Sacramento, California – Văn phòng Thống Đốc California Gavin Newsom cho hay đang tích cực làm việc để hoàn tất thỏa thuận về khoản vay 750 triệu Mỹ kim cho các cơ quan giao thông công cộng tại Vùng Vịnh. Khoản vay này được kỳ vọng sẽ ngăn chặn việc cắt giảm dịch vụ nghiêm trọng mà các hãng xe buýt và xe điện đang đối mặt, theo tin từ Bay Area News Group.
Tuần trước, các nhà hoạt động giao thông đã lên tiếng cảnh báo rằng Thống Đốc Newsom đang chần chừ trong việc phê duyệt khoản vay được đưa vào ngân sách tiểu bang, vốn rất cần thiết để duy trì hoạt động cho các hệ thống như BART, AC Transit và Muni. Tuy nhiên, khi các nhà hoạt động tập trung tại Quảng trường Civic Center San Francisco vào sáng Thứ Hai để vận động, văn phòng Thống Đốc đã đưa ra tuyên bố trấn an rằng khoản vay “chưa chết”.
“Chúng tôi đang làm việc chặt chẽ với tất cả các bên liên quan về các thông số của một thỏa thuận tài trợ,” tuyên bố cho biết. “Mục tiêu chung của chúng tôi là đạt được thỏa thuận về các điều khoản vào mùa thu này.”
Điều này có thể cho thấy Thống Đốc Newsom đang sử dụng khoản vay như một con bài thương lượng với các nhà lập pháp trước khi kỳ họp kết thúc. Đây là chiến thuật ông từng áp dụng trước đây để thúc đẩy các ưu tiên chính sách của mình. Năm nay, các ưu tiên bao gồm kế hoạch gây tranh cãi về việc tái cấp phép chương trình cap-and-trade của tiểu bang, cũng như dự án đường hầm nước Delta trị giá hàng tỷ Mỹ kim mà Thống Đốc Newsom cho là thiết yếu cho chiến lược giảm hạn hán của California.
Thượng Nghị Sĩ Scott Wiener, người đã thảo luận với văn phòng Thống Đốc về các điều khoản của khoản vay, bày tỏ sự “lạc quan hơn một chút” về khả năng nguồn tài trợ sẽ được thông qua. Ông không bình luận về chi tiết các cuộc trò chuyện.
Các cơ quan giao thông như BART, AC Transit và Muni đang rất trông cậy vào 750 triệu Mỹ kim này để trang trải chi phí hoạt động cho đến khi có một nguồn doanh thu dài hạn — như đề xuất thuế bán hàng khu vực — được thiết lập, bắt đầu từ năm tài khóa 2027. Nếu không có khoản vay, BART có thể phải hủy bỏ hai trong năm tuyến của mình và giảm tần suất dịch vụ từ 20 phút xuống còn 60 phút mỗi chuyến. Các cơ quan khác cũng dự kiến phải cắt giảm giờ hoạt động hoặc tăng thời gian chờ giữa các chuyến xe buýt.
Laura Tolkoff, Giám Đốc Chính Sách Giao Thông tại nhóm chính sách đô thị SPUR, cho biết các cơ quan giao thông đang rất mong muốn biết sớm liệu họ có thể trông cậy vào khoản vay hay phải bắt đầu cắt giảm dịch vụ ngay lập tức. “Nếu bạn mất việc, bạn sẽ không chờ sáu tháng để bắt đầu cắt giảm chi tiêu,” bà nói.
Trước thời hạn lập pháp, Thống Đốc Newsom muốn các nhà lập pháp tái phê duyệt chương trình cap-and-trade đến năm 2045. Chương trình này tạo ra khoảng 4 tỷ Mỹ kim mỗi năm cho tiểu bang. Tuy nhiên, cách chi tiêu các khoản thu trong tương lai đang là điểm gây tranh cãi. Thống Đốc Newsom muốn phân bổ 1 tỷ Mỹ kim hàng năm cho dự án Đường Sắt Cao Tốc California và 1.54 tỷ Mỹ kim cho công tác phòng cháy chữa cháy của Cal Fire.
Việc dành ngân sách cho các dự án này có thể làm giảm nguồn tiền cho các chương trình khác phụ thuộc vào doanh thu từ cap-and-trade, như bảo tồn hoặc các chương trình không khí và nước sạch, và quan trọng hơn cả là giao thông công cộng. Kể từ năm 2013, các cơ quan giao thông Vùng Vịnh đã nhận được 5 tỷ Mỹ kim từ cap-and-trade, nhưng phần lớn số tiền này phải dùng cho chi phí cơ sở hạ tầng. Hiện tại, với số lượng hành khách thấp hơn nhiều so với trước đại dịch, các cơ quan này muốn dùng tiền cap-and-trade cho chi phí vận hành.
Văn phòng Thống Đốc Newsom và các nhà lập pháp vẫn chưa công bố công khai về tiến độ đàm phán.
Trong quá khứ, Thống Đốc đã từng sử dụng nguồn tài trợ giao thông làm công cụ thương lượng. Năm 2023, ông đề xuất loại bỏ 2 tỷ Mỹ kim đã được phân bổ cho giao thông công cộng khỏi ngân sách. Tuy nhiên, sau các cuộc đàm phán với Lập Pháp, Thống Đốc Newsom đã phê duyệt khoản cứu trợ 5.1 tỷ Mỹ kim cho các cơ quan giao thông, đổi lại là một phiên bản rút gọn kế hoạch hạ tầng của ông, trong đó nới lỏng các quy định đánh giá môi trường cho các dự án năng lượng mặt trời, gió, nước và giao thông.
