NASHVILLE, Tennessee (AP) — Một thẩm phán liên bang tại Tennessee dự kiến sẽ nghe tranh luận vào thứ Sáu về việc liệu ông Kilmar Abrego Garcia có thể được thả khỏi trại giam trong khi chờ kết quả xét xử các cáo buộc buôn người hay không.
Công tố viên liên bang tại Trung Tennessee đã đệ đơn yêu cầu Thẩm phán Barbara Holmes ra lệnh tạm giam ông Abrego Garcia, mô tả ông là người nguy hiểm cho cộng đồng và có nguy cơ bỏ trốn. Tuy nhiên, các luật sư của ông Abrego Garcia không đồng ý. Họ chỉ ra rằng ông đã từng bị giam giữ oan sai tại một nhà tù khét tiếng ở El Salvador do lỗi của chính phủ Mỹ, và lập luận rằng theo quy trình tố tụng và “sự công bằng cơ bản”, ông nên được tự do.
Ông Abrego Garcia là công dân El Salvador, đã sống ở Hoa Kỳ hơn một thập kỷ trước khi bị trục xuất sai luật hồi tháng 3 vừa qua. Việc trục xuất này vi phạm lệnh của thẩm phán di trú Hoa Kỳ năm 2019, vốn bảo vệ ông khỏi việc bị gửi về quê nhà vì có khả năng đối mặt với sự truy hại từ băng đảng tại đó.
Vụ án của ông Garcia nhanh chóng trở thành điểm tập hợp phản đối chương trình trục xuất hàng loạt dưới thời Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump. Trong khi chính quyền Tổng Thống Trump gọi việc trục xuất sai này là “lỗi hành chính”, họ vẫn tiếp tục biện minh bằng cách nhấn mạnh ông Abrego Garcia là thành viên băng đảng MS-13 ở El Salvador. Vợ và các luật sư của ông đã phủ nhận cáo buộc này, nói rằng ông chỉ là công nhân xây dựng và là người của gia đình.
Đơn yêu cầu tạm giam trước xét xử cáo buộc ông Abrego Garcia buôn lậu người, ma túy và vũ khí, lạm dụng những người phụ nữ ông chuyên chở, cùng các cáo buộc khác. Đơn này cho rằng buôn người là công việc thật sự của ông Abrego Garcia, chứ không phải xây dựng. Thậm chí, đơn còn cáo buộc ông tham gia một vụ giết người ở El Salvador. Tuy nhiên, không có cáo buộc nào trong số này nằm trong các tội danh ông đang bị truy tố. Tại phiên trình diện ban đầu vào ngày 6 tháng 6, Thẩm phán Holmes đã cảnh báo các công tố viên rằng bà không thể tạm giam ai đó chỉ dựa trên các cáo buộc.
Một trong các luật sư của ông Abrego Garcia tuần trước gọi các cáo buộc này là “vô lý”, cho rằng đó là nỗ lực tuyệt vọng của chính quyền Tổng Thống Trump nhằm biện minh cho việc trục xuất sai lầm ba tháng sau khi sự việc xảy ra.
Luật sư Simon Sandoval-Moshenberg nhận định: “Không đời nào bồi thẩm đoàn lại tin rằng người thợ làm tấm kim loại này là thủ lĩnh một đường dây buôn lậu MS-13 quốc tế.”
Trong một hồ sơ gửi tòa vào thứ Tư, các luật sư công bào chữa cho ông Abrego Garcia lập luận rằng chính phủ thậm chí không đủ điều kiện để tổ chức phiên điều trần tạm giam – chứ đừng nói đến việc tạm giam thực tế – bởi vì các cáo buộc đối với thân chủ của họ không đủ nghiêm trọng.
Mặc dù mức án tối đa cho tội buôn lậu một người là 10 năm, và ông Abrego Garcia bị cáo buộc chuyên chở hàng trăm người trong gần một thập kỷ, các luật sư bào chữa chỉ ra rằng không có mức án tối thiểu nào. Theo hồ sơ tòa án, mức án trung bình cho tội buôn lậu người vào năm 2024 chỉ là 15 tháng.
