Chính phủ Papua New Guinea vừa chính thức phê chuẩn một hiệp ước quốc phòng song phương với nước láng giềng Úc. Động thái này mở đường cho các nhà lãnh đạo hai quốc gia ký kết một thỏa thuận mang tính bước ngoặt, mà các đồng minh Hoa Kỳ hy vọng sẽ giúp kiềm chế ảnh hưởng của Trung Quốc trong khu vực.
Thủ tướng Papua New Guinea, ông James Marape, đã xác nhận việc Nội các phê chuẩn hiệp ước. Ông cho biết, đây là hiệp ước phòng thủ chung thứ hai loại này của Úc và Papua New Guinea sẽ là quốc gia thứ hai ký kết thỏa thuận này theo yêu cầu của họ. Hiệp ước còn lại của Úc có cùng tầm quan trọng là Hiệp ước ANZUS được ký với Hoa Kỳ và New Zealand vào năm 1951.
Ông Marape nhấn mạnh, thỏa thuận phản ánh chiều sâu của lòng tin, lịch sử và tương lai chung giữa hai quốc gia. Thủ tướng Úc Anthony Albanese cho biết ông và ông Marape sẽ sớm ký kết hiệp ước, gọi đây là sự nâng tầm mối quan hệ lên một liên minh chính thức.
Úc từng là quốc gia cai trị Papua New Guinea cho đến khi quốc đảo này giành độc lập vào năm 1975. Cả Úc và Papua New Guinea đều là những quốc gia đông dân nhất ở Nam Thái Bình Dương. Hoa Kỳ và Úc đã tăng cường quan hệ quân sự với Papua New Guinea trong những năm gần đây, coi đây là đối tác chiến lược quan trọng trong việc đối trọng với ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc tại khu vực.
Hiệp ước mới sẽ cho phép tích hợp sâu rộng hơn về trang thiết bị và nhân sự quân sự giữa hai nước. Một điểm đáng chú ý là hiệp ước sẽ cho phép công dân Papua New Guinea phục vụ trong Lực lượng Phòng vệ Úc lần đầu tiên, có thể giúp giải quyết tình trạng thiếu hụt quân số lâu dài của Úc và tạo con đường nhập quốc tịch Úc cho họ.
Tuy nhiên, Đại sứ quán Trung Quốc tại Port Moresby đã bày tỏ quan ngại, cho rằng hiệp ước song phương không nên mang tính độc quyền hoặc cản trở một quốc gia có chủ quyền hợp tác với bên thứ ba. Điều này phản ánh sự cân bằng mà Papua New Guinea đang cố gắng duy trì giữa việc tăng cường quan hệ quốc phòng với Úc và duy trì hợp tác kinh tế với Trung Quốc.
Theo tin từ Associated Press, các nỗ lực của Úc nhằm tăng cường quan hệ với các quốc đảo trong khu vực đã gia tăng kể từ năm 2022, sau khi Bắc Kinh ký một thỏa thuận an ninh với quần đảo Solomon, làm dấy lên lo ngại về khả năng thiết lập một căn cứ hải quân của Trung Quốc ở Nam Thái Bình Dương.
