Hôm Thứ Ba vừa qua tại Houston, Thống Đốc Texas Greg Abbott đã ký ban hành ba dự luật mới về cải cách quy định bảo lãnh tại ngoại (bail reform). Sự kiện diễn ra tại một buổi họp mặt đông người của tổ chức Crime Stoppers.
Trong số ba dự luật này, hai dự luật sẽ có hiệu lực ngay lập tức. Dự luật thứ ba là một đề xuất sửa đổi Hiến pháp Texas và cần sự chấp thuận của cử tri trong cuộc bỏ phiếu tháng 11 tới.
Buổi lễ ký kết có sự tham dự của khoảng 200 người, bao gồm nhiều viên chức cảnh sát và gia đình các nạn nhân. Thượng Nghị Sĩ Tiểu Bang Joan Huffman, tác giả của cả ba dự luật, đã ca ngợi sự can đảm thầm lặng của các gia đình này.
Dự luật đầu tiên, Senate Bill 9 (SB 9), cấm việc cho phép bảo lãnh cá nhân (personal bond) đối với một số tội phạm bạo lực hoặc tái phạm. Dự luật này cũng quy định rằng các thẩm phán được bầu, chứ không phải thẩm phán hòa giải (magistrates), sẽ đưa ra quyết định bảo lãnh trong các vụ án nghiêm trọng.
Dự luật thứ hai, Senate Bill 40 (SB 40), ngăn cấm chính quyền địa phương sử dụng tiền công để hỗ trợ các tổ chức phi lợi nhuận chuyên trả tiền bảo lãnh cho bị cáo.
Dự luật thứ ba, Senate Joint Resolution 5 (SJR 5), là đề xuất sửa đổi Hiến pháp Texas sẽ xuất hiện trên lá phiếu vào tháng 11. Nếu được thông qua, dự luật này quy định “thẩm phán sẽ không còn được phép cho phép bảo lãnh đối với các tội phạm bạo lực như giết người và hiếp dâm”. Ngoài ra, nếu công tố viên chứng minh được bị cáo có nguy cơ bỏ trốn hoặc gây nguy hiểm, thì các thẩm phán nếu vẫn quyết định cho bị cáo bạo lực được bảo lãnh phải giải thích quyết định của mình bằng văn bản công khai.
Tại sự kiện, tổ chức Crime Stoppers đã trưng bày ảnh của 15 nạn nhân bị giết, và nhiều thân nhân của họ đã phát biểu bày tỏ sự ủng hộ đối với các dự luật cải cách bảo lãnh. Bà Alexis, mẹ của nạn nhân Jocelyn Nungaray, một người tích cực trong các chiến dịch vì quyền nạn nhân, cũng đã lên tiếng.
Sự kiện này vừa là dịp “ăn mừng sự ủng hộ lưỡng đảng giúp các dự luật được thông qua” vừa là “khởi động chiến dịch kêu gọi cử tri ủng hộ tại các phòng phiếu vào tháng 11” cho việc sửa đổi hiến pháp. Tuy nhiên, các nhà phê bình cho rằng các biện pháp này là cách để giam giữ người dân trước khi họ bị kết án. Theo Texas Civil Rights Project, SB 9 và SJR 5 là sự xói mòn sâu sắc các nguyên tắc hiến pháp về quy trình tố tụng công bằng (due process) và nguyên tắc “vô tội cho đến khi được chứng minh có tội”, và sẽ ảnh hưởng đến người dân Texas trong nhiều thế hệ.
Thông tin được tổng hợp từ KHOU News ngày 4 tháng 6 năm 2025.
