Chính quyền Tổng thống Donald Trump đã đạt được một thỏa thuận mang tính bước ngoặt với Đại học Columbia, hứa hẹn mang lại sự ổn định cho một trường đại học đang trong giai đoạn khủng hoảng. Thỏa thuận này cũng mang lại một chiến thắng quan trọng cho ông Trump trong nỗ lực định hình lại nền giáo dục đại học tại Hoa Kỳ.
Theo đó, Columbia sẽ chi trả hơn 220 triệu đô la cho chính phủ liên bang để khôi phục nguồn tài trợ nghiên cứu bị hủy bỏ trước đó nhân danh cuộc chiến chống lại chủ nghĩa bài Do Thái trong khuôn viên trường. Quyết định này trái ngược với con đường mà Đại học Harvard đã chọn, dẫn đến việc mất hàng tỷ đô la tài trợ của chính phủ.
Tuy nhiên, thỏa thuận này cũng đặt ra câu hỏi về sự độc lập của các trường đại học khi Columbia phải chấp nhận sự giám sát chặt chẽ hơn của chính phủ liên bang. Tổng thống Trump đã tuyên bố rằng nhiều trường đại học khác “sắp tới” sẽ phải đối mặt với tình hình tương tự.
Thỏa thuận với Columbia là thỏa thuận đầu tiên giải quyết một cuộc điều tra liên bang về chủ nghĩa bài Do Thái kể từ khi ông Trump nhậm chức. Nó cũng là thỏa thuận đầu tiên với một trường đại học đề cập đến nhiều yếu tố trong chương trình nghị sự của tổng thống, từ tuyển sinh, biểu tình tại trường học, thể thao nữ cho đến các chương trình đa dạng, công bằng và hòa nhập (DEI).
Một số điều khoản mà Columbia chấp nhận tương tự như những điều khoản mà Harvard đã từ chối và gọi là tiền lệ nguy hiểm. Thỏa thuận yêu cầu tuyển dụng thêm giảng viên về nghiên cứu Do Thái và xem xét lại các chương trình học thuật để đảm bảo sự “cân bằng”. Columbia sẽ được giám sát bởi một giám sát viên độc lập và phải công bố dữ liệu tuyển dụng, nhập học và kỷ luật để kiểm tra việc tuân thủ.
Trong khi đó, một số ý kiến tại Columbia coi đây là sự nhượng bộ. Dân biểu Jerry Nadler, thuộc Đảng Dân chủ, gọi thỏa thuận này là “hèn nhát” và là “cờ trắng đầu hàng” trong cuộc chiến của chính quyền Trump nhằm vào giáo dục đại học và tự do học thuật.
Tuy nhiên, cựu Bộ trưởng Ngân khố và cựu Chủ tịch Harvard, Lawrence Summers, lại coi thỏa thuận này là một “khuôn mẫu xuất sắc” cho các thỏa thuận với Harvard và các trường đại học khác. Ông tin rằng thỏa thuận này bảo tồn được sự độc lập của Columbia trong khi giải quyết vấn đề bài Do Thái và tái tập trung vào thành tích.
Tin từ Associated Press cho biết, với thỏa thuận này, ông Trump có thêm động lực trong chiến dịch mở rộng nhằm đưa các trường đại học của quốc gia đi vào quỹ đạo theo tầm nhìn của ông. Hàng chục trường đại học đang bị điều tra liên bang về các cáo buộc liên quan đến chủ nghĩa bài Do Thái, DEI và các vận động viên chuyển giới trong các môn thể thao nữ.
Nhiều chủ tịch trường đại học đã ủng hộ Harvard trong cuộc chiến pháp lý với chính quyền Trump, cho rằng sự độc lập của họ đang bị đe dọa bởi các biện pháp trừng phạt của chính phủ đối với trường Ivy League này. Sự thành công hay thất bại của Harvard trong vụ kiện này có thể ảnh hưởng sâu sắc đến tương lai của giáo dục đại học tại Mỹ.