Một thẩm phán ở Tennessee dự kiến sẽ tổ chức phiên điều trần vào thứ Sáu để xem xét liệu ông Kilmar Abrego Garcia có thể được thả khỏi trại giam trong lúc chờ kết quả xét xử về các cáo buộc buôn người hay không.
Ông Kilmar Abrego Garcia, một công dân El Salvador, đã sống ở Hoa Kỳ hơn một thập kỷ trước khi bị trục xuất sai vào tháng 3 vừa qua. Việc trục xuất này vi phạm lệnh của một thẩm phán di trú Hoa Kỳ năm 2019, vốn bảo vệ ông khỏi việc bị đưa về quê nhà vì có khả năng đối mặt với sự đàn áp của băng đảng tại đó.
Vụ việc của ông nhanh chóng trở thành điểm nóng phản đối chương trình trục xuất hàng loạt của Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump. Mặc dù chính quyền Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump mô tả việc trục xuất sai là “lỗi hành chính”, các quan chức vẫn tiếp tục biện minh bằng cách nhấn mạnh rằng ông Garcia là thành viên băng đảng MS-13 của El Salvador. Vợ và luật sư của ông đã phủ nhận các cáo buộc này, khẳng định ông chỉ là một công nhân xây dựng và là người đàn ông của gia đình.
Trong đơn yêu cầu giam giữ ông Garcia trước khi xét xử, quyền Chưởng lý Hoa Kỳ tại Middle District of Tennessee, ông Rob McGuire, mô tả ông là người nguy hiểm cho cộng đồng và có nguy cơ bỏ trốn. Các luật sư của ông Garcia không đồng ý. Họ chỉ ra rằng ông đã bị giam giữ sai trong một nhà tù khét tiếng ở El Salvador do lỗi của chính phủ, và lập luận rằng thủ tục tố tụng công bằng và “công lý cơ bản” đòi hỏi ông phải được trả tự do.
Đơn yêu cầu giam giữ cáo buộc ông Garcia buôn người, ma túy và vũ khí, cũng như lạm dụng những phụ nữ ông vận chuyển, cùng nhiều tuyên bố khác. Đơn này nói rằng buôn người mới là nghề thực sự của ông Garcia, chứ không phải xây dựng. Nó thậm chí còn cáo buộc ông tham gia vào một vụ giết người ở El Salvador. Tuy nhiên, không có cáo buộc nào trong số này nằm trong các tội danh chính thức chống lại ông, và tại phiên trình diện ban đầu vào ngày 6 tháng 6, Thẩm phán Holmes đã cảnh báo các công tố viên rằng bà không thể giam giữ ai đó chỉ dựa trên các cáo buộc.
Một trong những luật sư của ông Garcia tuần trước gọi các cáo buộc này là “lố bịch”, cho rằng chúng là nỗ lực tuyệt vọng của chính quyền Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump nhằm biện minh cho việc trục xuất sai ba tháng sau đó. Theo tin từ ABC News và AP, các luật sư bảo vệ công lý cho rằng chính phủ thậm chí không có quyền tổ chức phiên điều trần giam giữ, càng không có quyền giam giữ thực tế, vì các cáo buộc chống lại thân chủ của họ không đủ nghiêm trọng.
Mặc dù mức án tối đa cho tội buôn lậu một người là 10 năm, và ông Garcia bị cáo buộc vận chuyển hàng trăm người trong gần một thập kỷ, các luật sư bào chữa chỉ ra rằng không có mức án tối thiểu. Mức án trung bình cho tội buôn người trong năm 2024 chỉ là 15 tháng.
Giáo sư luật César Cuauhtémoc García Hernández từ Đại học Bang Ohio cho biết ông sẽ không ngạc nhiên nếu thẩm phán thả ông Garcia vì ông quá nổi tiếng để có nguy cơ bỏ trốn. Tuy nhiên, ngay cả khi ông Garcia được thả tự do về các cáo buộc hình sự, cơ quan Di trú và Hải quan (ICE) có thể ngay lập tức tiến hành giam giữ và trục xuất ông.
Quyết định truy tố hình sự ông Garcia đã khiến ông Ben Schrader, Chánh Văn phòng Bộ phận Hình sự tại Văn phòng Chưởng lý Hoa Kỳ tại Middle District of Tennessee, từ chức. Ông Schrader đã đăng trên mạng xã hội vào ngày công bố cáo trạng rằng đó là “đặc ân đáng kinh ngạc khi được phục vụ với tư cách là công tố viên Bộ Tư pháp, nơi mô tả công việc duy nhất tôi từng biết là làm điều đúng đắn, theo cách đúng đắn, vì những lý do đúng đắn.” Ông không trực tiếp nói về bản cáo trạng, nhưng một nguồn tin thân cận với vụ việc xác nhận sự liên quan.
Mặc dù ông Garcia sống ở Maryland, ông đang bị truy tố ở Tennessee dựa trên vụ dừng xe vì chạy quá tốc độ vào tháng 5 năm 2022 tại bang này. Video từ camera hành trình của Cảnh sát Đường cao tốc Tennessee, được công bố tháng trước, cho thấy cuộc trao đổi bình tĩnh giữa các sĩ quan và ông Garcia. Nó cũng cho thấy các sĩ quan thảo luận với nhau về nghi ngờ buôn người trước khi cho ông đi. Một trong các sĩ quan nói: “Anh ta đang chở những người này để kiếm tiền.” Một người khác nói ông Garcia có 1.400 đô la trong phong bì.
Ông Garcia không bị buộc tội nào tại thời điểm dừng xe. Luật sư Sandoval-Moshenberg cho biết trong một tuyên bố sau khi video được công bố rằng ông không thấy bằng chứng về tội phạm trong đoạn phim.
Trong khi đó, vụ kiện về việc trục xuất sai ông Garcia vẫn chưa kết thúc. Các luật sư của ông Garcia đã yêu cầu một thẩm phán liên bang ở Maryland áp đặt tiền phạt đối với chính quyền vì coi thường pháp luật, lập luận rằng họ đã ngang nhiên phớt lờ các lệnh tòa án trong vài tuần để đưa ông trở lại. Chính quyền Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump cho biết họ sẽ yêu cầu thẩm phán bác bỏ vụ kiện, lập luận rằng họ đã tuân thủ lệnh của thẩm phán để đưa ông trở lại Hoa Kỳ.