũ Khí năm 2005 của liên bang ngăn cản, luật này cấm các vụ kiện có thể hủy hoại ngành công nghiệp vũ khí.
Vào tháng 5 năm 2022, Thẩm phán Mae A. D’Agostino đã bác bỏ vụ kiện, bác bỏ các lập luận rằng ngôn ngữ của luật không giải thích đầy đủ những gì bị cấm. Bà nói rằng luật này theo sát ngôn ngữ của luật về mối phiền toái công cộng chung của New York, vốn là “luật có hiệu lực từ năm 1965”.
Luật sư của các nhà sản xuất súng đã không đưa ra bình luận ngay lập tức về yêu cầu này.
Nữ Tổng chưởng lý New York, Letitia James, cho biết trong một thông cáo báo chí rằng quyết định này là một “chiến thắng lớn cho an toàn công cộng và pháp quyền, và sẽ giúp chúng tôi tiếp tục chiến đấu với vấn nạn bạo lực súng đạn để giữ an toàn cho cộng đồng của chúng ta.”
Eric Tirschwell, giám đốc điều hành của tổ chức phi lợi nhuận Everytown Law, đã ca ngợi phán quyết này. Ông nói rằng luật tạo ra “một con đường mới để các nạn nhân và gia đình của họ buộc các tác nhân xấu trong ngành công nghiệp súng phải chịu trách nhiệm về vai trò của họ trong việc thúc đẩy dịch bệnh bạo lực súng đạn đang tàn phá các cộng đồng trên khắp Bang New York.”
Everytown Law và Giffords Law Center to Prevent Gun Violence là một trong những nhóm bảo vệ nạn nhân súng đạn đã nộp một bản kiến nghị trong vụ án, lập luận rằng luật mới “đơn giản là không tạo ra tình trạng hỗn loạn” như các nhà sản xuất súng dự đoán.
Thẩm phán phúc thẩm Dennis Jacobs đồng tình với phán quyết, mặc dù có một số dè dặt. Ông viết rằng New York đã “tạo ra một đạo luật về mối phiền toái công cộng rộng rãi, chỉ áp dụng cho các ‘thành viên ngành công nghiệp súng’ và có thể được thi hành bởi một đám đông các tác nhân công và tư.”
Và ông nói thêm: “Ý định của Quốc hội khi đóng một cánh cửa không phải là để các tiểu bang mở một cửa sổ.”
Ông Jacobs, trích dẫn một phán quyết gần đây của Tối cao Pháp viện, cho biết ông đồng ý với hai thẩm phán còn lại trong hội đồng rằng luật có thể được áp dụng nhất quán với luật liên bang và Hiến pháp Hoa Kỳ.
Tuy nhiên, ông cũng viết rằng luật súng của New York “không gì khác hơn là một nỗ lực để phá vỡ” luật liên bang, lưu ý rằng Thống đốc Andrew Cuomo lúc bấy giờ đã nói khi ký ban hành rằng luật này sẽ “sửa chữa sai lầm” do luật liên bang gây ra.
“Luật này có một số phạm vi hợp pháp, đủ để chúng ta giữ nguyên việc bác bỏ thách thức pháp lý này. Phạm vi hạn chế của nó sẽ phải chờ các vụ án trong tương lai,” ông Jacobs nói. Thông tin từ Hãng Thông tấn AP.