Giáo sư luật César Cuauhtémoc García Hernández từ Đại học Bang Ohio cho biết ông sẽ không ngạc nhiên nếu thẩm phán thả ông Abrego Garcia vì ông quá nổi tiếng, không thể bỏ trốn. “Việc nghĩ rằng đây là người có thể biến mất hoặc vi phạm pháp luật mà không ai biết là điều khó xảy ra,” ông García Hernández nói.
Tuy nhiên, ngay cả khi ông Abrego Garcia được thả tự do đối với các cáo buộc hình sự, Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan (ICE) có thể ngay lập tức hành động để tạm giam và trục xuất ông, García Hernández cho biết. Hầu hết những người bị ICE giam giữ đang đối mặt với cáo buộc hình sự đều bị trục xuất, ông nói, và ý tưởng ICE đưa ông Abrego Garcia đến các phiên tòa ở Tennessee là “gần như chưa từng nghe thấy”.
“Đây là một tình huống bất thường vì hầu hết các bị cáo hình sự không phải là những cái tên quen thuộc trong Phòng Bầu Dục,” García Hernández nói. “Tôi hy vọng những người trong chính quyền Tổng Thống Trump đã suy nghĩ kỹ về điều này.”
Quyết định truy tố hình sự ông Abrego Garcia đã khiến ông Ben Schrader, trưởng bộ phận hình sự tại Văn phòng Biện lý Hoa Kỳ tại Trung Tennessee, phải từ chức. Ông đã đăng về việc ra đi của mình trên mạng xã hội vào ngày có bản cáo trạng, viết: “Đó là một đặc ân không thể tin được khi được phục vụ với tư cách là công tố viên của Bộ Tư pháp, nơi mà mô tả công việc duy nhất tôi từng biết là làm điều đúng đắn, theo cách đúng đắn, vì những lý do đúng đắn.”
Ông không trực tiếp đề cập đến bản cáo trạng và từ chối bình luận khi được Associated Press liên hệ. Tuy nhiên, một người quen thuộc với vấn đề này, yêu cầu giấu tên để thảo luận về vấn đề nhân sự, đã xác nhận mối liên hệ.
Mặc dù ông Abrego Garcia sống ở Maryland, ông bị truy tố ở Tennessee dựa trên vụ dừng xe vì chạy quá tốc độ vào tháng 5 năm 2022 tại tiểu bang này. Video camera thân máy của Cảnh sát Đường cao tốc Tennessee về cuộc gặp gỡ này, được công bố vào tháng trước, cho thấy cuộc trao đổi bình tĩnh giữa các cảnh sát và ông Abrego Garcia. Video cũng cho thấy các cảnh sát thảo luận với nhau về nghi ngờ buôn người trước khi cho ông tiếp tục đi. Một trong các cảnh sát nói: “Anh ta đang chở những người này để kiếm tiền.” Một người khác nói ông Abrego Garcia có 1.400 USD trong phong bì.
Ông Abrego Garcia không bị buộc tội gì tại thời điểm dừng xe. Luật sư Sandoval-Moshenberg cho biết trong một tuyên bố sau khi video được công bố rằng ông không thấy bằng chứng nào về tội phạm trong đoạn phim.
Trong khi đó, vụ kiện về việc trục xuất sai lầm của ông Abrego Garcia vẫn chưa kết thúc. Các luật sư của ông Abrego Garcia đã yêu cầu một thẩm phán liên bang ở Maryland áp đặt tiền phạt đối với chính quyền vì khinh thường tòa án, lập luận rằng họ đã công khai bỏ qua lệnh tòa trong vài tuần để đưa ông trở về. Chính quyền Tổng Thống Trump cho biết họ sẽ yêu cầu thẩm phán bác bỏ vụ kiện, lập luận rằng họ đã tuân thủ lệnh của thẩm phán để đưa ông trở về Hoa Kỳ.
Tin từ Associated Press, đăng tải trên Seattle Times.
