Thị trưởng mới của thành phố Tulsa, bang Oklahoma, ông Monroe Nichols, vừa đề xuất thành lập một quỹ tín thác tư nhân trị giá 100 triệu đô la. Mục tiêu của quỹ này là cung cấp học bổng và hỗ trợ nhà ở cho những người là hậu duệ của các nạn nhân trong vụ Thảm sát chủng tộc Tulsa năm 1921 lịch sử.
Ông Nichols, thị trưởng da màu đầu tiên của thành phố lớn thứ hai ở Oklahoma, cho biết kế hoạch này là một nỗ lực từ phía thành phố nhằm ‘sửa chữa’ những tổn thương gây ra bởi một trong những vụ tấn công chủng tộc tồi tệ nhất lịch sử nước Mỹ, cướp đi sinh mạng của khoảng 300 người da màu.
Đáng chú ý, đề xuất của ông không bao gồm việc chi trả tiền mặt trực tiếp cho hậu duệ hoặc hai người sống sót cuối cùng của vụ thảm sát (hiện đều đã 110 tuổi). Thị trưởng Nichols cũng tránh dùng từ ‘bồi thường’ (reparations), vốn được coi là nhạy cảm về mặt chính trị, thay vào đó gọi kế hoạch của mình là ‘con đường sửa chữa’.
Ông nhấn mạnh rằng vụ thảm sát năm 1921 đã trở thành vết nhơ trong lịch sử thành phố suốt hơn một thế kỷ, theo sau là các chính sách phân biệt đối xử (redlining), việc xây dựng đường cao tốc làm suy yếu kinh tế và sự thiếu đầu tư liên tục từ các cấp chính quyền. Ông tin rằng đã đến lúc thực hiện những bước đi lớn để khôi phục.
Quỹ tín thác tư nhân được đề xuất đặt mục tiêu gây quỹ 105 triệu đô la, với phần lớn (60 triệu đô la) dành cho việc cải thiện cơ sở hạ tầng và tái sinh khu vực phía bắc thành phố, đặc biệt là Quận Greenwood – nơi từng là trung tâm thương mại sầm uất trước khi bị phá hủy. Chi tiết kế hoạch sẽ được phát triển trong năm tới.
Thị trưởng Nichols cũng thừa nhận bối cảnh chính trị quốc gia hiện tại, đặc biệt là lập trường của Tổng Thống Hoa Kỳ Trump về các chương trình đa dạng, công bằng và hòa nhập (DEI), tạo ra nhiều thách thức. Tuy nhiên, ông khẳng định điều đó không làm thay đổi công việc cần phải làm để giải quyết di sản của vụ thảm sát.
Trong khi đó, một số hậu duệ, như bà Jacqueline Weary (cháu gái của một người sống sót), bày tỏ băn khoăn về khối lượng tài sản gia đình đã mất mát trong bạo lực và cho rằng việc chi trả trực tiếp mới thực sự là sự đền bù xứng đáng.
Tulsa không phải là thành phố duy nhất ở Mỹ xem xét bồi thường cho quá khứ phân biệt chủng tộc. Thành phố Evanston, Illinois, là nơi đầu tiên thực hiện, cung cấp hỗ trợ tài chính cho các hộ gia đình da màu để sửa chữa nhà hoặc mua nhà. Nhiều cộng đồng và tổ chức khác trên khắp nước Mỹ cũng đang nghiên cứu các hình thức bồi thường.
Hai người sống sót cuối cùng của vụ thảm sát Tulsa đã nhận được hỗ trợ trực tiếp từ các tổ chức phi lợi nhuận, nhưng chưa nhận được bất kỳ khoản bồi thường nào từ chính quyền thành phố hoặc bang. Một vụ kiện do luật sư của họ đệ trình đã bị Tòa án Tối cao Oklahoma bác bỏ vào năm ngoái.
Theo ABC News, đề xuất này đánh dấu một bước tiến đáng kể từ chính quyền thành phố nhằm đối mặt với lịch sử đau thương và tìm kiếm giải pháp cho cộng đồng bị ảnh hưởng.
