Trong một phán quyết thẳng thừng bác bỏ lập luận của Bộ Tư pháp, một thẩm phán liên bang hôm Chủ nhật đã ra lệnh phóng thích ông Kilmar Abrego Garcia khỏi nơi tạm giam hình sự khi ông chờ xét xử các cáo buộc buôn người. Quyết định này được đưa ra sau khi ông Garcia bị trục xuất nhầm về El Salvador và sau đó được đưa trở lại Hoa Kỳ.
Trong bản án đanh thép, Thẩm phán Barbara D. Holmes nhận định rằng ông Abrego Garcia không phải là nguy cơ bỏ trốn hay gây nguy hiểm cho cộng đồng. Phán quyết này làm suy yếu những tuyên bố liên tục của Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump và một số phụ tá hàng đầu của ông, những người đã mô tả người nhập cư Salvadorian này là thành viên băng đảng bạo lực, thậm chí là khủng bố.
Tuy nhiên, phán quyết của Thẩm phán Holmes, được nộp tại Tòa án Quận Liên bang ở Nashville, Tennessee, có thể chỉ là một chiến thắng ngắn ngủi cho ông Abrego Garcia và đội ngũ luật sư bào chữa của ông. Thẩm phán thừa nhận rằng ông có thể sẽ vẫn bị tạm giam dưới sự quản lý của các quan chức di trú trong khi các cáo buộc về việc ông buôn lậu những người nhập cư bất hợp pháp vào Hoa Kỳ được đưa ra tòa.
Quyết định của Thẩm phán Holmes là lần đánh giá tư pháp đầu tiên về các cáo buộc chống lại ông Abrego Garcia kể từ khi ông đột ngột được đưa trở lại đất Mỹ vào tháng trước sau khi các công tố viên truy tố ông ở Nashville. Quyết định đưa ông ra khỏi nhà tạm giam ở Salvador được đưa ra khi Bộ Tư pháp chịu áp lực ngày càng tăng trong một vụ kiện dân sự riêng biệt. Thẩm phán trong vụ kiện đó đã đe dọa xử phạt khinh thường tòa đối với các quan chức chính quyền vì những hành vi né tránh và trì hoãn liên tục trong việc tuân thủ lệnh phóng thích ông khỏi El Salvador.
Các công tố viên liên bang ngay lập tức yêu cầu Thẩm phán Holmes tạm hoãn quyết định phóng thích ông Abrego Garcia, trong khi các luật sư của ông hoan nghênh quyết định này.
Luật sư Sean Hecker, một trong những luật sư bào chữa, nói: “Chúng tôi hài lòng với phân tích chu đáo của tòa án và sự công nhận rõ ràng rằng ông Abrego Garcia được hưởng cả quy trình tố tụng công bằng và quyền được coi là vô tội cho đến khi chứng minh có tội, những quyền mà chính phủ của chúng tôi đã nỗ lực khá nhiều để từ chối ông ấy.”
Phần lớn phân tích của Thẩm phán Holmes dựa trên lời khai của Peter Joseph, một đặc vụ An ninh Nội địa, người đã ra làm chứng trong phiên điều trần kéo dài cả ngày vào ngày 13 tháng 6. Đặc vụ Joseph đã mô tả cuộc điều tra về vai trò của ông Abrego Garcia trong một đường dây buôn lậu người nhập cư. Cuộc điều tra đó, ông nói, bắt đầu vào cuối tháng 4, khi ông Abrego Garcia đang chịu cảnh tạm giam ở Salvador và chính quyền Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump đang tìm cách biện minh cho việc trục xuất mà họ đã thừa nhận là sai lầm.
Trong những trang đầu tiên của phán quyết, Thẩm phán Holmes đã phản bác lập luận cốt lõi của chính phủ khi mô tả ông Abrego Garcia là một tội phạm nguy hiểm. Bà chỉ ra rằng trong khi Đặc vụ Joseph tìm cách miêu tả vụ án là liên quan đến mua bán người (trafficking), bao gồm cả trẻ vị thành niên, thì bằng chứng được các công tố viên đưa ra cho thấy họ chỉ tập trung vào những cáo buộc buôn người (smuggling) thông thường hơn.
Bà viết: “Nói rõ hơn, những hành vi mà Abrego bị buộc tội là buôn người (human smuggling), không phải mua bán người (human trafficking). Mặc dù ‘smuggling’ và ‘trafficking’ đôi khi được sử dụng thay thế cho nhau trong phiên điều trần, nhưng có sự khác biệt rõ rệt giữa hai khái niệm này theo luật pháp. Chúng không thể hoán đổi cho nhau.”
