Một thẩm phán liên bang tại Hoa Kỳ đã tạm thời chặn một sắc lệnh của Tổng thống Donald Trump, cấm sinh viên ngoại quốc nhập cảnh vào Mỹ để theo học tại Đại học Harvard.
Sắc lệnh này được xem là nỗ lực mới nhất từ chính quyền của Tổng thống Trump nhằm ngăn cản ngôi trường lâu đời và giàu có nhất nước Mỹ tuyển sinh một phần tư số lượng sinh viên của mình, vốn đóng góp đáng kể vào các nghiên cứu và học bổng của trường.
Chỉ trong vòng một tháng, đây là lần thứ hai kế hoạch học tập của những sinh viên ngoại quốc sắp nhập học Harvard bị đe dọa, và lần thứ hai một tòa án phải can thiệp.
Harvard đã nộp đơn kiện vào thứ Năm, yêu cầu thẩm phán chặn lệnh cấm của Tổng thống Trump, gọi đó là hành động trả đũa bất hợp pháp vì Harvard đã từ chối các yêu cầu từ Tòa Bạch Ốc. Harvard cho rằng Tổng thống đang cố gắng lách qua một lệnh tòa án trước đó.
Vài giờ sau, Thẩm phán Tòa án Quận Hoa Kỳ Allison Burroughs tại Boston đã ban hành lệnh tạm thời chặn sắc lệnh của Tổng thống Trump. Bà cho rằng Harvard đã chứng minh sẽ phải chịu “tổn thất ngay lập tức và không thể khắc phục” trước khi bà có cơ hội lắng nghe đầy đủ từ các bên trong vụ kiện.
Thẩm phán Burroughs cũng gia hạn lệnh tạm thời mà bà đã ban hành trước đó đối với nỗ lực lần trước của chính quyền nhằm chấm dứt việc Harvard tiếp nhận sinh viên quốc tế. Tháng trước, Bộ An ninh Nội địa đã thu hồi giấy phép của Harvard để tiếp nhận sinh viên ngoại quốc và cấp các giấy tờ cần thiết cho visa của họ, nhưng đã bị Thẩm phán Burroughs chặn lại. Lệnh mới nhất của Tổng thống Trump lần này viện dẫn một thẩm quyền pháp lý khác.
Một phiên điều trần được lên lịch vào ngày 16 tháng 6 để quyết định xem liệu thẩm phán có gia hạn lệnh chặn sắc lệnh của Tổng thống Trump hay không.
Nếu biện pháp của Tổng thống Trump được duy trì sau thách thức pháp lý, nó sẽ chặn hàng ngàn sinh viên dự kiến đến khuôn viên Harvard ở Cambridge, Massachusetts, cho các kỳ học hè và mùa thu. Nó cũng sẽ chỉ đạo Bộ Ngoại giao xem xét thu hồi visa của những sinh viên Harvard đang ở Hoa Kỳ.
Harvard lập luận trong hồ sơ tòa án rằng hơn 7,000 người giữ visa F-1 và J-1 (sinh viên và học giả) cùng người phụ thuộc của họ “đã trở thành con bài trong chiến dịch trả đũa leo thang của chính phủ”.
Trong khi vụ kiện tiếp diễn, Harvard đang có kế hoạch dự phòng để sinh viên và học giả thỉnh giảng có thể tiếp tục công việc tại trường, Hiệu trưởng Alan Garber cho biết trong một thông điệp gửi đến khuôn viên trường và cựu sinh viên. Ông nhấn mạnh: “Mỗi chúng ta là một phần của một cộng đồng đại học toàn cầu thực sự… Chúng tôi biết rằng lợi ích của việc quy tụ những tài năng từ khắp nơi trên thế giới là độc nhất vô nhị và không thể thay thế.”
Sắc lệnh của Tổng thống Trump viện dẫn một luật rộng cho phép Tổng thống chặn “bất kỳ nhóm người ngoại quốc nào” mà việc nhập cảnh của họ có hại cho lợi ích Hoa Kỳ. Đây cũng là cơ sở cho lệnh cấm đi lại mới chặn công dân từ 12 quốc gia và hạn chế nhập cảnh đối với công dân từ 7 quốc gia khác.
Trong đơn kiện, Harvard cho biết Tổng thống Trump đã tự mâu thuẫn khi nêu lên lo ngại về an ninh đối với sinh viên sắp đến Harvard, trong khi lại nói rằng họ sẽ được chào đón nếu theo học các trường đại học khác của Hoa Kỳ. Trường viết: “Điều này không chỉ làm suy yếu bất kỳ tuyên bố an ninh quốc gia nào liên quan đến việc nhập cảnh của những cá nhân này, mà còn phơi bày mục đích thực sự của Sắc lệnh: trừng phạt Harvard như một tổ chức không được lòng chính quyền.”
Harvard đã thu hút ngày càng nhiều bộ óc sáng giá từ khắp nơi trên thế giới, với tỷ lệ sinh viên quốc tế tăng từ 11% tổng số sinh viên ba thập kỷ trước lên 26% hiện nay.
Tỷ lệ sinh viên quốc tế ngày càng tăng đã khiến Harvard và các trường đại học ưu tú khác đặc biệt dễ bị tổn thương trước các biện pháp siết chặt của Tổng thống Trump đối với sinh viên ngoại quốc. Đảng Cộng hòa đã và đang tìm cách buộc các trường đại học hàng đầu của quốc gia phải cải cách, những nơi mà họ coi là điểm nóng của các quan điểm “woke” và chống Do Thái.
Hiệu trưởng Garber nói rằng trường đã thực hiện các thay đổi để chống lại chủ nghĩa chống Do Thái. Nhưng ông nói thêm rằng Harvard sẽ không từ bỏ “các nguyên tắc cốt lõi, được pháp luật bảo vệ”, ngay cả sau khi nhận được các tối hậu thư từ liên bang.
Chính quyền Tổng thống Trump cũng đã thực hiện các bước để cắt giảm nguồn tài trợ liên bang cho Harvard kể từ khi trường từ chối các yêu cầu của Tòa Bạch Ốc liên quan đến các cuộc biểu tình trong khuôn viên trường, tuyển sinh, thuê mướn nhân viên và nhiều vấn đề khác. Nguồn quỹ hiến tặng 53 tỷ USD của Harvard cho phép trường vượt qua việc mất nguồn tài trợ trong một thời gian, mặc dù Hiệu trưởng Garber đã cảnh báo về “các quyết định khó khăn và sự hy sinh” sắp tới, theo ABC News.