Tại Havana, Cuba, các thanh thiếu niên Fabio và Diego Abreu, ở độ tuổi 19 và 17, đang là một phần của làn sóng nhạc sĩ mới, thổi luồng sinh khí vào nền âm nhạc truyền thống của đảo quốc. Họ lấp đầy khoảng trống do các nghệ sĩ tên tuổi đã di cư hoặc ở lại nước ngoài trong bối cảnh Cuba đang trải qua một trong những cuộc khủng hoảng kinh tế trầm trọng nhất nhiều thập kỷ qua.
Sự trỗi dậy của họ còn được thúc đẩy bởi việc mở cửa các địa điểm biểu diễn tư nhân nhỏ và sự lan tỏa tương đối gần đây của truy cập internet, công cụ mà các nghệ sĩ trẻ này sử dụng để quảng bá.
Fabio Abreu chia sẻ: “Chúng tôi làm những gì mình yêu thích và may mắn có thể sống bằng chính niềm đam mê âm nhạc của mình.”
Không chỉ có nhạc jazz truyền thống, các nhạc sĩ trẻ Cuba còn đang thử nghiệm pha trộn nhạc truyền thống như timba, salsa với các âm thanh mới mẻ và táo bạo hơn như nhạc điện tử và hip hop. Nhà báo Michel Hernández nhận định: “Việc nhiều nghệ sĩ lớn của Cuba gần đây di cư đã tạo ra một khoảng trống, giờ đây đang được lấp đầy bởi một thế hệ nhạc sĩ mới.”
Cảnh quan âm nhạc mới này mang tính lai ghép cao, pha trộn rock, pop, nhạc điện tử với các phong cách nhạc Afro-Cuba truyền thống như “son”, cội nguồn của salsa. Hiện tượng này đã dẫn đến sự ra đời của các thể loại mới, bao gồm cả “reparto” mang tính thương mại cao, vốn bắt nguồn từ các khu phố lao động ở Havana và nổi tiếng với ca từ thẳng thắn.
Ngoài ra, nhiều nghệ sĩ trẻ còn biểu diễn tại các quán bar tư nhân nhỏ đã mở ra trong thập kỷ qua. Do thiếu ngành công nghiệp thu âm chính thức, các nghệ sĩ trẻ Cuba chủ yếu dựa vào mạng xã hội và internet – một công cụ chỉ phổ biến rộng rãi trên đảo từ cuối năm 2018. Họ cũng phụ thuộc vào các video âm nhạc, một số được thực hiện với ngân sách sản xuất rất thấp, được chia sẻ qua điện thoại.
Melanie Santiler, một ca sĩ kiêm nhạc sĩ nhạc pop 23 tuổi, đã có lượng người hâm mộ đáng kể trong giới trẻ, cô cho biết: “Chúng tôi, những nhạc sĩ mới nổi, là những người mang ngọn cờ và định hình tương lai âm nhạc Cuba. Đối với tôi, đây là một thời điểm quyết định.”
Thể loại “reparto” hiện đang thịnh hành là sự pha trộn giữa reggaeton và âm hưởng truyền thống của đảo quốc, được các nghệ sĩ như El Taiger và Bebeshito đưa đến Hoa Kỳ. Dasiel Mustelier, một nhạc sĩ 22 tuổi với nghệ danh Wampi, cho biết: “Cuba đã sản sinh ra nhiều nghệ sĩ xuất sắc, vô số dàn nhạc rất quan trọng.” Wampi, người được đào tạo chơi saxophone, là một trong những nhà sáng tạo nổi bật của “reparto”, với hàng trăm nghìn người theo dõi trên Instagram và YouTube. Anh cũng đang hợp tác với các ngôi sao quốc tế của Cuba như Cimafunk, minh chứng cho sức ảnh hưởng ngày càng tăng của anh.
Theo hãng tin Associated Press (AP), các nghệ sĩ trẻ Cuba đang tận dụng tối đa cơ hội này để định hình lại bức tranh âm nhạc quê nhà.