Theo bản cáo trạng, vụ án chống lại ông Abrego Garcia bắt nguồn từ ngày 30 tháng 11 năm 2022, khi ông bị Cảnh sát tuần tra xa lộ Tennessee ở Quận Putnam chặn lại vì chạy quá tốc độ. Các sĩ quan xác định rằng chiếc Chevrolet Suburban mà ông đang lái đã được cải tạo với “một hàng ghế thứ ba được thiết kế để chở thêm hành khách,” bản cáo trạng nêu rõ. Bản cáo trạng cũng ghi nhận có “chín người đàn ông gốc Hispanic nhồi nhét trong chiếc SUV.”
Ông Abrego Garcia nói với các sĩ quan rằng ông và những người đi cùng đã ở St. Louis để làm công việc xây dựng, theo bản cáo trạng. Nhưng một cuộc điều tra sau đó, các công tố viên nói, tiết lộ rằng, theo dữ liệu điện thoại di động và biển số xe của ông, ông đã ở Texas vào buổi sáng hôm đó và không hề ở gần St. Louis trong những tuần trước đó.
Trong lời khai của mình, Đặc vụ Joseph nói rằng ông Abrego Garcia đã kiếm được tới 100.000 đô la một năm từ việc vận chuyển người nhập cư trên khắp đất nước như một phần của đường dây buôn lậu, thường trên tuyến đường từ Texas đến Maryland. Đặc vụ nói rằng, theo các thành viên khác của đường dây đã hợp tác với chính phủ, ông Abrego Garcia đôi khi còn vận chuyển ma túy và súng, và đã lập kế hoạch nói rằng ông đang chở đội xây dựng nếu bị nhà chức trách chặn lại.
Tuy nhiên, Thẩm phán Holmes, trong phán quyết của mình, đã nghi ngờ về tính xác thực của những lời khai của những người hợp tác, lưu ý rằng một trong số họ đã được hoãn trục xuất để đổi lấy lời khai và những người khác cũng đã yêu cầu những lợi ích tương tự.
Bà cũng bày tỏ sự hoài nghi sâu sắc về những tuyên bố của các công tố viên rằng ông Abrego Garcia là thành viên của băng đảng đường phố MS-13. Bà nói rằng ông không có tiền án tiền sự dưới bất kỳ hình thức nào và những cáo buộc về mối liên hệ với băng đảng của ông phần lớn đến từ những người cung cấp thông tin không đáng tin cậy và mâu thuẫn với nhau.
“Chính phủ cáo buộc rằng Abrego là một thành viên MS-13 lâu năm, nổi tiếng,” Thẩm phán Holmes viết. “Nhưng Abrego không có tiền án tiền sự nào được báo cáo dưới bất kỳ hình thức nào. Và việc ông bị cho là thành viên băng đảng mâu thuẫn với bằng chứng của chính phủ.”
Trong một trong những khoảnh khắc gây chú ý nhất trong lời khai của Đặc vụ Joseph tháng này, ông nói rằng ông Abrego Garcia đã tìm cách có hành vi “không phù hợp về tình dục” với một số hành khách nữ của mình. Trong phán quyết phóng thích ông Abrego Garcia, thẩm phán đã thẳng thừng bác bỏ những cáo buộc này, nói rằng bà “không xem xét bằng chứng này.”
Sự bác bỏ của Thẩm phán Holmes đối với các công tố viên liên bang diễn ra vài ngày trước khi Bộ Tư pháp phải trả lời các cáo buộc rằng họ và các quan chức khác của Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump nên đối mặt với hình phạt tài chính vì tội khinh thường tòa sau khi phớt lờ lệnh của tòa án yêu cầu phóng thích ông Abrego Garcia khỏi nơi tạm giam ở Salvador.
Các luật sư của Bộ Tư pháp đã lập luận rằng việc ông Abrego Garcia trở lại Hoa Kỳ sẽ khiến mọi cáo buộc rằng họ trì hoãn việc đưa ông trở lại trở nên không còn hiệu lực. Nhưng Thẩm phán Paula Xinis, người đang giám sát vụ kiện dân sự tại Tòa án Quận Liên bang ở Maryland, đã cho phép cuộc điều tra về tội khinh thường tòa tiếp tục.
Bài viết dựa trên nguồn tin từ The New York Times, được đăng trên Seattle Times ngày 22 tháng 6 năm 2025.